Koronavirüs salgını 3. yılına girerken dünyada 6 milyondan fazla kişi hayatını kaybetti. Kapitalizmin yarattığı küresel eşitsizlikler ve tercihler sebebiyle kolayca yok edebilebilecek bir hastalık varlığını sürdürüyor.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 3. yıldönümünde içinde çelişkiler barındıran bir açıklama yaptı.
DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, "Covid-19 bu yıl bitebilir ve bu bizim için sonuncu olmalıdır" dedi.
Üç olasılık
DSÖ, Covid-19 virüsü üzerine üç olasılığı paylaştı:
1. En iyi senaryo: Aşıların hatırlatıcı dozlarını gerektirmeyen etksiz varyantlar ortaya çıkabilir.
2. Orta kötülükteki senaryo: Virüs evrim geçirmeye devam eder, fakat aşılar sayesinde hastalığın ağır geçmesi önlenebilir.
3. En kötü senayo: Virüsün daha yıkıcı varyantları ortaya çıkar ve aşılar etkisiz kalır.
İki önemli hata ve tercihler
Salgın, Çin'in Wuhan eyaletinde patlak verdiğinde dünya kapanmaya gider, herkese gelir desteği sağlanır ve virüs izole edilebilirdi. Bu olmadı. Aksine mal, hizmet ve sermaye akışının kâr için devam ettirilmesi yüzünden enfeksiyon tüm dünyaya yayıldı.
İkinci önemli fırsat, koruyucu aşıların icadıydı. Bu fırsat da kaçırıldı. Eğer aşılar patent hakları üzerinden para karşılığı üretilip satılmak yerine, tüm dünyada ortak üretilip, gelir destekli tam kapanmayla, çocuklar hariç nüfusun tamamına yapılsaydı, virüsün evrimi durdurulabilirdi.
Küresel aşı adaletsizliği
DSÖ ve Türkiye'deki Sağlık Bakanlığı'na bağlı Bilim Kurulu üyelerinin "salgın bu yıl bitebilir" şeklindeki iyimser açıklamalarının aksine son dört ayda 1 milyondan fazla kişi - yani 3 yılda ölenlerin altıda biri - hayatını kaybetti.
Johns Hopkins Üniversitesi verilerine göre:
• Virüsten kısmen korunmayı başaran uzak Pasifik adaları, şu anda bulaşıcı omikron varyantının etkisinde.
• Hong Kong'da ölümler artıyor.
• Polonya, Macaristan, Romanya ve diğer Doğu Avrupa ülkelerinde yüksek ölüm oranları var.
• Çin'in finans merkezi Şangay, artan vakalar sebebiyle yeniden kapanmaya gitti.
• Covid-19 tedbirlerini askıya alan ve yaygın aşılmaya yanaşmayan Türkiye'de her gün onlarca insan ölmeye devam ediyor.
The Economist dergisindeki bir ekip tarafından yapılan analize göre, dünyada Covid-19'dan hayatını kaybedenlerin sayısının 14 milyon ile 23,5 milyon arasında olduğunu tahmin ediliyor.
En vahim durumu ise yine DSÖ açıkladı: Afrika nüfusunun yüzde 83'ü henüz aşılanmadı.
Kapitalizm öldürüyor
Her bir ülke nüfusunun büyük çoğunluğu aşılanmadığı sürece, virüs evrimleşmeye, canları almaya, hastalanan kişilerde kalıcı sağlık sorunları yaratmaya devam edecek.
Salgının başından beri işçi sendikalarının, sağlık emek meslek örgütlerinin ve sosyalistlerin savunduğu politikaların ne kadar haklı olduğu ortadayken Covid-19 salgınını ekonomik çıkarları için önlemeyen kapitalist sınıf, bu hastalığın kalıcılaşmasına daha da ölümcül varyantların ortaya çıkabilmesine uygun zemin yaratmaya devam ediyor.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.