Apple’ın Çin’deki taşeronu olan Foxconn şirketinin en büyük fabrikasında işçiler kovid karantinası koşullarında çalışmaya zorlanınca isyan çıktı.
Çin’in Zhengzhou kentinde bulunan dünyanın en büyük iPhone fabrikasında işçilerin kovid önlemleri nedeniyle fabrikaya kapatılması üzerine protestolar patlak verdi. “iPhone City” olarak da anılan fabrika kompleksinde 200 binden fazla işçi çalışıyor.
Sosyal medyaya yansıyan videolarda yüzlerce işçinin yürüyüş yaptığı ve bazılarının beyaz koruma tulumu giymiş görevliler ve çevik kuvvet polisiyle karşı karşıya geldiği görülüyor. Olay yerinden canlı yayın yapanlar da işçilerin polis tarafından dövüldüğünü duyurdular.
Ekim ayı sonlarında kovid vakalarındaki artış gerekçesiyle şirketin fabrika kompleksini kilitlediği ve bazı işçilerin kaçarak evlerine döndükleri gündeme gelmişti. Şirketin daha sonra yüksek ikramiye vaadiyle yeni işçiler işe aldığı duyurulmuştu. İşçilerin kamyonlarla kaçışları sosyal medyada da yer almıştı.
Apple’ın ana taşeronu olan Foxconn şirketinin Zhengzhou fabrikasında dünyanın başka hiçbir yerinde olmadığı kadar çok iPhone monte ediliyor. Fabrika geçtiğimiz yıllarda, ağır çalışma koşulları nedeniyle artan işçi intiharlarıyla gündeme gelmişti.
Karantinaya alıyorlar, yemek vermiyorlar
Protestolarda işçilerin oldukça öfkeli olması dikkat çekti. BBC’nin haberine göre, bir canlı yayın sitesinde paylaşılan görüntülerde işçilerin “Haklarımızı savunun! Haklarımızı savunun!” diye bağırdıkları, bazı işçilerin ise sopalarla güvenlik kameralarını ve camları kırdıkları görüldü.
Bazı görüntülerde de işçilerin kendilerine verilen yemeklerden şikayet ettikleri ve söz verildiği gibi ikramiye almadıklarını söylemeleri dikkat çekti. Bir Foxconn işçisi canlı yayın sırasında, “Sözleşmeyi değiştirdiler, böylece söz verdikleri gibi sübvansiyon alamadık. Bizi karantinaya alıyorlar ama yemek vermiyorlar. İhtiyaçlarımızı karşılamazlarsa mücadele etmeye devam edeceğiz” dedi.
Aynı işçi, polisin dövdüğü bir işçinin “ağır yaralandığını ve ölebilecek durumda” olduğunu da belirtti.
Çin’deki sıfır covid politikası insanları bezdirdi
Çin Devlet Başkanı Şi Jinping’in “Sıfır Kovid” politikası Çin halkının yaşamını oldukça zorlaştırıyor. Hastalığın ortaya çıktığı her yerde ağır karantina koşulları uygulanıyor. İşçiler ise fabrikalara kapatılarak karantina koşullarında çalışmaya zorlanıyorlar.
Bu kısıtlamalar nedeniyle Çin genelinde zaman zaman şiddet olayları patlak verdi. Mayıs ayında Quanta Computer şirketinin Şanghay’daki fabrikasında yüzlerce işçi, aylarca dış dünyayla temasları kesilince güvenlik personeliyle çatıştı. Güneydeki üretim merkezi Guangdong’un karantinaya alınan bölgelerinde de protestolar ortaya çıktı.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.