Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC), Küresel Haklar Endeksi 2020 raporunu yayımladı. Raporda Türkiye, dünyada işçi hakları açısından en kötü 10 ülke arasında yer aldı.
Küresel Haklar Endeksi, işçilerin ve sendikaların karşılaştığı hak ihlallerinin küresel bir analizini içeriyor. 144 ülkenin incelenmesi sonucunda işçiler için en kötü 10 ülke listesi hazırlandı. Bangladeş, Brezilya, Filipinler, Hindistan, Honduras, Kazakistan, Kolombiya, Mısır, Türkiye ve Zimbabwe'nin işçiler için en kötü ülkeler listesinde yer aldı.
Pek çok ülkede grev ve toplu pazarlık hakkı ihlal edildi. Yeni sendikaların kurulması ve sendikaların yetki alması zorlaştırıldı. İşçiler ve sendikacılar tutuklandı hatta öldürüldü. İfade özgürlüğü ihlal edildi.
Türkiye'de işçi haklarının güvence altında olmadığı ve sendikacılara yönelik baskılar olduğu vurgulandı.
İfade özgürlüğü önündeki engeller artıyor
Küresel Haklar Endeksi 7 yıldır hazırlanıyor ve 2020 raporu 7 yılın en kötü sonuçlarını verdi. Hükümetlerin ve işverenlerin eğilimleri işçi haklarını kötüleştiriyor. İfade özgürlüğünü engelleyen ülke sayısı artıyor. İşçilerin adalete erişimi zorlaşıyor. Denetim ve soruşturmalarla bağımsız sendikalara gözdağı verilmek isteniyor.
Rapora göre, Kovid-19 salgını döneminde sendikal hak ihlalleri arttı. Sendikal faaliyetler karantina kuralları gerekçesiyle engellendi, sosyal diyalog askıya alındı, sendikalarla istişare azaldı. Bu durum salgınla mücadeleyi sekteye uğrattı, ölümlere ve iş kazalarına yol açtı.
Ortadoğu ve Kuzey Afrika işçiler için en kötü bölge olmaya 2020 yılında da devam etti. Çatışmaların sürdüğü Filistin, Suriye, Yemen ve Libya ülkelerde işçi hakları ihlal edildi.
Belarus, Gine, Senegal ve Togo gibi ülkeler sıklıkla grevleri yasakladılar. Bolivya, Şili, Iran ve Irak'ta sendikal etkinlikler saldırıya uğradı. Mısır ve Honduras'ta toplu sözleşme hakkı ihlal edildi ve işçi temsilcileri işten atıldı.
Türkiye ve Hong Kong'ta ifade özgürlüğü engellendi. Türkiye, Endonezya ve G. Kore'de sendikacılar tutuklandı.
Türkiye'de işçi haklarının güvence altında olmadığı, sendika üyelerinin işten çıkartıldığı vurgulandı. Aliağa Belediyesi'nde işçilerin işten atılması, DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu'na ve KESK üyelerine açılan davalar, DİSK İletişim Dairesi Müdürü Umar Karatepe'nin gözaltına alınması gibi konular raporda yer aldı.
Rapora göre Türkiye'de hükümet sendikalara yönelik hasmane tutumunu sürdürdü. Bağımsız sendikalara yönelik baskılar, yurttaş haklarının ihlal edilmesi bir korku iklimi yarattı. İşverenler de ayrımcılık ve işten atmalar yoluyla sendika faaliyetlerini engellemeye çalıştılar.
ITUC Genel Sekreteri Sharan Burrow rapora dair değerlendirmesinde "Covid-19 pandemisi işyerlerimizin sağlıklı olmadığını hatta tehlikeli olduğunu açık şekilde gösterdi. Pandemi sonrası küresel ekonomide yeni bir toplumsal sözleşmeye ihtiyacımız var. Yeni küresel ekonomik modeli bu raporun ışığında tasarlamalıyız. İşçi hakları, hukukun üstünlüğü ve işyerinde demokrasi güvence altına alınmalı” dedi.