Küresel salgın, küresel direniş

Kapitalizm koronavirüs krizini çözemezken, işçiler ve ezilenler dünyanın farklı yerlerinde hükümetleri ve patronları protesto ediyor.

Koronavirüsün yarattığı küresel kriz büyüyor. İtalya’da bir günde 795 kişi bu yüzden hayatını kaybediyor.

Neoliberalizmin her yerde sağlık sistemlerinde yarattığı tahribat, virüsün yayılmasını yavaşlatma çabalarını sekteye uğratıyor. Patronların çıkarları için işleyen sistemin sonucunda olan işçilere oluyor.

Koronavirüs salgını, küresel isyanlarla geçen 2019’un ardından geldi. Ve bugün de birçok yerde irili ufaklı direnişlerle emekçiler sisteme başkaldırmaya çalışıyor.

İtalya’da farklı sektörlerden işçiler, sağlıklarının tehdit altında olduğu koşullarda çalışmaya isyan ettiler. Liguria’daki tersane işçileri, Puglia’daki metal işçileri, Fiat Chrsyler’da çalışan otomativ işçileri ve Cenova’daki liman işçileri greve gitti. Ülkede ayrıca, eve kapatılan insanlar balkonlarına çıkıp şarkılar söyleyip sloganlar atarak kendilerini ifade ettiler. Taranto kentinde ArcelorMittal Italia’nın sahibi olduğu işletmede ise sendikalı binlerce metal işçisi sağlık önlemlerinin yetersizliği nedeniyle greve gitmeye hazırlanıyor.

İspanya sınırları içerisindeki Bask bölgesinde, Mercedes işçileri eyleme geçtiler. Tüm dünyanın sağlığı tehdit altındayken patronlar lüks araçların üretilmeye devam edilmesini istiyordu. 5 bine yakın işçi fabrikada fiili olarak iş bıraktı. Katalonya ve başka bölgelerde, sağlık emekçilerine destek için pencerelerden alkış eylemleri yapılıyor ve İspanya kralı ve hükümeti protesto ediliyor. Ülkede ayrıca Valladolid’deki IVECO fabrikasında da işçiler üretimi durdurdu.

Fransa’da Paris’in hemen güneyindeki Orleans kentinde 300 kadar Amazon işçisi sağlıksız koşullarda çalışmaya karşı iş bıraktılar. Amazon işçileri İtalya’nın Castel San Gionvanni kentindeki fabrikada da yetersiz önlemler nedeniyle iş bıraktılar, ayrıca İspanya ve ABD’deki kimi lokasyonlarda da protesto eylemleri düzenlediler. Fransa’da Apple ve Tesla’nın tedarikçisi olan çip üreticisi STMicro’da CGT sendikasının yetkilileri, fabrikanın kapatılması için işverene mektup yazdılar.

İran’ın belirli bölgelerinde temizlik işçileri iş bıraktı. Rejim ise “karşıdevrimcilerin üretimin durdurulmasını istediği” propagandasını yapıyor.

Latin Amerika’nın en büyük limanı olan Brezilya’daki Santos’ta ise işçiler pazartesi günü greve gidip gitmeyeceklerini oylayacaklar. Ülkenin kahve, şeker ve pamuk ihracatını gerçekleştiren limanda çalışan işçileri, kendilerinin ve ailelerinin sağlığından endişe ediyorlar. Brezilya’da ayrıca çağrı merkezi çalışanları da greve gitmeye hazırlanıyor.

Hindistan’da Delhi Belediyesi’ne bağlı üç ayrı firmada çalışan 71 binden fazla sağlık emekçisi, gerekli önlemler alınmazsa greve gitmeye hazırlanıyor.

Nijerya’nın başkenti Abuja’daki 14 hastanede ise doktorlar iki aydır maaşlarını alamadıkları gerekçesiyle greve çıktılar. Tüm dünyada koronavirüsle mücadelede sağlık emekçilerinin kahramanlığı ve başarısı öne çıkarılırken, egemen sınıf yeri geldiğinde onların aylık ücretlerini bile ödemeyebiliyor. Gana’daki sağlık çalışanları ise koronavirüsle ilgili yeterli eğitimi almadıkları ve gerekli ekipmanlara sahip olmadıkları için iş bıraktılar.

İsviçre’de Cenevre havalimanındaki inşaat işçileri koronavirüs nedeniyle greve gitti. Başka sektörlerde de iş bırakmalar olurken, sendikalar hükümetten gerekli olmayan tüm alanlarda çalışmanın durdurulmasını, üretimin devam ettiği yerlerde ise önlemler alınmasını talep ediyor.

İngiltere’de Liverpool’un Wirral bölgesinde taşeron temizlik işçileri greve gitti. Güney Londra’daki Lambeth bölgesinde ise 10 ayrı kütüphanede çalışan emekçiler, sağlık önlemlerinin yetersiz olduğu gerekçesiyle iş bıraktılar. Londra metrosunda örgütlü işçiler ise “izolasyon” için eve yollanan temizlikçilerin tam ücret alması talebini kazandılar. Güney Batı Londra’da posta işçileri yeterli tedbirler alınmadığı için fiili olarak iş bıraktılar. İskoçya’nın en büyük kenti Glasgow’un belli bölgelerinde kendilerine yeterli koruma malzemesi verilmediğini söyleyen temizlik işçilerinin oturma eylemine başlamasıyla çöpler toplanmadı.

ABD’de Amazon işçilerinin yanı sıra Kaliforniya’daki Monterey Park Mc Donalds işçileri sağlıksız koşulları protesto ederek iş bıraktılar. Otomotiv işçilerinin grev tehdidi sonrasında General Motors, Ford ve Fiat Chrysler ülkedeki tüm fabrikalarda üretimi durdurma kararı aldı.

Türkiye’de de koronavirüs krizinin yarattığı ortamda işçiler mücadele ediyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Park ve Bahçeler Müdürlüğü çalışanları, salgına ilişkin maske, eldiven gibi önlemlerin yetersiz olması sebebiyle iş durdurdu. Eskişehir’deki Sarar fabrikasında ve İstanbul’daki Galataport şantiyesinde de yetersiz önlemlere karşı iş bırakmalar yaşandı. Ayrıca her akşam 21:00’da sağlık emekçilerine destek eylemleri devam ediyor.

Kapitalizmin koronavirüs krizi karşısında patronların sınıf çıkarlarını koruyan hamlelerine karşı, işçi mücadelelerinin ve dayanışmanın her yerde büyümesi, yoksulların krizden minimum düzeyde etkilenmesini sağlamanın yegane yolu.

Ozan Tekin