İngiltere’de mutasyon kaosu: Sorumlu Muhafazakar Parti hükümeti

İngiltere’de geçirdiği mutasyonun ardından koronavirüsün yeni bir türünün ortaya çıkmasıyla önlemler sıkılaştırılırken başta Avrupa ülkeleri olmak üzere yurt dışı uçuşları askıya alındı.

Türkiye hükümeti de İngiltere, Hollanda, Danimarka ve Güney Afrika'dan gelen uçuşları durdurdu.

İngiltere hükümetinin Sağlık Baş Danışmanı Prof. Dr. Chris Whitty, 19 Aralık Cumartesi günü bir açıklama yaparak İngiltere’de koronovirüsün öncekine göre %70 daha hızlı yayılan yeni bir türünün ortaya çıktığını duyurdu. Bu yeni türün daha ölümcül olup olmadığı bilinmiyor, ancak öncekine göre çok daha hızlı yayıldığı söyleniyor. İngiltere Sağlık Bakanı Hancock virüsün bu yeni türü için “kontrolden çıktı” uyarısında bulundu. Londra dahil olmak üzere özellikle İngiltere’nin güneydoğusunda son bir haftada vaka sayısında yaşanan hızlı artışın nedeninin virüsün geçirdiği bu mutasyon olduğu düşünülüyor.

Bu gelişmeler sonucunda İngiltere’de alınan önlemler de sıkılaştırıldı ve 4. aşamaya geçildi. 4. aşama önlemler eczaneler ve süpermarketler dışında her yerin kapalı olması, insanların birbirlerinin evlerine gitmesinin ve çok hayati bir gerekçe olmadığı sürece şehir ve ülke dışına çıkmasının kısıtlanması ve hane dışında sadece bir kişiyle görüşülebilmesi anlamına geliyor. Ülke içinde alınan önlemlerin yanı sıra, başta Belçika, Hollanda, Almanya gibi Avrupa ülkeleri olmak üzere İngiltere ile hava yolu ulaşımını durdurmaya başladı. Bu sayının daha da artması bekleniyor. Hükümet, bu önlemlerin ne kadar süre için geçerli olacağına dair bir tarih vermedi, ancak yapılan açıklamalarda 4. aşama kısıtlamaların 2021 Mart ayına kadar sürebileceği ima ediliyor. 

Kaos

İngiltere, 4 Kasım ile 2 Aralık tarihleri arasında tecrit uygulamasını hayata geçirdikten sonra yaklaşan Noel ve yılbaşı nedeniyle tecrit uygulamasını kaldırdığı gibi kısıtlamaları da gevşetmişti. Ancak hükümet 19 Aralık Cumartesi günü yaptığı ani bir açıklamayla önceki tutumundan vazgeçti ve virüsün mutasyon geçirmesini ileri sürerek, Noel tatilinde kısıtlamaların gevşetilmesi planını iptal etti. İki gün önce açıklanan yeni kurallara göre şu anda ülke nüfusunun 16.5 milyonu, belirsiz bir tarihe kadar 4. Aşama kısıtlamalar altında yaşıyor.

Her ne kadar hükümet bu ani U dönüşünün bahanesi olarak virüsün mutasyon geçirmesini göstermiş olsa da aslında Muhafazakâr Parti hükümeti bu salgın başladığından beri süreci yönetemiyor. İngiltere salgının en başından itibaren insan hayatını önceleyen önlemleri almakta gönülsüz davrandığı için bugüne kadar yaklaşık 80 bin kişi koronovirüs nedeniyle hayatını kaybetti. Salgının ilk günlerinde İngiliz hükümetinin Baş Bilim Danışmanı Patrick Vallance süreç içinde 20 bin veya daha az kişinin ölmesinin "iyi bir sonuç" olacağını söylemişti. 

Sorumlu Muhafazakâr Parti hükümeti

Bu sonucun sorumlusu ile Muhafazakâr Parti hükümetinin salgının yayılmasını durdurmak için alınması gereken önlemleri, bilim insanlarının uyarılarına rağmen almamış olması. Hükümet, ekonominin işlemeye devam etmesi için yaz aylarında sadece önlemleri gevşetmekle kalmadı, haftanın belirli günlerinde insanların restoranda yedikleri yemeğin bir kısmını ödemeyi vaat ederek onları dışarı çıkmaya ve kalabalıklar halinde bir araya gelmeye yöneltti. Yaz aylarındaki bu gevşemenin sonuçları okulların açılması ve kış aylarının yaklaşmasıyla birleşti. Vaka sayılarında günde 35 bine varan artışa rağmen hükümet okulları kapatmayı reddetti, okulları kapatmayı teklif eden Greenwich gibi belediyeleri, onlara karşı yasal işlem başlatmakla tehdit etti. Bunun tek bir gerekçesi vardı; çocukları okula göndererek anne ve babaların işe gitmesini sağlamak, ve ayrıca yaklaşan Noel zamanında salgın yokmuş gibi davranarak insanları, her şey normalmiş gibi alışveriş yapmaya teşvik etmek. Üstelik, bir yandan önlemleri gevşetirken, ne belirti göstermeyen vakaların tespit edilebilmesi için daha yaygın test yaptı ne de salgının yayılmasını önleyebilecek başka önlemleri aldı.

Alınmayan ve giderek daha fazla gevşetilen önlemler sonucunda kontrolden çıkan salgın virüsün mutasyon geçirmesi ile birleşince hükümet şimdi çok daha katı önlemler almak zorunda kaldı. İnsanlar, hükümetin izin verdiği için yaptıkları Noel tatili planlarını iptal etmek, hazırlıksız bir şekilde iş yerlerini kapatmak zorunda kaldılar. Ancak bu kaos kaçınılmaz değildi. Bu durumun sorumlusu kısmen virüsün mutasyon geçirip çok daha hızlı bulaşıyor hale gelmesi olsa da asıl nedeni, Muhafazakâr Parti hükümetinin salgının başından beri insan hayatını değil ekonomiyi önceleyen politikaları. Yazın önlemler gevşetilmeseydi, insanlar restoranlarda yemeye teşvik edilmeseydi ve iş yerlerine dönmeye zorlanmasaydı, okullar açık tutulmasaydı virüs mutasyon geçirse de durum şimdi olduğu kadar kontrolden çıkmış olmazdı.

Arife Köse