Ukrayna'da tehlikeli tırmanış - Emperyalist savaşlar nasıl bitirilir?

ABD liderliğindeki Batı emperyalizmi ve Rus emperyalizminin rekabet alanı haline getirilen Ukrayna'daki son gelişmeler barışın uzakta olduğunu, savaşın boyutlanarak süreceğini gösteriyor.

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, savaşın yeni bir aşamaya geçtiğini duyurdu.

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya'nın ülkenin doğusundaki Donbas bölgesini ele geçirmek üzere bir saldırı başlattığını söyledi.

Birçok şehri işgal edip, Kiev'e girmek ve Ukrayna hükümetini devirmek isteyen Putin rejimi bunu başarmayınca savaşı ülkedeki Rus azınlığın yaşadığı Donbas bölgesinde yoğunlaştırmaya karar verdi.

Donetsk ve Luhanks bölgeleri bombardıman altında. 2014'ten bu yana Rus ayrılıkçılar tarafından oluşturulan fiili hükümetin var olduğu Donbas bölgesinin üçte biri Rsya destekli ayrılıkçı hareketlerin kontrolünde. Rusya şimdi Dombas bölgesinin kalan bölümlerini işgal etmeye hazırlanıyor, bu bölgelerde yaşayanları kara günler bekliyor. 

Rusya'nın amacı ilhak ettiği Kırım gibi Donbas'ı ele geçirmek. Ukrayna ordusu ise bunu engellemek için savaşıyor. Bölgedeki yerleşimler, tıpkı Suriye şehirleri gibi, çatışmalarda, hava saldırılarında, bombalamalarda yerle bir olacak.

Batı emperyalizmi silah yığıyor

Diğer tehlikeli gelişme ABD ve müttefiklerinin Ukrayna'ya silah sevkiyatını artırması. 

ABD, Ukrayna'ya yapmaya karar verdiği 800 milyon dolarlık yardım ve silah sevkiyatını hızlandırıyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Olaf Scholz, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile Polonya, Japonya ve İtalya liderleri 1,5 saat video konferans görüşmesi yaptı. Liderler Ukrayna’ya daha fazla topçu sınıfı silah gönderme sözü verdi.

Amerikan Savunma Bakanlığı Pentagon sözcüsü John Kirby, bazı ülkelerin Ukrayna’ya savaş uçağı verdiğini, ABD’nin ise bu ülke için uçak parçaları tedarik ettiğini açıkladı.

Irak ve Afganistan'dan yenilgiyle çıkan NATO güçleri, Ukrayna ordusunu daha da silahlandırarak Rusya ordusunun yenilebileceğini düşünüyor.

Eski bir SSCB devleti olan Ukrayna, tepeden tırnağa silahlı bir güçtü. Ukrayna ordusu NATO tarafından eğitildi. Daha fazla silah yığmak savaşın kaderini değiştirebilir mi?

Eşitsiz güçlerin çatışması

Global Firepower, askeri güçler ve ordular hakkında güncel bilgilerin yer aldığı bir referans sitesi.

Bu sitenin 2021 yılında yayınladığı listeye bakarak Rusya ve Ukrayna ordularının askeri kapasitesi karşılaştırılsa şu sonuçlar çıkıyor:

- Rusya ordusu, dünyanın ikinci büyük ordusu. Ukrayna ordusu ise 25. sırada.

- Toplam nüfusu 141 milyon olan Rusya'nın toplam askeri personeli 3 milyon 569 bin, aktif asker sayısı ise 1 milyon 14 bin.

- Yaklaşık 44 milyon nüfuslu Ukrayna'nın toplam askeri personeli 1 milyon 245 bin, aktif asker sayısı 255 bin.

- İki ülke arasındaki aktif personel sayısı farkı, Rusya lehine 759 bin.

- Rusya'nın yedek personel sayısı iki milyon. Ukrayna'nın yedek personeli ise 900 bin.

- Paramiliter güç bakımından Rusya 555 bin, Ukrayna 90 bin seviyesinde bulunuyor.

- Rusya'nın savunma harcamaları 42 milyar 149 milyon dolar.

- Ukrayna'nın savunmaya ayırdığı bütçesi 9 milyar 600 milyon dolar.

- Rusya'nın toplam hava aracı 4 bin 144. Ukrayna'nın toplam hava aracı 285.

- Rusya'nın 789, Ukrayna'nın ise 42 savaş uçağı bulunuyor. Aralarındaki fark 747.

- Küresel ateş gücü sıralamasında dünyada ikinci sırada bulunan Rusya 742, Ukrayna 25 saldırı uçağına sahip.

- Rusya'nın 1540, Ukrayna'nın 111 helikopteri bulunuyor.

- Rusya'nın 538, Ukrayna'nın 34 saldırı helikopteri mevcut.

- Tank gücü bakımından dünyada lider konumunda bulunan Rusya'nın 13 bin tankı var. Ukrayna ise 2430 tanka sahip.

- Rusya'nın 27 bin, Ukrayna'nın 11 bin 435 zırhlı aracı var.

- Kendinden tahrikli top sistemleri açısından da dünyada ilk sırada bulunan Rusya'nın 6 bin 540, Ukrayna'nın 785 topu bulunuyor.

- Rusya 4 bin 465 ve Ukrayna 2 bin 40 çekili topa sahip.

- Ukrayna'nın uçak gemisi bulunmuyor, Rusya'nın ise bir uçak gemisi mevcut.

- Rusya 64 denizaltı sahibi iken Ukrayna ordusunun denizaltısı yok.

- Keza Rusya'nın 15 destroyeri (muhrip) bulunurken bu rakam da Ukrayna ordusu açısından sıfır.

- Ukrayna'nın bir, Rusya'nın ise 11 fırkateyni bulunuyor.

- Rusya 85, Ukrayna sıfır korvete sahip.

- Rusya 48 mayın gemisi sahibiyken Ukrayna'nın envanterinde bu gemi mevcut değil.

Bu karşılaştırmadan çıkan sonuç, ABD ve müttefikleri ne kadar silah yığarsa yığsın Ukrayna ordusunun devasa Rus ordusu karşısında askeri olarak duramayacağıdır. Batı emperyalizminin yığdığı silahlar sadece savaşın sürmesine, çok daha büyük yıkımların ve tarihi anlaşmazlıkların ortaya çıkmasına yol açacak.

Elbette Putin’nin emrindeki Rusya ordusunun işgali altındaki Ukrayna'nın silahlı direnme hakkı var. Fakat savaşı bitirecek çözüm ülkeyi silah deposu yapmak, silah tüccarlarının kasasını daha da doldurmak olamaz.

Tarihin gösterdiği

1955-1975 yılları arasında süren Vietnam savaşına, ABD 1963 yılında dahil olmuştu. 1973 yılında ABD ordusu, işgal ettiği bu zayıf devletten çekilmek zorunda kaldı. Savaşı sadece direniş gücünü oluşturan Vietnam gerillaları kazanmadı. Emperyalizmin yenilgisini getiren ABD'deki savaş karşıtı hareket oldu. 

60 bin ABD askerinin yaşamını yitirdiği savaşa karşı mücadele dünyanın birinci emperyalist devletini dize getirdi.

Diğer iki önemli deneyim 2001-2021 yılları arasında süren Afganistan savaşı ve 2003-2011 yılları arasında süren Irak savaşıdır. ABD liderliğindeki NATO güçleri her iki zayıf devleti de işgal etti ve gelişmiş silahlarıyla savaştı. Fakat iki ülkede de başarıya ulaşamadı.

Buralardaki en önemli etken yerel direnişler olduğu kadar, savaşa ayrılan devasa bütçelerin emperyalist devletlerde yaşayanları yoksullaştırması, ABD'de ve Batı'da güçlü savaş karşıtı hareketlerin ortaya çıkmasıdır. 

2011'de başlayan Suriye iç savaşına, 2013 yılında emperyalist devletler ile Türkiye ve İran'ın da aralarında bulunduğu altemperyalist devletler dahil oldu. Fakat Suriye’ye müdahale eden dış güçlerin hiçbirisinde güçlü savaş karşıtı hareketler ortaya çıkmadı. Bu yüzden savaş önceki yıllara göre soğumuş gibi gözükse de bitirilemedi.

Ukrayna savaşının akıbeti

Ukrayna'daki çatışma emperyalist bir savaştır. ABD/NATO ile Rusya arasında Doğu Avrupa'da ve buradan dünyada yürütülen bir hegemonya mücadelesidir.

Bu savaşı bitirecek olan Rusya'da Putin rejimine karşı yükselen bir savaş karşıtı mücadele olabilir. Rusya'nın sömürgelerinde başkaldırılar son derece önemlidir. Dünyanın her yerinde Ukrayna savaşına karşı, ayrım yapmadan tüm emperyalist devletlere karşı savaş karşıtı mücadelenin büyütülmesi, Ukrayna halkı ile Rusya'daki savaş karşıtlarına verilecek en büyük ve gerçek destektir.

Türkiye'den DSİP ve Rusya'dan Sosyalist Akım'ın birer parçası olduğu Uluslararası Sosyalist Akım'ın taleplerini bir kez daha vurgulamakta fayda var.

• Derhal ateşkes sağlanmalı ve Rusya birlikleri Ukrayna’dan çekilmelidir!

• NATO güçleri, Orta ve Doğu Avrupa’dan geri çekilmelidir!

• Ukrayna’ya silah sevkiyatı yapılmasına son verilsin!

• Rusya’ya uygulanan yaptırımlar sonlandırılsın!

• Ne Rusya ne de NATO! Bu gerginlik daha fazla tırmandırılmamalıdır.

• Silahlanma yarışına son verin ve o trilyonları savaşlara, silahlara değil; iklim krizini çözmeye, yoksulluğa ve eşitsizliğe son vermeye harcayın!

• Ukrayna’nın 113 milyar dolar tutarındaki dış borcunu iptal edin ve Ukrayna halkı için hemen bir insani yardım operasyonu başlatın!

• Türkiye NATO üyeliğinden çıksın, Rusya ile askeri ilişkilere son verilsin!

Volkan Akyıldırım