Belarus’ta isyan sürüyor

26 yıldır iktidarda bulunan Lukaşenko’nun seçimleri %80 ile kazandığını ilan etmesinin ardından başlayan gösteriler ülkeyi ve rejimi sarsmaya devam ediyor.

Gösterilerin ilk günlerinde rejim polis şiddeti ile eylemcileri yıldırmayı denemiş ve 7 bin kişiyi gözaltına almıştı. Ancak eylemler dinmek yerine yayıldı ve hatta grevler başladı. Eylemlerin bir aşamasında muhalif aydınlar Ulusal Koordinasyon platformunu kurdular ve zamanla Koordinasyon üye sayısı arttı, grev sözcülerini de içermeye başladı.

Koordinasyon kendi amacını seçimlerin yenilenmesi, siyasi tutsakların serbest bırakılması ve baskı ve şiddetin sorumlusu politikacı ve bürokratların yargılanması olarak duyurdu.

Koordinasyon genişledikten hemen sonra üç üyesi rejim tarafından gözaltına alındı. Ülkenin en önemli fabrikaları arasında yer alan traktör fabrikası MTZ’nin iki grev sözcüsü ve örgütçüsü Sergey Dilevski ve Olga Kovalkova, ardından da ağır araç üreten bir başka önemli fabrika olan MZKT fabrikasının grev sözcüsü Aleksandr Lavrinoviç gözaltına alındılar. 

Gösterilerin bir aşamasında kadınlar ellerinde çiçekler ve beyaz kıyafetlerle mücadelede ön safhaya geçmişti. 23 Ağustos Pazar günü 200 bini aşan kalabalığın içerisinde de kadınlar en öndeydi ki bu gösteri sırasında Lukaşenko elinde tüfekle kameraların karşısına geçip göstericileri tehdit etmişti.

Geçtiğimiz Cuma akşamı gerçekleşen gösteriler öncesi 100 kadar gazeteci polisler tarafından gözaltına alındı. Yabancı gazeteciler sınırdışı edildi.

29 Ağustos Cumartesi günü gerçekleşen Kadınlar Yürüyüşü onbinlerce kadının katıldığı müthiş bir gösteriye dönüştü. 73 yaşındaki Nina Bahinskaja’nın elinde bayrakla polise karşı yürüyüşü eylemlerin sembolü haline geldi. Polisin kadınları engellemeye çalışması ve kadınların polisi aşarak alanlara çıkması sosyal medyada bol bol paylaşıldı. Kadınlar “korkmuyoruz” diye polis baskısına karşı sürekli sloganlar attılar. Metronun kapatıldığı, meydana çıkışların engellendiği Minsk’te kadınlar “kadın gibi mücadele et”, “Bizim şehrimiz” dövizleri taşıyarak barikatları aştı.

Polis çok sayıda yolu kapasa da birçok noktada polis engelini yarıp yürüyüşe devam etti kadınlar. Bunu yapamadıkları yerlerde de yönlerini değiştirip rastgele sokaklarda yürüyüş yapmaya devam ettiler. Bu şekilde kentin sokakları hemen her yerde yürüyüş yapan binlerce kadınla doldu ve polis ne yapacağını bilemedi. 

Pazar günü ise bir kez daha Minsk’te yüzbinden fazla kişi kent meydanına indi. Lukaşenko’nun doğum günü olması sebebiyle “Doğum günün için buradayız!” sloganları atan kalabalık barışçıl eylemlerine devam etti. 125 kişinin gözaltına alınmasına rağmen hiçbir şiddet olayı yaşanmadı.

Kitlelerin Başkanlık Sarayı’na yürümesi geçen hafta sonu da engellenmişti. Lukaşenko ise bu sırada tüfeğiyle polis ve askerlere konuşma yapmıştı. Lukaşenko son gösteri sırasında da tekrar elinde tüfek ve çelik yelekle poz verdi.

Eylem sırasında Lukaşenko’nun Putin ile telefon görüşmesi yaptığı, Putin’in Lukaşenko’nun doğum gününü kutladığı ve yakında Moskova’da bir toplantı yapma kararı alındığı açıklandı. Putin hafta içinde Belarus’ta hükümete yardım etmek amacıyla özel bir kolluk gücü oluşturduklarını ve hükümet talep ettiğinde kullanacaklarını açıklamıştı.