Belediyelerde sözleşmeler yeni arayışların habercisi mi?

Harb-İş İstanbul ve Eskişehir şubelerine üye işçilerin, Ankara'ya girişi önceden alınan Valilik iznine rağmen engelledi. Yasal basın açıklamasını hedef alan sendika başkanı, bu antidemokratik uygulamada pay sahibi. Geçen sene Mayıs ayında imzalan kamu 2023-2024 toplu iş sözleşmesindeki ücret artışlarının, yüksek enflasyon ve artan hayat pahalılığı sebebiyle yenilenmesini isteyen işçiler ek zam istiyor. Kamuda örgütlü Türk-İş'e bağlı çeşitli sendikaların üyesi işçiler ek zam talebini dile getirirken, en çetin mücadele Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı fabrikalar ve tersanelerde yaşanıyor. Harb-İş üyesi savunma sanayi işçileriyle, birlikte Demiryol-İş üyesi işçiler de iki aydır ek zam talebiyle eylemler yapıyor. Bu eylemler, sendikanın örgütlü olduğu işyerlerinin yemekhanelerinde yapılıyordu ve bazılarında Türk-İş Başkanı Ergün atalay'ın istifası talep edilmişti. Bu talep ve eylemleri başta görmezlikten gelen Türk-İş yönetimi, işyerlerinde tepki büyüyünce Çalışma Bakanı ile görüştü. Üyelerinin ek zam istediğini iletti. Fakat aynı anda ek zam talebini kazanmak için yapılmak istenen merkezi demokratik eylemleri de engelledi. Önce 27 Ocak'ta yapılması planlanan Harb-İş ek zam mitingi, "şehitler", "terör saldırıları" gibi bahanelerle iptal edildi. Bunun üzerine Harb-İş sendikasının toplam 9 şubesinden, ikisi Ankara'da eylem kararı aldı. Genel merkez ise eylemi engellemek için hemen harekete geçti. 10 Şubat günü Ankara Ulus Meydanı'nda yapılması planlanan basın açıklamasından, bir gece önce mesaj yayınlayan Türk Harb-İş Sendikası Genel Başkanı Alaattin Soydan, eylemi düzenleyeleri işverenle görüşmeleri sabote etmekle suçladı. Bununla da kalmadı. Yerel seçimler öncesi sokakların karıştırılmak istendiğini, bu eylemde "terörist örgütlere" alan açıldığını söyleyebildi. Bu tehditler işe yaramadı ve işçiler tersini kanıtladı. Eylemin yapılacağı meydana ulaşan bazı işçiler, barışçıl protestolarını gerçekleştirdi. Delegeler ve işyeri temsilcileri ne için mücadele ettiklerini basın aracılığıyla kamuoyuna duyurdu. Fakat işçileri taşıyan birçok otobüs Ankara girişinde durduruldu. Aralarında eylem kararı alan sendikacıların da bulunduğu yüzlerce işçinin seslerini şehir merkezinde duyurmalarına izin verilmedi. Hem Ulus Meydanı'nda, hem de Ankara girişinde toplanan Harb-İş üyesi işçiler "İşçiler burada, Harb-İş nerede", "Sarı sendika istemiyoruz" sloganlarını attı. İşçiler için mücadele bitmedi. Yaşananları döndüklerinde işyerlerinde anlatma ve ek zam için devam etme kararı aldılar.

Türkiye'yi yönetenler ekonominin dünyada en gelişmişler arasında yer aldığını söylüyor. Peki en gelişmiş ekonomiler arasında işsizlik sorunu açısından neredeyiz? Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) üye 38 ülke arasında Türkiye, en yüksek dördüncü işsizlik oranının görüldüğü ülke oldu.  OECD’de yer alan toplam 33.3 milyon işsizin, yüzde 9.3’ünün Türkiye’de bulunduğu belirlendi. Kabaca söylersek, en gelişmişler içindeki her 10 iş işsizden biri Türkiye'de hayat mücadelesi veriyor. OECD ülkeleri arasında Türkiye kapitalizmi, işsizlikte zirveyi zorlarken istihdam oranında ise sonuncu sırada yer aldı. İki verinin gösterdiği: - İşsizler basit bir istatistik verisi değil; milyonlarca insanı kapsar. - Türkiye kapitalistleri yeterli istihdam yaratmıyor. Çünkü geçerli olan yaygın emek sömürüsü, az sayıda işçiye çok iş yaptırmaktan ibaret. İş güvenliğinin tanınmamasıyla birlikte işsizlik sorununun tercih edilmesi, ücretlerin düşük, çalışma saatlerininse uzun olmasına yol açıyor.

Merkez Bankası'nın başkan Hafize Gaye Erkan'ın babasının çiftliğine döndüğü konuşulurken, bir çalışana yapılan büyük haksızlık perdeleniyor. Merkez Bankası (MB) çalışanı Büşra Bozkurt, başkanın babası Erol Erkan tarafından işten atıldığını söyleyerek CİMER'e başvurdu. Dilekçesinde mobbinge maruz kaldığını (ki mobbing yasalara göre suçtur), başkanın babasının özel isteklerine uymadığı için başına gelenleri aktardı: “Sayın Başkanımız Hafize Gaye Erkan Hanım’ın babası Erol Erkan Bey ve annesi Gamze Hanım protokole giriş yaparken, Erol Bey yanımdan geçerken, ‘bana bir uğrayabilir misin?’ dedi. Uğradım, ‘Başkanın odasına güvenilir ve sabit insanların giriş çıkış yapmalarını istiyorum. Siz de güvendiğimiz bir çalışansınız’ dedi. Sonra İnsan Kaynakları’nı arayarak benim artık kendilerine hizmet vereceğimi söyledi” “Erol Bey’e, ‘Benim okula giden 7 yaşında bir çocuğum var. Onu her gün okuldan almak zorundayım. Evli bir kadınım bu saatlere kadar çalışmak bana zor gelebilir’ dedim” açıklamalarının yer aldığı dilekçede, “Erol Bey sinirlendi ve yüksek sesle, ‘Bunu söyleyen elemana çalışmıyor gözüyle bakarım. Biz sizin için Amerikalardan kalkıp geldik. Tüm düzenimiz bozuldu. Seni çalıştığın yerde oturtturmayacağım’ diye tehdit etti. Olayın ardından çıkışımın talimatı verildi. Destek hizmetleri müdürümüzle konuştuğumda, ‘talimat babadan geldi. Yapabileceğimiz bir şey yok maalesef’ diye yanıt aldım. Göreve iademi saygılarımla arz ediyorum.” Büşra Bozkurt, CİMER'e yolladığı dilekçeyi Sözcü gazetesiyle paylaştı ve ardından bir de röportajla tek olmadığını, mobbinge ve haksızlığa maruz kalan başka çalışanlar da olduğunu aktardı.  Belli ki şikayetinden bir sonuç alamamış. Haksızlığa uğrayan her işçi gibi öfkeli. Başına gelenlerin iktidar yanlısı medyada haber olması mümkün değil. O da popüler bir muhalif gazete aracılığıyla hakkını savunmaya çalışıyor. Komplo teorileri hemen havada uçuşmaya başladı. 'CİMER dilekçesi nasıl ortaya döküldü', 'İşten atılan çalışan aslında daha iyi bir mevkie layık görülmüş', 'Madem çocuğun var niye çalışıyorsun' türünden saçmalıklar... Öte yandan MB ve ekonomi yönetiminin tepesinde bir koltuk kavgası yaşandığına dair iddialar gündeme getirildi. Aslında Gaye Erkan çok müthiş işler yapıyormuş, fakat onun koltuğunda gözü olanlar yıpratmak istiyormuş. Ve baba Erol Erkan ortaya çıktı. Kızının başarılarını anlatarak, olayın bir kumpas olduğunu iddia etti. Tabi kamuoyu buna ikna olmadı. Fakat enteresan bileşen işten atılan çalışana karşı birleşti: Sözcü yazarı Uğur Dündar ve Akit yazarı Ali Karahasanoğlu, iki koldan çalışana yüklenip Erkan ailesini aklamaya girişti. Çok sayıda başka gazeteciyle birlikte. Efsane ve gerçek Neoliberal doktrine göre serbest piyasa ekonomisinin işlemesi için Merkez Bankası yönetimleri hükümetlerden bağımsız olması gerekir. Teknokratik bir yapıda para politikalarını idare ederler. Eli sopalı neoliberalizmle ekonomiyi yöneten Türk tipi başkanlık sisteminde, Şimşek ve Erkan'ın işbaşına getirilmesi bu yönde atılmış bir adım olarak gösterildi. Heterodoks politikadan ortodoksa geçildiği söylendi. Faizlerin devasa artırılması ve TL'nin bilinçli olarak değerinin düşürülmesiyle gelen bu adımlar, uluslararası finans çevrelerine 'Merkez Bankamız iktidardan bağımsız çalışıyor' diye sunuldu. Elbette içerideki sermaye çevrelerine ve öfkeli kalabalıklara da. Bu imaj, Merkez Bankası'nın babasının çiftliğine dönüştüğü iddialarıyla birlikte tuz buz oldu. Neoliberalizmin efsaneleri karşısındaki gerçek, piyasanın devlet kontrolünden bağımsız işlemediği, Merkez Bankaları'nın ise kapitalist güç odaklarından bağımsız bir yönetime sahip olamayacağıdır. Fakat bu kurumsal skandalda bizi ilgilendiren asıl nokta, bir çalışanın haksızca işten atılması. Büşra Bozkurt derhal işine geri dönmeli. Erol Erkan'ın bankaya girişi yasaklanmalı. Hafize Gaye Erkan istifa etmeli de diyeceğiz fakat bu rejimde istifa müessesinin olmadığını biliyoruz.