İran’da parlamento ve uzmanlar meclisi seçimlerinin ilk turu bugün gerçekleşiyor. ABD ile yapılan uzlaşmanın ardından gerçekleşen ilk seçimlere dair toplumda fazla bir beklenti olmadığı söyleniyor. Seçimlerin, Cumhurbaşkanı Ruhani’nin 2017’de yeniden seçilip seçilmeyeceği konusunda da belirleyici bir etken olması bekleniyor.
İran oldukça genç bir nüfusa sahip. Nüfusun yarısı 35 yaşın altında ve gençler arasındaki işsizlik bir hayli yüksek. Gençliğin önemli bir bölümü 2009’da bir dizi reform talebiyle başlayan kitlesel gösterilerin parçası olmuştu. Seçim sonuçlarının hızla açıklanması ve Ahmedinejad’ın yüzde 63’le zafer ilan etmesi kitleleri sokağa dökmüştü. Seçimin yenilenmesi talebiyle başlayan protestolar hızla rejime karşı, bir dizi reformun talep edildiği bir harekete dönüşmüştü. Gösteriler 1979’dan beri yaşanan en büyük protesto dalgasıydı. Ancak gösterilerin şiddetle bastırılması, sokağa çıkanlara tutuklama dalgası ve seçimler üzerindeki şüpheler reform talep eden binlerce insanda hayal kırıklığı ve seçim sistemine dair güvensizlik yaratmıştı.
Seçim sistemi
55 milyon seçmenin olduğu İran’da, 290 vekilli parlamento için seçime katılan 6 bin aday var. Adayların seçilebilmesi için oyların yüzde 25’ini alması gerekiyor.
Uzmanlar Meclisi ise Ayetullah Humeyni’nin liderliğini yaptığı dini kurum. 88 sandalyenin yer aldığı Uzmanlar Meclisi’nin seçimi 8 yılda bir yapılıyor. Bu sene 161 tane aday var. Parlamento seçimleri dört yılda bir yapılırken uzmanlar meclisi sekiz yılda bir seçiliyor.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.