Manisa’nın Soma ilçesinde 7 yıl önce 301 işçinin hayatını kaybettiği maden katliamına ilişkin davada tutuklu sanık kalmadı. Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 3 üyesinin değiştirilmesinden sonra, kendi verdiği kararı bozdu ve tutuklu bulunan son üç sanığın da tahliye edilmesine yol açtı.
Yıllardır adaletin yerini bulması için mücadele eden işçi yakınları, bu kararla bir kez daha yıkıldılar.
Önce mahkeme heyeti değişti, sonra karar değişti
Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Eylül 2020’de verdiği kararda sanıklara verilen cezaları yetersiz bulmuş, Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nin kararını bozmuştu. Yargıtay, tutuksuz yargılanan Can Gürkan ile tutuklu yargılanan Ramazan Doğru, Akın Çelik ve İsmail Adalı’ya “olası kast ile 301 kez öldürme ve 162 kez yaralama” suçundan ceza verilmesi gerektiğine hükmetmişti.
Ancak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı bu karara itiraz etti. Bu itiraz üzerine Yargıtay, 3,5 ay sonra kendi kararını değiştirdi. Yeni kararda, Can Gürkan’ın “bilinçli taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma" suçundan cezalandırılması istendi, diğer sanıklar hakkında verilen cezalar ise onaylandı.
Bu karar değişikliği, Yargıtay 12. Ceza Dairesi heyetinin 5 üyesinden 3’ünün değişmesinin ardından yapıldı. 12. Ceza Dairesi’ne yeni atanan eski Adalet Bakanı ve Müsteşarı Kenan İpek, eski HSK Genel Sekreteri Fuzuli Aydoğdu ve eski Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Mustafa Yapıcı, kararın değiştirilmesi yönünde oy kullandı. Böylece yeni heyet, ikiye karşı üç oyla 3,5 ay önce kendi aldığı kararı bozdu ve katliam sanıklarının serbest kalmasını sağladı.
Davaya iktidar müdahale etti
Son kalan tutuklu sanıkların da tahliye edilmesine neden olan, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin kararı, siyasetin yargıya müdahalesi olarak değerlendirildi. Yargıtay’a yeni atanan bürokratların tamamının sanıkların serbest kalmasını sağlayacak karara imza atması, buna karşın eski üyelerin daha ağır ceza verilmesini talep etmesi, davada iktidarın patronlardan yana olan tavrını açıkça gösteriyor.
Bugüne kadar dava üzerinde siyasi baskı hiç eksik olmadı. Soma davasında ilk yargılama yeri olan Akhisar Ağır Ceza Mahkemesinde dava sürerken heyet değişimi yapılmış, davaya Maraş’taki yine 20 ölümlü bir maden katliamı davasında sadece para cezası veren bir hâkim tayin edilmişti.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.