ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in beraber düzenlediği basın toplantısında samimi görüntüler çizmesi tepki toplarken, ABD-Rusya ilişkilerinin geleceğini ABD egemenleri arasındaki kavga belirleyecek.
Helsinki'de Rusya Devlet Başkanı Putin'le buluşan Trump, ABD'de "ahmakça davranmak" ve "vatan hainliğiyle" suçlanıyor .
Bir ABD başkanının, kendi istihbarat örgütüne karşı "tarihsel düşman ve rakip" Rusya'dan yana olması ABD'de yönetenleri çıldırtmış gözüküyor.
Zirve baştan görüş ayrılığına sebep olmuş, bir çok önemli politikacı ve üst düzey bürokrat Trump'tan Putin'le görüşmemesini istemişti.
FBI, hazırladığı raporda Rusya'nın müdahalesinin kesin olarak saptandığını duyurmuştu.
ABD Adalet Bakanlığı, 2016'da seçimlerine siber saldırı ve sahte haberlerle müdahale ettikleri gerekçesiyle 12 Rus askeri ataşesi hakkında iddianame hazırlamış, 36 Rus diplomat hakkında sınırdışı edilme kararı çıkmıştı.
Putin'le buluşmaya itiraz eden sadece ABD kurulu düzeninin temsilcileri değil. NATO zirvesinde Trump'ın kavga ettiği Avrupalı müttefikleri de Rusya'yı kendi içişlerine müdahale etmekle suçluyor.
Rusya ile kötü ilişkileri "ABD'nin ahmaklığı" olarak nitelelendiren Trump, iptal çağrılarını dinlemedi ve Putin'le buluştu. İki saatlik görüşmenin ardından birlikte yaptıkları basın toplantısında samimi duruşları ve işbirliği mesajları ABD'de bardağı taşırdı.
Tepkiler
Cumhuriyetçi Parti Temsilciler Meclisi Başkanı Paul Ryan, Rusya'nın 2016 seçimlerine müdahale ettiği konusunda bir şüphe bulunmadığını belirterek, "Trump Rusya'nın müttefikimiz olmadığını kabul etmeli" dedi.
Trump-Putin zirvesini "utanç verici bir performans" olarak niteleyen Cumhuriyetçi senatör John McCain "Daha önce hiçbir ABD Başkanı kendisini böyle bir despot karşısında bu kadar sefilce aşağılamamıştı" diye konuştu.
Demokrat Senatör Mark Warner, "Trump'ın açıklamalarının ABD'nin rakiplerine karşı ülkeyi korumakla ilgili görevinin ihmali anlamına geldiğini" söyledi.
Demokratların senatodaki lideri Chuck Schumer ise "Trump'ın ABD'nin hukuki yaptırımlarına, savunma yetkililerine ve istihbarat servislerine karşı Rusya Devlet Başkanı Putin'in yanında yer almasının düşüncesizce, tehlikeli ve zayıf olduğunu" söyleyerek "ABD Başkanı kendisini ülkemizin üstünde bir yere koymuştur" dedi.
ABD Ulusal İstihbarat Direktörü Dan Coats da bir yazılı açıklama yaparak 'istihbarat kuruluşlarının, Rusya'nın ABD demokrasisini baltalamak için her yere sirayet eden teşebbüslerinin devam ettiğinden emin olduklarını' belirtti.
Eski CIA Başkanı John Brennan da, Trump'ın basın toplantısı için “hainlikten başka bir şey değil” dedi ve ekledi: "Trump'ın yorumlarının ahmakça olması bir yana, kendisini tamamen Putin'in cebine koydu. Cumhuriyetçi vatanseverler: Neredesiniz?"
Trump, gelen tepkiler üzerine "istihbarat görevlilerine büyük bir güven duyduğunu" söylese de öfke dinmedi. Yanındaki Putin'e "ABD seçimlerine müdahale etmedim", "Trump'ın seçilmesini istedim" çıkışını yapma fırsatı verdiği için bir çok cumhuriyetçi ve demokrat tarafından yerden yere vurulmaya devam ediyor.
Zirveden ne sonuç çıktı?
Moskova'dan enerji satın alan Almanya'yı "Rusya'nın esiri" olmakla suçlayan Trump, ABD'nin enerji alanında rekabeti sürdüreceğini fakat ABD-Rusya ilişkilerinin düzelmesi yönünde başarılı bir adım atıldığını belirtti.
Trump ve Putin'in Suriye ve Ortadoğu konusunda uzlaşmaya yakın oldukları da görüldü.
Trump ve yönetimdeki aşırı sağcılar, en büyük tehdidin İran olduğunu düşünüyor. Kapalı kapılar arkasında dönen pazarlığın İran'a karşı tutum üzerinde şekillendiği iddia edildi.
İki despot lider, zirveyi “faydalı bir işbirliği için adım" olarak niteledi ve samimi bir görüntü çizdi.
Soğuk Savaş sonrası en gergin dönemini yaşayan ABD-Rusya arasındaki ilişkilerin akıbetiniyse ABD yönetenleri arasındaki kavga belirleyecek.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.