Almanya'da geçen pazar yapılan oylamada, emek yanlısı SPD, 2002'den beri ilk kez sağcı CDU'ya karşı küçük bir farkla zafer kazandı. Ancak net bir çoğunluk sağlanamadığından, parlamentoda müzakerelerin ve koalisyon görüşmelerinin aylarca olmasa bile haftalarca süreceği belirtiliyor.
Almanya'da Angele Merkel'in 16 yıldır sürdürdüğü muhafazakâr yönetimi, seçimi az bir farkla kazanan merkez-sol SPD partisi sona erdirdi.
Son hesaplamalarla SPD oyların yüzde 25,9 'unu alırken CDU liderliğindeki blok yüzde 24,5 de kaldı.
Bu, İkinci Dünya Savaşı'ndan beri CDU'nun aldığı en düşük oran.
Pandemi sürecinde yürüttükleri karlılığı gözeten politikalar ve zengin-fakir arasında derinleşen uçuruma duyulan öfke, partiyi sarstı.
Yaptığı gaflarla tanınan Şansölye adayı Armin Laschet, ayrıca bir yük haline geldi. Almanya'da yaz aylarında gerçekleşen sel felaketinde ölenlerin anısına yapılan duygusal bir konuşmada kameralara gülerken yakalandı.
2017 seçimlerinde CDU tek başına yüzde 32,9 oranında oy kazanmış ve en büyük parti olmuştu. Küçük ortak SPD ile kurulan koalisyona önderlik etmeye devam etti.
Şimdi sağ kargaşa içinde.
Seçim sırasında SPD hem emekliliğe ayrılan Şansölye Merkel'in varisi hem de işçi hakları üzerinde değişim için bir güç olarak kendisini sundu.
Parlamentodaki en büyük parti olarak, şimdi üstünlüğe sahip ve diğer küçük partilerle yeni bir koalisyon hükümeti kurmak istiyor.
Sıçrama
Yüzde 14,8’lik oy oranıyla Yeşiller Partisi diğerleri arasında belirleyici olacak. İklim değişikliğine duyulan öfkeden aldığı destekle oylarını yüzde 8,9 dan 14,8'e yükseltti.
Yeşiller partisi liderleri genellikle kendilerini sosyal meseleler ve vergilendirme konusunda sol kanat olarak tanımlıyorlar, ancak otomobil endüstrisi de dâhil olmak üzere büyük iş dallarıyla anlaşmaya giderek daha fazla yöneldiler.
İklim değişikliği için kapitalizme saldırmak yerine, Alman ekonomisinin "sıfır karbon" piyasaları yaratma yarışını kazanması hakkında konuşuyorlar.
Şu anda aylar olmasa da haftalar sürecek sıkı bir siyasi pazarlık potansiyeli var. CDU da ayrıca koalisyon kurmaya çalışacak.
CDU Genel Sekreteri Paul Ziemiak, Yeşiller ve (FDP) serbest piyasa partisinden oluşacak bir “Gelecek Koalisyon"u kurma şansları olduğunu söyledi.
Yeşiller partisi liderleri “iktidar" ortağı olmak için çok sıkıştılar ve seçmenlerinin çoğu SPD ile birlikte çalışmaktan daha hoşnut olsalar da, böyle bir fırsatı değerlendirebilirler.
AfD partisinin Nazilerin oyları yüzde 10,3 e düştü, önemli bir gerileme yaşadılar.
Parlamentodaki beşinci parti oldular ve artık kendilerini ana muhalefet olarak tanımlayamayacaklar.
Ne yazık ki, radikal sol Die Linke partisi için korkunç bir gündü.
2017'de yüzde 9,2 oy alan Parti, yeni seçimde aldığı yüzde 4,9 oy ile meclisten tamamen silinebilirdi.
Ancak Die Linke, doğrudan seçilen 3 veya daha fazla sandalye kazanan partilerin toplam yüzdelerine göre fazladan koltuk almalarına izin veren gizli bir kuraldan yararlandı.
Bu da Die Linke'nin yeni parlamentoda 64 yerine 39 sandalyeye sahip olacağı anlamına geliyor.
Koalisyon hükümeti konusunda uzlaşı sağlandığında, muhtemelen pandeminin maliyetleri işçilere ödetilmeye çalışacaktır.
Solun şimdi bu zorluğun üstesinden gelebilmesi için gücünü sokaklarda ve işyerlerinde göstermesi gerekiyor.
Yuri Prasad
Socialist Worker’dan çeviren TN.
Taner Akçam, yeni kitabında Ermenilerin dininin zorla değiştirilmesi ve asimilasyon süreçlerini inceliyor. Kitapta Talat Paşa’nın ihtida edenlerin tehcirden muaf tutulması emrini daha sonra nasıl geri çektiği de anlatılıyor.