Eylemlerinin 3. gününde İstanbul'da Yemek Sepeti Banabi emekçileriyle birlikteydik. Kuryelerle konuştuk, haklı mücadelelerindeki talep ve gelişmeleri aktarıyoruz.
Kıran kırana mücadelenin odağı: Depolar
Yemek Sepeti Banabi işçileri direnişlerinin üçüncü gününü geride bıraktı. 300 kurye işçi saat 11’den akşam 4:30’a kadar Yemek Sepeti Genel Müdürlüğü’nün önünde eylem yaptı. Genel Müdürlük önünde eyleme gelemeyen birçok işçi de depolarda iş bırakma eylemi yaptı. Sosyal medyada yapılan boykot çağrısıyla birlikte tüketicilerin verdiği destek arttı. İstanbul’daki eyleme Eskişehir’den işçiler de desteğe geldiler. İstanbul dışında da birçok şehirde işçiler iş bıraktı ve kimi depolar tamamen kontak kapattı. İzmir, Ankara, Kütahya, Denizli, Eskişehir gibi illerde de greve katılımın büyük olduğu söyleniyor. Eylem alanında konuşma yapan Nakliyat-İş Genel Başkanı, grevin Yemek Sepeti’nin operasyon hacmini %70 oranında sekteye uğrattığı bilgisini verdi.
Yemek Sepeti çalışanları restoranlardan sipariş taşıyan valeler, marketlerden sipariş taşıyan kuryeler ve kendi hesabına çalışan esnaf kuryelerden oluşuyor. Süregelen greve katılmayan grup esnaf kuryeler olup sayıları toplam işçiler içinde en küçük kesimi oluşturuyor. Yemek Sepeti kuryelerinin ezici çoğunluğu bordrolu kuryelerden oluşuyor. Şimdi direnişte olan bu büyük kesimin net ücreti yapılan zamla beraber asgari ücret düzeyine çıkarılmış durumda. Lakin bu ücret hesaplamalarında patron primi de ücretin içine katarak net maaş sanki yükselmiş gibi bir algı yaratmaya çalışıyor. İşçiler asgari ücretin sadece 3 TL üzerinde olan net ücretlerinin 5.500 TL net olması için mücadele ediyor ve prim ve diğer sosyal hakların bu net maaşın üzerinde ve dışında olması gerektiğini savunuyorlar.
“Patron” kurye uygulaması ve patronların taktikleri
İşçiler Yemek Sepeti patronlarının aslında bordrolu çalışan işçileri patron kurye ya da esnaf kurye olarak bilinen sisteme geçirmek istediklerinin altını çizdiler. Sektörde faaliyet gösteren Getir Yemek gibi firmalar işçileri çıkarıp tazminatlarını ödeyip esnaf kurye sistemine geçirmiş. Yemek Sepeti’nin tazminat ödememek ve bu sisteme masrafsız geçiş yapmak için işçileri sefalet ücretleri ile istifaya zorladığı, tutanaklar tutup depolar ve mahalleler arası işçileri sürgün ederek yıldırmaya çalıştığı işçiler arasında yaygın olarak konuşulan konulardan biri. Yemek Sepeti işçilerinin kazanması sektördeki bu trende de önemli bir darbe vurmuş olacak.
İşçilerin artık kimseye eyvallahı yok
Bugün kurye olarak çalışan işçilerin çalışma koşulları oldukça ağır. Bu koşullar kaza riskinden, mevsimsel zorluklara, trafik yoğunluğunun yarattığı stresten, COVID-19 pandemisinin tam ortasında sürekli çalışmak zorunda olmaya gibi birçok unsuru içermekte. Geçtiğimiz iki yılda karlarını katlayan Yemek Sepeti gibi şirketler bu kardan işçilere pay vermemeye çalışıyorlar. COVID döneminde hastalık riskiyle çalışmaya devam eden, zam almayan işçiler artık kaybedecek bir şeyleri olmadığı söylüyor. İşçilerin patronlara eyvallahı artık yok. Direnişin üçüncü gününde işveren işçileri muhatap almayı reddederken, depolarda da şefler aracılığıyla işçilerin çalışması yönünde baskılar yapmaya devam etti. Ama işçiler aslında eylemlerinin firmaya verdiği zararın farkındalar. Şirketin bu üç günde kaybettiği parayla işçilerin koşullarını düzeltebileceğini söyleyen işçiler, Yemek Sepeti patronlarının kibrine karşı inatçı mücadelelerini devam ettirecekler. 4 Şubat’ta işçiler depolarına dönüp iş bırakmayan arkadaşlarını greve dahil etmeye çalışacaklar. Antikapitalist Çalışanlar olarak eylem süresince yaptığımız sohbetlerde büyük bir öfkeye ve kararlılığa tanık olduk. Eylem boyunca “Direne direne kazanacağız”, “Dünya yerinden oynar, işçiler birlik olsa”, “İşçiler burada, yönetim nerede”, “Zafer direnen emekçinin olacak” sloganları atıldı.
Büyük eylem: 5 Şubat Cumartesi 12:00
Cuma günü depolardaki örgütlenmelerini güçlendirecek olan işçiler cumartesi günü Genel Müdürlük önünde büyük bir eylem yapmayı planlıyor. Hem İstanbul’un her yerinden hem de Türkiye’nin farklı illerinden işçilerin katılacağı eyleme diğer sendikalar da destek vermelidir. Antikapitalist Çalışanlar, Yemek Sepeti işçilerinin yanındadır.
Yaşasın kuryelerin direnişi!
Gemileri yaktık geri dönüş yok!
Birleşe birleşe kazanacağız!
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.