Belediyelerde sözleşmeler yeni arayışların habercisi mi?

İstanbul Esenler’deki TOKİ inşaatında çalışan işçilerin ücretleri ödenmiyor. İki işçi, kule vince çıkıp bu haksızlığı protesto etti. DİSK  Dev Yapı-İş sendikası, işçilerin aylardır ücretlerinin ödenmediğini duyurdu. Ambulans ve polis, vincin altına geldi Sendikanın açıklaması şöyle: “TOKİ sadece işçilerin alacağından değil, can güvenliğinden de sorumludur! Esenler TOKİ inşaatında aylardır ücreti ödenmeyen üyelerimizden ikisi şantiyedeki kule vinçe çıkarak ücretlerin ödenmesini istedi. Metrelerce yukarıda yaşamsal risk taşıyan bu eylem hala devam ediyor.”

Rusya'ya ait radyoda çalışan 24 sendikalı gazeteci, grev kararını asmaları sonucu işten atılmıştı. İşyerleri önünde direnişe  devam eden gazeteciler, şimdi grev kırıcılarla mücadeleye ediyor. Sputnik'te işten atmalara karşı direniş 27 gününde. Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) üyesi çalışanlar, tıkanan toplu sözleşme sonrası grev süreci başlamışken işten çıkarılmalarına isyan ediyor. Moskova'da yöneticiler ise işçi haklarını tanımayıp Türkiye vatandaşı bazı gazetecileri işe alarak grevi kırmak istiyor. Grevi kırmak isteyenlerin başını Sputnik Radyo haber müdürü Fethi Yılmaz ile Mahir Boztepe'nin çektiği söyleniyor. Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Sekreteri İlkay Akkaya X'te yaptığı paylaşımda şunları söyledi: “Arkadaşlar bu yanlıştan dönün. Grevi kırmayın. Grevde arka kapı olmaz! Bugün açtığınız o kapı başka yerde yüzünüze kapanır. Bu grev hepimizin. Medyadaki orman kanunlarına bizim dayanışmamız son verecek.” Bu arada Sputnik Radyo'nun işten attığı işyeri temsilcisi, grevi kırmak için işe alınan bir gazetecinin yazdıklarına şöyle tepki gösterdi:

Akşener'in partisinden İzmir Büyükşehir Belediye Başkan adayı olan Ümit Özlale, seçildiği takdirde binlerce işçiyi işten atacağını duyurdu.  "53 bin belediye çalışanı var. 53 bin kişinin yaptığı işi 25-26 bin kişi de yapabilir" diyen Özlale, 4 buçuk milyonluk büyük şehrin çoğu kadrosuz ve düşük ücretle çalıştırılan işçilerinin ekmeğine göz dikti. Bulduğu "formül" ise çok kişi daha az kişiye yaptırmak! Klasik kapitalist tavrı... İYİP'in ekran yüzlerinden biri olan Ümit Özale alenen işçi düşmanlığı yaparak kazanabileceğini zannediyor.

Toplu iş sözleşmesinden doğan maaş farkları ödenmiyor. Sağlık-İş üyesi işçiler haklarını istiyor. Rektörlük önünde oturma eylemine başladılar. 1800 işçiyi ilgilendiren alacaklar, ödenek olmasına rağmen ısrarla ödenmiyor. Ege Üniversitesi sağlık işçileri haklarını almakta kararlı. Günlerce grev yapan işçilere kişi başına 55 bin - 60 bin arası alacakları sözü verilmiş, bunun üzerinde direnişe ara vermişlerdi. Fakat üniversite yönetimi verdiği sözü tutmadı. Bunun üzerine sağlık işçileri yeniden eylemlere başladı. Türk-İş'e bağlı Sağlık-İş Sendikası genel merkez yöneticilerinden Adem Sarıçoban, rektörlük önünde yapılan protesto eyleminde şunları söyledi: “Eğitim masrafları çok fazla. Buradaki kardeşlerin hiçbiri çocuklarına kırtasiye yardımı yapamadı. Bildiğiniz gibi biz geçen ay sonu hastane sekiz günlük eylem yaptık. Neden bu eylemi yaptık? Kamu Çerçevesi Protokolü (KÇP)'den doğal farklarımızın ödenmesi için eylemi yaptık. Ama maalesef üniversite yetkilileri söz vermesine rağmen bizim ödemelerimizi yapmadılar. Ay sonuna kadar sayın rektör hoca ve rektör yardımcısı bu ödemelerin yapılacağını söylemesine rağmen ödeme olmadı. Daha sonra tekrar bir görüşme yaptık. Eylül'ün ilk haftası rektör hoca ‘ben garanti veriyorum bu parayı ödeyeceğim’ dedi. Ama maalesef ki şu yatan bir para yok. O yüzden bizler de eylemi buraya taşımaya karar verdik. Buradan çağrımız şudur. Bizim derdimiz bakın burada hep beraber oturuyoruz. Arkadaşlarımız eğleniyorlar, müzik dinliyorlar. Hiç kimse zarar vermek istemiyoruz. Kamu kurumuna ilgi bir sıkıntımız yok. Yalnız bizim tek derdimiz var buradaki kardeşlerimizin alın terinin karşılığı bir an önce verilsin. Çünkü ülkede ekonomi çok kötü. Her gün euro, dolar, diğer masraflar artıyor. Peynir, çökelek artıyor. Biz artık evimize süt alamaz duruma geldik. Çocuklarımızın bugün çantalarına besleme çantası boş gitti arkadaşlar. Bakın söylüyorum. Bugün çantalar boş gitti, beslenme koyamadık. Bizim derdimiz, çocuklarımızın geleceğini garanti altına alabilmek. O yüzden de buradan rektörlüğe, hastane yönetimine ve yetkililere sesleniyoruz. Ege Üniversitesi işçilerinin bin 890 işçinin hakkını verin.” “Bugün akşam saat 17:00’ye kadar burada oturmaya devam edeceğiz. Aynı zamanda eş zamanlı olarak 13:00-14:00 saatleri arasında da hastanede arkadaşlarımız oturma eylemi yapacaklar. Yarın sendikamızın genel başkanı Hakan Toy, altı şubemiz, Türk-İş’e bağlı sendika başkanları, bölge başkanımız ve işçi kardeşlerimiz burada olacaklar. Yarın akşamda 17:00’ye kadar burada olacağız, çarşamba günü de devam edeceğiz ve perşembe günü ise yeni bir eylem şekline geçeceğiz”

Sendikalaştıkları için işten atılan Agrobay Seracılık işçileri, direnişlerinin 17. gününde sera girişini kapattı. Polis trafiği kapattıkları gerekçesiyle işçileri gözaltına aldı. Yasalara göre sendika üyesi olmak bir hak. Fakat birçok patron bunu tanımıyor. "80 derece sıcakta çalışıyoruz" diyen çoğu kadın işçi Tarım-Sen'e üye olmuştu. İzmir Bergama'da bulunan Agrobay'ın patronları 39 işçiyi işten attı. Bunun üzerine işçiler sera önünde işe geri dönme talebiyle direnişe geçti. 17. günde yapılan müdahale sırasında bayılan işçilere, işyeri doktorunun müdahale etmediği bildirildi. Sendikacılar da gözaltına alındı.

Eğitim Sen ve yüze yakın çeşitli demokratik kitle örgütlerinin katılımı ile 16 Eylül’de İzmir’de bir miting yapılacak. Mitingin amacı ÇEDES projesinin iptali ve laik eğitim. Millî Eğitim Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından hazırlanan protokole göre Çevreme Duyarlıyım, Değerlerime Sahip Çıkıyorum (ÇEDES) projesinin amacı; “bilime sevdalı, kültüre meraklı ve duyarlı; millî, ahlaki, insanî, manevi ve kültürel değerlere bağlı” öğrenciler yetiştirmek. İzmir’de 842 okulda eğitim alanında da ‘manevi danışman’ ve çeşitli din görevlileri için dini telkin ve dinsel etkinlik alanı oluşturulmaya ve diğer illerde de pilot uygulamalarla bu protokol genişletilmeye başladı.  Din görevlileri neden değerler eğitimi veriyor? ÇEDES’e yapılan itirazların en başında din görevlilerinin değerler eğitimini veriyor olmaları geliyor. Pedagojik eğitimi olmayan ve çocuklara nasıl yaklaşacağını bilmeyen görevlilerin değerler eğitimi vermesi anayasanın “bir alandaki kamu hizmetinin o alandaki kamu idaresi ve memurlarınca görülebileceği” maddesini yok sayıyor. Sendikalar, veli dernekleri ve bazı demokratik kitle örgütleri bu bağlamda bu uygulamaya karşı çıkıyor.  ÇEDES projesinin en çok tartışılan kısmı da “Değerler Eğitimi” derslerinin öğretmenlerden alınıp “manevi danışman” olarak imamlara ve diğer din görevlilerine verilecek olması ve halihazırda laiklikle uzaktan yakından bir ilgisi olmayan eğitim sistemine yeni bir müdahalenin daha yapılması. Kadro sıkıntısı yok atanayamayan öğretmenler var Değerlerin bir bütün olduğunu bu nedenle de bu uygulamayı bu işin eğitimini almış sınıf öğretmenleri ve rehber öğretmenlerinin yapması gerektiğini savunan eğitim emekçileri bu protokolün iptalini istiyor. 1 milyon öğretmen adayı işsiz ve atanmayı beklerken, eğitimin yüzlerce sorunu dağ gibi birikmişken, eğitim sürecinin uzmanı olmayan bir kadrolaşma için kaynak ayırılması, tepkilerin daha da büyümesine neden oluyor. Eğer illa değerler eğitiminin dışarıdan kadrolarla verilmesi isteniyorsa atamalarını bekleyen öğretmenler tarafından okullarda bu ihtiyaç pekâlâ karşılanabilir. Eğer aileler bu eğitimi çocuklarının imamdan almalarını istiyorlarsa da camilerde aldırtabilirler. Elinizi okullardan çekin! Din eğitimi illaki okullara girecekse ve bu gönüllülük kapsamında olacaksa eğer o ülkede var olan tüm dinlere ve inanışlara eşit bir mesafe alınmalıydı. ÇEDES’in böyle bir amacı yok! Tek din ve egemen Diyanet İşleri uygulaması önerdikleri.  Din eğitimi okulların tamamen dışında, ailelerin kendi sorumluluğunda olmalıdır. Eğitim Bir Sen ÇEDES’in gönüllülük esasına dayandığını ve özgürlükler kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Çocuklar için Kuran kurslarının bir ihtiyaç olduğunu, ailelerin bunu talep ettiğini ve bunun Diyanet tarafından yapılmasının da son derece normal olduğunu, rızası olmayan velilerin çocuklarının eğitime alınmayabileceğini söylüyor. Eğitim Bir Sen yöneticileri azınlıkta kalacakları için bu çocukların ve velilerin dışlanacağını da tahmin ediyor mu? Bu uygulama kapsayıcı eğitim anlayışının tamamen dışında.  Bu özgürlük değil “Özgürlükler Kapsamı” diye savunulan bu proje, Rumların, Ermenilerin, Kürtlerin ve Alevilerin taleplerini, ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak. Eğitim Sen’in yıllardır “Anadilde Eğitim” talebi yok sayılıyor. Gerçek bir özgürleşme kapsamında reformlar yapılacaksa, sadece eğitimde değil kültür, sanat ve yaşam alanlarında da tek tipleştiren ve dayatan bir anlayıştan vazgeçilmeli. Sorun otoriterleşen hükümetin tüm bu alanlara özgürlük tanımaması. Yasaklanan festivaller, konserler, yasaklanan LGBTİ Onur Yürüyüşü ve Onur Haftası etkinlikleri ve yasaklanan kadın eylemleri, internet sansürleri, içki yasakları, grev yasakları… tüm bunlar “Güvenlik” ya da “Milli değerler” adı altında otoriter rejimin topyekün saldırısının bir parçası. Devletin tüm yurttaşlarına eşit yaklaşması, toplumun tüm kesimlerini de gözetmesi gerekirken, ÇEDES projesiyle toplumun sadece bir kesimine cevap verilmekte.  Laik/dindar kutuplaşması değil işçilerin birlikte direnişi Kutuplaşmayı besleyen projelerden, politikalardan ve anti demokratik uygulamalardan vazgeçilmelidir. Okullarda bilimsel projeler öncelikli olmalı bu alanlara kaynak ayırılmalı, uygulayıcıları ise bu işin uzmanı öğretmenler olmalıdır.  Siyasi iktidarın yıllardır emekçilerin ve sivil toplum örgütlerin taleplerini yok sayan dayatmacı, otoriter anlayışına karşı en güçlü ve etkili yanıtın verilmesi önemli. 16 Eylül mitingine kutuplaştırıcı bir yerden değil, bilimsel, demokratik eğiitimi merkezine alan, özgürlükçü laiklik tutumumuzla destek vererek, tüm yasaklamalara, yoksullaştırmalara ve otoriter rejimin tüm saldırılarına karşı koymalıyız.  Berna/Eğitim Sen