Ermenek katliamının dün devam eden duruşmasında tanık olarak ifade veren ustabaşı Mehmet Öndür, müfettişler denetim yapmadan önce tehlikeli ve üretim haritası dışında açılan galerilerin kapatıldığını ileri sürerek, ''Müfettişler gelmeden önce tehlikeli yerleri kapatıyorduk. Gidince geri açıyorduk. Müfettişlere, maden sahasını küçük göstermek için barajla bir bölümünü kapatıyorlardı. İşçileri de müfettişlere göstermiyorlardı'' dedi.
DHA’nın haberine göre, Ermenek Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davanın önceki gün başlayan üçüncü duruşmasının ikinci celsesine dün devam edildi. Duruşmaya tutuklu sanıklar Has Şekerler Madencilik Şirketi sahibi Saffet Uyar, Ermenek Cenne Linyit Kömürü İşletmesi Müdürü ve hissedarı Abdullah Özbey ve aynı şirketin teknik nezaretçisi Ali Kurt, tutuksuz sanıklardan maden mühendisleri Cemile Karaca ve Nuray Yetiş, taraf avukatlar ile ölen madencilerin aileleri katıldı.
"200 metrelik alan kapatılıyordu"
Katliamdan bir önceki vardiyada çalışan İbrahim Öner, MİGEM tarafından yapılacak denetimler önce kaçak galerilerin kapatıldığını ve müfettişlere gösterilmediğini öne sürdü. Öner ''Müfettişler gelmeden önce gösterilmeyecek bacaları (galeriler) kapatıyorlardı. O bacaların önlerini barajlıyorlardı. Neredeyse 200 metrelik bir alanın önüne baraj yapılıyordu. 200 metreyi müfettişler görmüyordu'' dedi.
Bu sırada söz alan tutuksuz yargılanan maden mühendisi Cemile Karaca, müfettişlerden kaçırmak için hiçbir zaman galerinin barajlama yapılarak kapatılmadığını ve hepsinin teknik bir nedeni olduğunu ileri sürdü.
"Kaçış bacaları yoktu"
Tutuklu Saffet Uyar'ın avukatı Şeref Han'ın, ''Müfettişler geldiğinde görmemesi gereken şey nedir?'' sorusu üzerine Öner, ''Onu mühendis hanımlara sormak lazım. Ne saklanıyordu onların söylemesi gerekir. Ama kaçış bacaları yoktu'' dedi.
"Bol bol kömür geliyor, çalışın"
İbrahim Öner'in ardından yine aynı vardiyada çalışan ustabaşı Mehmet Öndür de, katliamda yaşamını yitiren şef Recep Çiloğlu'nu kömürü çıkarttıkları yerde gevşeme olduğu konusunda uyardığını ancak onun ''Ohh ohh, bol bol kömür geliyor, çalışın çalışın'' diye talimat verdiğini belirtti. "4'üncü başyukarı" adı verilen bölümde çalıştığını ve aşırı derecede gevşeme olduğunu belirten Öndür, şunları söyledi:
“Ben 4'üncü başyukarıda çalışıyordum. Aşırı derecede gevşeme vardı. Olaydan bir gün önce de Recep şefe 'kömür kendisi geliyor' diye uyardım. Şef de, ''Oğlum taşa yakın olduğumuzdan gevşeme olur'' dedi. Eski ocağa daha 80 metre var diye bize sürekli çalışmamızı söylerdi. Hatta Recep şef, ''Ohh ohh bol bol kömür geliyor, çalışın çalışın'' diye talimat veriyordu.
"Üstüme dağ gelecekmiş gibi hissettim"
Öndür, katliamdan önceki vardiya çalışırken kömürlerin kendiliğinden gelmesi nedeniyle çok korktuğunu belirterek, ''O gün çok korkuyordum. Bir an üstüme dağ gelecekmiş gibi hissettim. Kömür kendisi geliyordu'' dedi.
"Müfettişler gelmeden bacalar kapatılıyordu"
Öndür, müfettişlerin denetim için ocağa gelmeden önce üretim haritası dışında kaçak olarak açılan bacaların (galerilerin) kapatıldığını ileri sürerek, ''Müfettişler gelmeden önce tehlikeli yerleri kapatıyorduk. Gidince geri açıyorduk. Müfettişlere, maden sahasını küçük göstermek için barajla bir bölümünü kapatıyorlardı. İşçileri de müfettişlere göstermiyorlardı'' dedi.
"O kadarını bilsem mühendis olurdum"
Sanık avukatlardan birinin Öndür'e, "Sen madem tehlikeyi fark ettin, niye söylemedin?'' sorusu üzerine Öndür, ''Abicim o kadar bilsem, ben zaten maden mühendisi olurdum" dedi.
Aynı vardiya da çalışan işçilerden Mehmet Civelek de, müfettişler gelmeden önce bacaların kapatıldığını öne sürdü. Katliamda yaşamını yitiren Şef Recep Çiloğlu'nun ona da eski ocağı 80 metre mesafe olduğunu söylediğini belirten Civelek, ''O gün daha yoğun kömür geliyordu. Arkadaşlarımdan tahkimat yapamadıklarını duydum'' dedi.
Tanık olarak dinlenen işçilerden Süleyman Bilgin de kömürlerin sürekli kaydığını, tahkimatın yapılamadığını ve denetimler sırasında bacaların kapatıldığını, denetimler sonrası yeniden açılıp, çalışmaya devam edildiğini belirtti.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.