“Dahili ve harici bedhahlar”

Devlet Bahçeli hazretleri Etyen Mahçupyan için “işgal artığı” demiş. Neyi kastettiğini pek anlamadım; kendisini bu memleketli; Etyen’i ve ait olduğu kavmi ise işgalci gibi mi görmeye kalkmış?

Ya da “birileri memleketimizi işgal etmişti; biz onları kovaladık ama topraklarına el koyduğumuz zaten buralı olan Ermenileri arada tam anlamıyla temizleyemedik” mi demek istedi? Bu vesileyle aslında bir şeyler mi itiraf etmek istedi? Neyse, derin düşünmeye gerek yok; Devlet efendinin düşman ihtiyacını Etyen karşılamış ve arada bir de Freudçu anlamda bir lapsus kaçırıvermiş anlaşılan...

Yeryüzü öfke, şiddet ve nefretle donanmış durumda. İslamofobi başta olmak üzere, diğer dinlere duyulan öfke, korku, nefret ve giderek dünya çapında büyüyen bir kutuplaşma ve bu kutuplaşmanın ulusal ya da yerel ölçekli küçük versiyonları kuşatmış durumda her yanımızı.

Açık fiziksel şiddet, medyadan övünülerek gösterilen şiddet, yakaladığı silahsız insanların kafasını kameraların önünde kesince bir halt olduğunu zanneden yaratıklar; başörtülü Müslümanı gördüğü zaman kovboyluk damarı nüksedip kurşunlayan insan müsveddeleri; yakaladıkları yaban domuzunu taşlarla linç edip, zavallı hayvanın önünde sırıtarak “beni de çek beni de çek!” diye “ânı ölümsüzleştirmeye çalışan”, Ali İsmail Korkmaz’ı topluca linç ederek öldüren ve gencecik Özgecan Aslan’a tecavüz edip sonra da yakan ve nasıl tanımlanabileceğini bilemediğim bütün bu zavallı yaratıklar... Bol bol lâfını ettikleri türden erkek bile olamayanlar; ancak bir araya geldiklerinde bir halt olabilenler...

Diğer memleketlerde de tonla arıza var ama bizim memlekette ciddi bir hastalık ve travmatik, örselenmiş bir ruh hali var ve bu hal bu gidişle kolay kolay iyileşecekmiş gibi de görünmüyor.

Kutuplaşma Türkiye siyasal kültürünün üzerinden atamadığı, adeta doğallaşmış bir bileşeni. Türkiye’de siyaset konuşanlar, siyasallaşanlar hazırdaki kutuplaşma siperlerine ya da herkesin kendi çapına göre ürettiği kutupçuklara girip kullanıyorlar bu bileşeni. Bu kutuplaşma ve kutuplaşmaya bağlı dil Osmanlı’nın yıkılışının travmalarıyla üretildi muhtemelen. Jakoben-Kemalist rejim sonuna kadar bu dili kullandı ve sosyal mühendislik, eğitim gibi mekanizmalarla toplumun her yeni nesli bu dille sosyalleşti. Tabii ki, içinde bol bol “hainler”, “kökü dışarıdalar” vb. söylem parçaları olan bu dil darbelerle her seferinde bir kere daha hayat buldu. Ve Türkiye’de, “siyaset yapacaksan, yumruğunu masaya vuracaksın!” inanışını üreten “erkekçe” siyaset bu mantıkla işleyen dili çok güzel besledi. Yani millete “dahili ve harici hainler, bedhahlar” gösteren, “memleketin tersaneleri işgal edilmiş” retorikleri sunup, sürekli düşmanlara işaret eden bu dil bugün de başta iktidar sınıfının olmak üzere, toplumumuzun çeşitli kesimlerine hizmet vermeye devam ediyor.

Aslına bakılırsa, önce “öteki” inşa edip, sonra ötekinden nefret eden ve nefreti araçsallaştıran bu dilin sahiplenilmesinde bir özgüven eksikliği yatıyor. Zaten sürekli komplolarla, komitacılıkla, yabancı güçlerle, cemaatçi yapılarla, kayırmacılıkla, paralel organizasyonlarla iktidara gelen siyasal güçler başka siyasal güçlerin de benzer şekilde iktidara gelebileceğini bildiği için kendi gücüne de güvenemiyor. Kendi içinden çıkacak olan “potansiyel hainlere” karşı, sürekli “ihanet” diliyle teyakkuz yaratıyor. Yani kendine güvenmeyen bütün gruplar, sağcısı da solcusu da, CHP’lisi de DP’lisi de, AP’lisi de, Türkiye’nin bütün kanallarını dolaşıp, izlenme rekorları kıran “Kurtlar Vadisi” dizisinin kahramanları da (yani senaryosunu yazanlar / yazdıranlar da), Samanyolu TV’de “Şefkat Tepe” dizisinin kahramanları da (yani senaryosunu yazanlar / yazdıranlar da), hepsi “ihanet”, “dış mihrak” söylemini tepe tepe kullanıyorlar. Tepeden tırnağa bütün aktörlerin bu dili kullanmasına bakınca komik, biraz da zavallı bir durum var aslında...

Fakat tabii ki işin daha önemli yanı şu: biz bu tür bir dili tüketmek konusunda çok hevesliyiz; çünkü hayatın karmaşıklığını anlamaya çalışmak yerine, en kolay yoldan, kodlarımıza nakşolmuş ve kültürel sermayelerimizde mevcut olan ezberlerle bir kampa bağlanmayı tercih ediyoruz.

Bu kültürden sıyrılmak kolay değil ama imkânsız da değil; ipuçlarını inşallah önümüzdeki hafta tartışmak üzere...

Ferhat Kentel

[email protected]

(BasNews)