Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikasının, (SES) 292 hastanede yaptığı 2. ankete göre bu kurumların yüzde 39’unda sağlık emekçilerine hiç test yapılmamış.
Koronavirüse karşı mücadelede ön safta mücadele eden sağlık emekçilerinin en temel sorunları hâlâ çözülmüş değil. Salgının başından bu yana binlerce sağlık emekçisi enfekte olurken 24 sağlık emekçisi de hayatını kaybetti.
Maske, eldiven, siperlik gibi en temel koruyucu malzemelerin temininde hâlâ hastanelerin yarısından fazlasında sorun yaşanıyor. Hastanelerde koruyucu önlemlerin alınmaması nedeniyle sağlık emekçileri kendi başlarının çaresine bakmakla karşı karşıya bırakılmış durumda.
15-18 Nisan 2020’de yaptıkları ikinci anketin sonuçlarını paylaşan SES Eş Genel Başkanı Gönül Erden, salgına karşı mücadelede sağlıkçıları korumak için gerekli önlemlerin yetersizliğinin devam ettiğinin görüldüğünü söyledi. Erden, Türkiye genelinde 52 ilden 294 sağlık kurumunda çalışanların ankete katıldığını açıkladı.
2103 sağlık emekçisine tanı konuldu
Anketin yapıldığı 294 hastanenin yüzde 59’unda Kovid-19 tanısı alan sağlık emekçisi olduğu bildirildi. Bu hastanelerde en az 1833 sağlık emekçisinin Kovid-19 pozitif tanısı aldığı belirtilen ankette, sendikaya daha sonra ulaşan 7 hastanenin bilgileri de eklendiğinde bu rakam 2 bin103 oldu. Ancak Erden, tüm hastaneler hesaba katıldığında bu rakamın ortalama 8 binden fazla olacağının öngörüldüğünü belirtiyor.
Hiç test yapılmayan hastaneler var
Sağlık çalışanlarına yönelik testlerin yeterli olmaması da anketin en çarpıcı sonuçlarından biri. Buna göre hastanelerin yüzde 39’unda sağlık emekçilerine hiç test yapılmadığı, bir kez tarama amaçlı testin sadece hastanelerin yüzde 9’unda; rutin amaçlı 2 kez testin ise sadece yüzde 2’sinde yapıldığı aktarıldı. Yine sağlık çalışanlarına temaslı takibin gereği gibi yapılmadığı, hem hastaların hem de sağlık çalışanlarının yaşamlarının riske atıldığı ifade edildi.
'Yıpranıncaya kadar kullan' deniyor
Ankete katılan SES işyeri temsilcisinin koruyucu ekipmanlara ilişkin söyledikleri şöyle “Var ama idare tarafından kullanımı konusunda idareli kullanın uyarıları yapılmakta. Önce N-95’ler yıpranıncaya, kirleninceye kadar kullanılacak, gerekirse dezenfeksiyon işlemi uygulanacak denildi. Yoğun bakıma gelen vakaların negatif çıkması nedeniyle malzeme tükenmesin, idareli kullanın, şüpheli vakalarda 24 saat bir FFP2 maske ve 2 önlük, pozitif vakalarda N95 ve tulum kullanımı kararı verildi. PCR negatif çıkan bir hastanın kliniği, BT’si Kovit uyumlu çıkması sonucu, tam KKD’ye geçildi, yoğun bakım ilgili salon personeline test yapılması kararı verildi.”
Üç hafta geçti sorunlar çözülmedi
Üç hafta önce yapılan ankete göre devam eden sorunlar şöyle:
- Bazı hastanelerde temizlik işçilerine kişisel koruyucu ekipman verilmiyor.
- N95 yerine daha düşük koruyuculuğu olan FFP2 veriliyor.
- N95 imza karşılığı ve günde bir tane veriliyor.
- Bazı cerrahi maskelerin burun aparatı dahi bulunmuyor.
- Alkollü mendil hastanelerin yüzde 77’sinde hiç bulunmuyor.
- Tüm hastanelerde triaj uygulamasına geçilme oranı yüzde 29’dan sadece yüzde 39’a çıktı.
- Hastanelerin halen yüzde 50’sinde ayrı girişler oluşturulmadı.
- Hastanelerin yüzde 49’unda izolasyon odaları sayı ve nitelik olarak yetersiz
- Hastanelerin yüzde 6’sında haftalık çalışma süresi arttı.
Hemşirelerde daha yaygın
Ankete göre, tanılı sağlık emekçilerinin 388’ini doktorlar, 659’unu ebe/hemşireler, 211’ini sağlık memuru/teknisyenler, 279’unu temizlik işçileri oluşturuyor. Tedavi gören 1188 sağlık çalışanının yüzde 59’unun hastalığı evde ilaç alarak geçirdiği, yüzde 38’inin serviste yatarak tedavi gördüğü, yüzde 3’ünün yoğun bakımda tedavi gördüğü ve yüzde 1’inin entübe edildiği belirtildi.
Koruyucu donanım sorunu sürüyor
Koruyucu ekipman sorunu ise bir önceki ankete göre azalsa da sürüyor. Ekipman ihtiyacındaki değişim ise şöyle aktarıldı:
- N95 maskede yüzde 88’den yüzde 69.7’ye düştü
- Cerrahi maskede yüzde 70’den yüzde 33’e düştü
- Eldivende yüzde 32’den yüzde 15’e düştü
- Siperlikte yüzde 95’ten yüzde 57.5’e düştü
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.