Türkçe’ye Bülbülü Öldürmek başlığıyla çevrilen ‘To kill a mockingbird’ romanının yazarı Harper Lee, 89 yaşında hayata veda etti. 1960’ta yayınlanan roman, 20. yüzyıl edebiyatının klasiklerinden biri olarak kabul ediliyor. Kitap, 1962 senesinde Gregory Peck’in başrolünde sinemaya da uyarlandı.
Harper Lee’nin 1936’da henüz 10 yaşındayken yaşadığı bir olaya dayanan Bülbülü Öldürmek, 2015’e kadar yazarın kaleme aldığı tek romandı. Roman ırkçılık karşıtı bir vurguya sahip olması nedeniyle yayınlandığı dönemde epey etkili olmuştu.
ABD’nin güneyinden, beyaz bir ailenin küçük kız çocuğunun gözünden olayların anlatıldığı romanda, siyahların ‘sivil haklar hareketinin’ yarattığı toplumsal dönüşüme karşı, kendi muhafazakâr ve ırkçı değerlerini korumaya çalışan bir kasaba tasvir edilir. Gündelik hayatın her alanında ırk ayrımcılığının olduğu, siyahların toplumsal hayattan dışlandığı bir dönemde, küçük kız çocuğu Scout Finch’in gözünden ırkçılık ve siyahlara uygulanan ayrımcılık anlatılır. Romanda Scout’ın avukat babasının, haksız yere tecavüzle suçlanan bir siyahın savunmasını, kasabanın tamamını karşısına alarak üstlenmesinin serüveni aktarılır.
Yazarın Bülbülü Öldürmek’in devamı olarak tanıtılan ve ilk romandan 55 sene sonra, geçen yıl yayınlanan ikinci romanı, ırkçılık konusuna yaklaşımınında ilk kitaptan farklı olarak çeşitli eleştiriler aldı. Ancak Bülbülü Öldürmek ırkçılığın, hakim kimlikten farklı bir dine, dile, renge, ırka sahip olan insanlara yönelik ayrımcılığın hâlâ yoğun olduğu günümüzde; adalete ve özgürlüğe yaklaşımıyla önemini koruyan ve okunması gereken bir kitap.