Milyonlarca işçi işini kaybetmişken, hükümet yeni bir torba yasa hazırladı. Antikapitalistlere göre bu tasarı ile milyonlarca emekçi, sefalete mahkum ediliyor.
Antikapitalistler platformunun açıklaması şöyle:
Bu tasarı işten çıkarmaları yasaklamıyor, ücretsiz izni dayatıyor
Hükümet yeni bir yasa tasarısı açıkladı: İşten çıkarmaları yasaklayacakmış. Tasarıyı da ilk olarak patron örgütlerine sunmuş. İşten çıkarılacak olanlar işçiler, ama düşüncesi sorulanlar patronlar. Bir kere de patronlara değil işçilere sorun!
İşçilerin lehine mi?
Bu tasarı, ilk duyulduğunda sanki işçilerin lehine olan bir şey gibi. Öyle ya, yaşadığımız bu süreçte sendikaların ve işçi örgütlerinin de en önemli talebi, işten çıkarmaların yasaklanması. Aslında yapılan, 3 ay için işten çıkarma yerine ücretsiz izin getirmek. İş yasasında “ücretsiz izin” diye bir uygulama yoktu, onu da yasaya sokmuş oldular.
Şimdi patronlar kimseyi işten atmayacaklar, kısa çalışma ödeneğine bile başvurmaksızın doğrudan ücretsiz izne yollayacaklar.
40 lira neye yeter
Tasarıdaki bir maddeye göre işten çıkması yasaklanan işçilere günlük 40 TL verilecekmiş, sadaka gibi. Üstelik bu para işçinin daha sonra alacağı işsizlik ödeneğinden kesilecek.
Bu paranın hangi ailenin hangi harcamasına yeteceği önemli bir sorun. En düşük ev kirası pek çok yerde 800 TL’den fazla. Buna bir de mutfak ve temizlik giderlerini, elektrik, su, yakıt, iletişim faturalarını ekleseniz, mümkün değil yeterli olmayan bir para.
İşsizlik Fonu, patronları kurtarma fonu
Ama bu yasa çıkarsa, patronların işçileri ücretsiz izne çıkarmasının önü sonuna kadar açılmış olur. Artık hiçbir patron işçisine ücretli izin vermez, çünkü hükümet onu ücretsiz izin vermesi için teşvik ediyor. Hükümet patronlara, pek çok ülkede yapıldığı gibi, “ben işçiye bir miktar veriyorum, sen de şu kadar ver” de demiyor. İşçilere vereceği parayı da “İşsizlik Fonun”ndan karşılayacak. İşsizlik Fonu tam olarak patronları kurtarma fonuna dönüştü. Bir de bu paradan bile yararlanamayacak olan milyonlar var.
İşten çıkarmalara teşvik
Türkiye’de işsizlik son yıllarda resmi rakamlarla 4 milyonun altına inmiyordu. 4 milyon işsiz bu yardımdan yararlanamayacak. Çalışanların en az yüzde 30’u kayıt dışı çalışmaktaydı, yaklaşık 5 milyon işçi bu yardım kapsamına giremeyecek. Kayıt dışı çalışan 2 milyon göçmen bu yardımın kapsamına giremeyecek.
Ama işçilerini ücretsiz izne çıkaran patronlar maaş vermedikleri gibi işçiler için devlete ödedikleri her türlü sigorta, vergi vb. harcamalardan da kurtulmuş olacaklar. İşçilerin sigorta primleri ücretsiz izin süresince yatırılmamış, emeklilikleri için gerekli ödemeler yapılmamış olacak. Hükümetin bu uygulaması ile patronlardan yük kalkıyor, yükü devlet dolayısıyla biz işçiler, emekçiler yükleniyoruz.
Sonuçta bu tasarı işçileri sefalete mahkûm etmenin yasallaştırılmasıdır. Patronların yıllardır istediği ücretsiz izin uygulamasının yasaya sokulmasıdır.
Emekçiler risk altında
Salgın günlerinde işten atılmaların yasaklanması elbette doğrudur, ama salgın sırasında zaten zorunlu işler dışında kimsenin çalıştırılmaması gerekir.
Evlerinde oturmaya mecbur kalan milyonlarca işçi, işsiz, göçmen, yoksul herkese asgari ücretten az olmayan bir ödeme yapılmalıdır. Bu ödeme için gerekli kaynak patronların servetleridir. Patronlardan servet vergisi alınmalıdır. Devlet bütçesinin acil olmayan bütün kalemleri iptal edilsin, tüm kaynaklar sağlık hizmetlerine ve yoksulların hayatta kalması için harcansın.
Sadaka değil hakkımızı istiyoruz!
İşten çıkartma yasağı maskesi altında işçileri ücretsiz izne çıkartıp, sefalete mahkûm etmeyin.
Antikapitalistler
09.04.2020