Forbes Türkiye dergisi, on birinci “En Zengin 100 Türk” listesini geçen günlerde açıkladı. Türkiye’nin en zengin 100 isminin toplam serveti 94,7 milyar dolar. Geçen yıl zenginlerin toplam serveti 100,4 milyar dolardı. Zenginlikleri 6 milyar dolar azalmış. Listenin başındaki Murat Ülker üçüncü kez ‘Türkiye’nin en zengin ismi’ oldu. Murat Ülker’in serveti 2,9 milyar dolar. Peki Ülker nasıl bu kadar zengin?
Üçüncü kere Türkiye’nin en zengin insanı olan Murat Ülker’in de servetinde 1,5 milyar dolarlık düşüş var. Ancak Ülker’in servetinin gerilemiş hâli bile 2,9 milyar dolar.
Listede Ülker’i, 2,6 milyar dolarla FİBA Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hüsnü Özyeğin ve 2,4 milyar dolarla Doğuş Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ferit Şahenk takip ediyor.
Yeni milyarderler
Geçen seneki listede varolan 7 kişi artık milyarder değil. Ancak 5 tane yeni milyarder var. LC Waikiki’nin büyük hissedarları Mustafa Küçük ve Şefik Yılmaz Dizdar listeye ilk kez giren yeni milyarderler.
Son iki senedir listede yer almayan Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir ve kurucu ortak Sezai Bacaksız yeniden milyarderler arasında.
Ülker servetini kime borçlu?
Dünyadaki bütün zenginler gibi, Murat Ülker de işçilerin emeğinden servetine servet katıyor. Ülker, zenginliğini işçileri düşük ücretlerle ve ağır koşullarda çalıştırmasına borçlu. Geçen yıl sendika değiştirdiği için 7 işçi işten atılmıştı. İşçilerin işsizlik parasından faydalanmasını engellemek için ‘amire itaatsizlik, ahlaksızlık’ gibi işten atılma gerekçeleri gösterilmişti. Fabrikanın önünde 140 gün boyunca direnen işçiler, işe geri dönme dışındaki tüm taleplerini kazanmıştı.
Ancak Ülker işçilerinin kötü çalışma koşulları devam ediyor. İşçiler pazar ve bayram günleri dahil günde 12 saat haftada 6 gün çalıştırılıyor, zorunlu mesaiye kalıyor; yüzlerce işçi meslek hastalığına yakalanmış durumda, hastalık raporu alanlar mobbinge uğruyor, işten atılıyor. Geçen yıl, makina operatörü olan, direnişteki işçilerden biri ağır çalışma koşulları nedeniyle yüzde 48 işitme kaybı yaşamış, ameliyattan sonraysa bir ay görev verilmeyerek mobbinge uğramış, mesaisi yasaklanmıştı.
Ülker fabrikalarındaki skandallardan biri de işçilere dayatılan yarışmalar. Karşılığında 30 liralık prim verilen üretim rekoru kırma yarışması işçiler için ağır çalışma koşulu demek. Gıda sektörünün devi Ülker servet rekorları kırarken, işçilerse asgari ücret, meslek hastalıkları ve hastalanınca işten atılma riskiyle hayatta kalmaya çalışıyor.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.