Greta Thrunberg ve çeşitli ülkelerden iklim aktivisti gençler, Dünya Ekonomik Forumu öncesi bildiri yayınladı.
Açık Radyo'da Ömer Madra çevirisiyle yayınlanan bildiri:
Yeni bir onyıla yeni girdik; öyle bir onyıl ki bu, geleceğimizin neye benzeyeceğini kararlaştırmakta her ayın, hatta her günün can alıcı önemi olacak. Ocak sonuna doğru şirketlerin baş yöneticileri, yatırımcılar ve siyasetçiler, Dünya Ekonomik Forumu’nun 50. yıldönümü için Davos’ta toplanacaklar.
Dünyanın dört bir yanından genç iklim aktivistleri ve okul grevcileri de bu liderlere baskı yapmak üzere orada olacaklar.
Bu yılki forumda tüm şirketlerin, bankaların, kurumların ve hükümet temsilcilerinin fosil yakıt arama ve çıkartma faaliyetlerine yapılan tüm yatırımları derhal durdurmasını, tüm fosil yakıt sübvansiyonlarını derhal sona erdirmesini, fosil yakıtlara yaptıkları yatırımları da derhal ve tümüyle geri çekmesini talep ediyoruz.
Bunların 2050’de, 2030’da hatta 2021’de bile yapılmasını istemiyoruz; bunların şimdi yapılmasını istiyoruz biz – hemen şimdi deyiminde olduğu gibi.
Dünyanın karmaşık ve çetrefilli bir yer olduğunu, taleplerimizin de kolay yerine getirilir şeyler olmayabileceğini gayet iyi anlıyor ve biliyoruz. Ne var ki, iklim krizi de de son derece karmaşık ve çetrefilli bir şey ve bu, bir âcil durum. Âcil durumlarda konfor bölgenizin dışına çıkar, çok rahatlatıcı olmayan ya da nâhoş bazı kararlar alırsınız. Açık konuşalım: İklim ve çevre âcil durumu konusunda kolay, rahat veya hoş olan tek birşey bile yok.
Gençler, kendilerinden büyük nesiller ve iktidardakiler tarafından iyice yüz üstü bırakılmaktalar. Bazıları, bizim çok fazla şey istediğimizi düşünüyor olabilir. Ama bu, hızla sürdürülebilir bir dönüşümü başlatmak için gereken gayretin aslında en azı. Bunun hâlâ –2020 yılında– yapılmamış olması bile, açıkçası, utanç verici.
Gelgelelim, Rainforest Action (Yağmur Ormanları Eylemi) kuruluşunun raporuna bakılırsa, 2015 Paris Anlaşması'ndan bu yana 33 majör küresel banka, fosil yakıtlara ortaklaşa 1,9 trilyon dolar (1,5 trilyon £) akıttılar. Uluslararası Para Fonu (IMF), sadece 2017 yılında dünyanın fosil yakıtlara 5,2 trilyon dolarlık sübvansiyon harcaması yaptığını saptıyor. Bunun sona ermesi şart.
Finans dünyasının gezegene ve onun üstünde yaşayan insanlarla tüm diğer canlı türlerine karşı sorumluluğu var. Aslına bakılırsa, üzerinde yaşadıkları gezegenin serpilip gelişmesini garanti altına almanın, her şirketin ve her hisse senedi sahibinin çıkarına olması gerekir. Ne var ki tarih, şirketler âleminin kendini dünyaya karşı sorumlu tutma konusunda istekli olduğunu göstermiyor. Öyleyse, onları sorumlu tutma yükümlülüğü de biz çocukların üstüne düşüyor. Dünya liderlerini bu gezegen krizinin yüreğinin tam ortasında duran fosil yakıt ekonomisine yatırım yapmaya artık son vermeye çağırıyoruz. Onlar, paralarını şu anda zaten var olan sürdürülebilir teknolojilere, araştırmalara ve doğanın onarım ve sağaltılmasına yatırmalılar. Kısa vadeli kâr güdüsü, hayatın uzun vadeli istikrarını gölgede bırakmamalı.
Davos’ta bu yılki toplantının ana konusu “birbirine tutunan ve sürdürülebilen bir dünyanın paydaşları” şeklinde belirlenmiş. Dünya Ekonomi Forumu’nun internet sitesine bakılırsa, liderler iklim değişikliği konusunda kaydettiğimiz küresel ilerlemeyi daha ileri götürmek üzere ortaya atılan fikirleri tartışmak üzere bir araya gelecekler. Bu âciliyet durumunu kavradıklarını ve buna öncelik verdiklerini söylediklerine göre, bizim talebimiz de o kadar abartılı ve zorlama birşey sayılmasa gerek. Fosil yakıt endüstrisine yapılan bu yatırımları derhal kesmekten daha azını yapmak, hayatın kendisine ihanet etmek olacaktır. Günümüzün “işler böyle gelmiş böyle gider” anlayışı, insanlığa karşı suç halini alıyor artık. Bu cinnete bir son verme konusunda liderlerin kendi üstlerine düşen rolü oynamasını talep etmekteyiz. Burada geleceğimiz sözkonusu; liderler de buna yatırım yapsınlar işte.
Greta Thunberg, Stockholm, İsveç’ten gelen 17 yaşındaki çevre aktivistidir.
Bu makale adları yazılı şu diğer iklim aktivistleriyle birlikte kaleme alınmıştır: Luisa Neubauer, Almanya; Tokata Iron Eyes, ABD; Jean Hinchliffe, Avustralya; Danielle Ferreira de Assis, Brezilya; Robin Jullian, Fransa; Licipriya Kangujam, Hindistan; Holly Gillibrand, İskoçya; Alejandro Martínez, İspanya; Isabelle Axelsson, İsveç; Sophia Axelsson, İsveç; Ell Jarl, İsveç; Mina Pohankova, İsveç; Linus Dolder, İsviçre; Joel Enrique Peña Panichine, Şili; David Wicker, İtalya; Julia Haddad, Lübnan; Oladosu Adenike, Nigeria; Iqbal Badruddin, Pakistan; Arşak Makiçyan, Rusya; Vanessa Nakate, Uganda.
(Açık Radyo)
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.