Kadınlara cinsel tacizde bulunmuş, hayduta benzer ırkçı bir milyarder olan Donald Trump gibi birisi nasıl Amerika başkanlık seçimlerini kazanabilir?

Amerikan başkanlık seçiminin sonucu bütün dünyada şok dalgası yarattı. Bu, aynı zamanda direnişle karşılık verilmesi gereken bir sonuç.

Seçimin sonucu Trump’ın milyonlarca seçmen tarafından onaylanması olduğu kadar, aynı zamanda, Hillary Clinton’ın ve toplumun en üst kesiminde yer alan insanların açık bir şekilde reddedilişini işaret ediyor. Sandık çıkış anketlerinde, Trump’ı sevmediğini söyleyenlerin yaklaşık yüzde 20’si aynı zamanda ona oy verdiklerini söyledi. Bunun tek nedeni Clinton’ın Trump’tan bile daha kötü olduğunu düşünmeleriydi.

Clinton, bankacıların, büyük iş dünyasının ve askeri düzenin büyük kısmının tercihiydi. Kapalı bir toplantıda bankacılara yaptığı ve politikadan alaycı bir şekilde bahsettiği konuşmasının ortaya çıkması, Clinton’ı çok sarsmıştı.

Seçimden hemen önce FBI, Clinton’ın e-maillerinde suç unsuru bulunmadığını söylediğinde hisse senetleri indeksi hızla yükseldi. Dün gece Trump’ın kazanabileceğine dair işaretler ortaya çıktığında finans piyasaları çöktü.

ABD’nin halihazırda büyük ve mükemmel olduğu mesajını veren Clinton, milyonlarca insanın yıllardır süregelen büyük eşitsizlik, giderek düşen yaşam standartları ve ülke sışında sonu gelmeyen savaşlar nedeniyle çok kızgın ve endişeli olduğu bir dönemde olabilecek en kötü adaydı.

Bu dönem herkesin aklında en zengin yüzde 1’in cebini daha da fazla doldurduğu dönem olarak kaldı. Şehirde yaşayanların yüzde 53’ü, banliyölerde yaşayanların yüzde 63’ü ve kırsal bölgelerde yaşayanların yüzde 71’i ekonominin kötüye gittiğini düşünüyor.

ABC News, düzenlediği ankette insanlara bir başkan adayında hangi nitelikleri aradıklarını sordu. Büyük çoğunluk (yüzde 38) buna “gerekli değişimi gerçekleştirebilecek birisi” yanıtını verdi.

Eğer Bernie Sanders Demokratlar'ın adayı olsaydı kazanma şansı çok yüksekti. Ön seçimlerde “demokratik bir sosyalist” olarak yarışan ve “politik devrim” çağrısı yapan Sanders, bir değişim önerebilirdi. Clinton’ın böyle bir şey yapması mümkün değildi. Clinton, siyah ve Latin seçmenleri bile öngörülen oranda harekete geçirmeyi başaramadı. Bir araştırma, Trump’ın Cumhuriyetçiler’in geçen sefer aldığından daha fazla Latin oyu aldığını gösteriyor.

CNN, daha önce Obama’yı destekleyen milyonlarca seçmenin bu sefer Trump’a oy verdiğini söyledi.

En zengin

Trump, işçi sınıfının düşmanı. Temel ekonomik vaadi, en zenginlere ve şirketlere vergi indirimi uygulamak. Müslümanları ve Meksikalı göçmenleri günah keçisi hâline getirmesi, ırkçıları cesaretlendiriyor ve işçileri bölüyor.

Her iki partinin de ortak mesajı olan ırkçılık, Trump’ın oylarını artırdı. Ancak Trump’ın kazanması ırkçılığın ABD’yi silip süpürdüğü anlamına gelmiyor.

Trump’ın zaferindeki kritik yerler Ohio ve Iowa’ydı. Barack Obama her iki eyaleti de iki kez üst üste kazanmıştı, dolayısıyla buradaki seçmenler katı ırkçı seçmenler değiller. Cumhuriyetçiler, Michigan’da 1988’den beri seçim kazanmayı başaramamışlardı. Ancak dün gece bu eyalette Trump kazandı.

ABD’li işçiler ırkçılığa, yaşam standartlarına ve savaşa karşı örgütlenmeli ve harekete geçmeliler. Mücadelelerini kısa süre önce gerçekleşen grevlerden, boru hatlarına karşı gerçekleşen kampanyalardan, Black Lives Matter hareketinden ve saat başı 15$ asgari ücret talebi mücadelesinden gelen umudun üzerine inşa etmeliler.   

Siyasetin ve ekonominin tüm dünyada krizde olduğu bir zamandan geçiyoruz. Anaakım kapitalizm yanlısı politikalar Trump gibilere alan açıyor.

Statükoyu savunmak izlenmesi gereken doğru yol değil. Sol, kurulu düzene karşı öfkeyi örgütlemek için kendi değişim ve umut programını önermek zorunda.

Demokratlar, Trump’a karşı etkili bir alternatif öneremediler ve hâlâ öneremiyorlar. Trump’ı durduracak tek şey mücadele olacaktır ve bu mücadeleler, aynı zamanda, kapitalist partilere karşı sosyalist bir politik alternatif üretmek zorunda.

Charlie Kimber (SWP Genel Sekreteri)

Amerikan kabusu: Trump nasıl seçildi?