Sosyalist filmler kimi zaman gerçek hikayeler etrafında şekillenirken, kimi zaman da kurgu olaylarla karşımıza çıkıyor.

Mücadelenin tarihini filmlerden izlemek isteyenler için 5 devrim/mücadele filmini listeledik. 

“Sosyalizm hakında hiçbir şey bilmiyorum, sadece açlığımı biliyorum.”

1900 (Novecento) (1976)

Yönetmen: Bernardo Bertolucci

Oyuncular: Robert De Niro, Gérard Depardieu, Dominique Sanda

1900-1945 arası İtalya tarihinin özeti niteliğindeki film tartışmasız politik sinemanın en iyi örneklerinden biri.

Film, İtalya’nın meşhur toprak sahibi ailelerinden Berlingieri’lerin oğlu Alfredo ile onunla aynı gün doğan toprak ağasına çalışan Olmo’nun arkadaşlığı etrafında gelişiyor. Yaşları ilerledikçe aralarındaki sınıf farkı ve siyasi ayrılıklarının öne çıkmasıyla arkadaşlıkları düşmanlığa dönüşmeye başlar. İkinci Dünya Savaşı sırasında toprak sahiplerinin faşistlerden yana aldığı tutum ve köylülerin direnişi bu ikilinin ilişkileri etrafında kurgulanmıştır.

“İki sınıf vardır. Proletarya ve burjuvazi.”

Reds / Kızıllar (1981) 

Yönetmen: Warren Beatty / Senaryo: Warren Beatty, Trevor Griffiths

Oyuncular: Warren Beatty, Diane Keaton, Edward Herrmann

John Reed’in 1917 Ekim Devrimi’ni anlattığı kitabı Dünyayı Sarsan On Gün’ün uyarlaması olan film. Film devrim anından hararetli sahneler içermekle beraber, Birinci Dünya Savaşı’nın atmosferini, gündelik yaşamı, ABD Sosyalist Partisi’nin tartışmalarını John Reed’in gözünden bizlere aktarır.  

3 saatlik film 1982 yılında en iyi yönetmen, en iyi film ve en iyi yardımcı kadın oyuncu dallarında üç Oscar ödülü sahibi.

“Ekmek! Ekmek! Ekmek!”

Germinal (1993) 

Yönetmen: Claude Berri

Oyuncular: Renaud, Gérard Depardieu, Miou-Miou

Emile Zola’nın aynı isimli romanından uyarlanan film, 1884 yılında Fransa’nın Voreux madenlerinde yaşanan dramı, tüm gerçekliğiyle beyaz perdeye yansıtıyor. Eski makinist Etienne Lantier, bir maden kasabasına yerleşir ve Maheu ile arkadaşlıkları başlar. Maden işçilerinin zorlu çalışma şartları onları yeni bir sendika kurmaya iter, büyük bir madenci grevi örgütlerler. Grev isyana dönüşür.

Enternasyonalle kurtulur insanlık

Land and Freedom / Ülke ve Özgürlük (1995) 

Yönetmen: Ken Loach / Senaryo: Jim Allen

Oyuncular:  Ian Hart, Rosana Pastor, Icíar Bollaín

İspanya iç savaşının anlatıldığı film, George Orwell’in iç savaş tanıklıklarının yer aldığı Katalonya’ya Selam kitabında anlattıklarına geniş yer veriyor.  

Britanya Komünist Partisi üyesi David, İspanya’ya faşistlere karşı savaşmaya gider ve POUM milislerine katılır. David, cephede yoldaşlığı, dayanışmayı, aşkı, stalinizmin ihanetini yaşar. Stalinizmle sert bir hesaplaşma içeren film, Ken Loach’ın baş yapıtlarından biri. Faşistlerden kurtulan bir köyde geçen, “toprakları nasıl kullanacağız” konulu toplantıda, Loach oyunculara doğaçlama yapmalarını söylemiş ve ortaya gerçeğin kusursuz bir yansıması çıkmıştır.

Film BAFTA ve Cannes festivalleri başka olmak üzere sekiz ödül sahibi.

“Sosyalizm bir duvarın arkasında yaşamak değildir. Diğerlerine ulaşabilmektir ve diğerleriyle yaşayabilmektir.”

Good bye Lenin! / Elveda Lenin! (2003) 

Yönetmen: Wolfgang Becker

Oyuncular: Daniel Brühl, Katrin Sass, Chulpan Khamatova

Doğu Berlin’de yaşayan Alexander’ın annesi Berlin Duvarı yıkılmadan kısa süre önce komaya girmiş, uyandığında ise doktoru herhangi bir çok yaşamaması gerektiğini söylemiştir. Duvarın yıkılmasıyla birlikte Alex annesi için Doğu Almanya’yı yaşatacağı yapay bir dünya yaratmak zorunda kalır.

Bu ana hikayenin yanında devlet kapitalisti Doğu Almanya ile kapitalist Batı Almanya’nın işçi sınıfı açısından pek de farklı olmadığını anlatır. 

Gül Dönmez

Bilimkurgu/fantastik: 5 önemli dizi

İlginizi çekebilecek diğer yazılar