Myanmar'da askeri anayasaya karşı mücadele

Myanmar'da binlerce protestocu, askerlerin yazdığı anayasaya karşı sokakta.

49 yıl ordu tarafından yönetilen Myanmar'da ilk serbest seçimler 2016'da yapıldı ve üç yıldır seçilmiş fiili hükümet var. Ancak askerlerin yazdığı 2008 anayasasıyla ordu iktidarı elinde tutmaya devam ediyor.

Askerlerin iktidar üzerindeki gücünün azaltılmasını içeren anayasa değişikliğini destekleyen binlerce kişi sokağa çıktı.

Ülkenin en büyük şehri Yangon'da dün (17 Temmuz) sabah saatlerinde toplanan yüzlerce gösterici "2008 Anayasayı değiştirin" sloganıyla toplandı. Sayıları artan protestocular, mevcut anayasanın seçilmiş hükümeti engellediğini belirterek, ordunun denetiminin sivil hükümete verilmesini istiyor.

Anayasa krizi

Eski askeri yönetimin yazdığı 2008 anayasasına göre, ulusal ve bölgesel parlamentolarda koltukların yüzde 25'i askerlerin. Savunma, sınır güvenliği ve içişleri bakanlıkları da orduya ait.

Anayasa değişikliğini gündeme getiren 2016'daki seçimlerin galibi, Aung San Suu Kyi liderliğindeki Ulusal Demokrasi Birliği. Birliğin değişiklik teklifine göre parlamentodaki asker kotası, 2021’e kadar kademeli olarak yüzde 15’e çekilecek.

Nobel barış ödülüne sahip kadın siyasetçi Suu Kyi'nin partisi mecliste çoğunluğu elinde tutsa da parlamentoda ordu mensuplarına sağlanan kota sebebiyle, anayasa değişikliği oylamalarında kabul için gereken yüzde 75 oranına ulaşamıyor.

Myanmar'daki anayasa krizi, Cezayir ve Tunus'taki gibi iktidarın sivil yönetimlere devredilmesini isteyen protestocuların sokağa çıkmasına sebep oldu. 

Askeri yönetim yanlıları da sokakta

Mevcut anayasasının değiştirilmesini istemeyenler de karşı gösteriler düzenledi.

Askeri yönetimi savunan gösteriler, ’ırkını ve dini sevenler anayasa reformuna karşı çıksın' sloganıyla örgütleniyor. 

Suu Kyi 2016'dan bu yana fiili başkan olsa da, Myanmar anayasasındaki ' yabancı eş ya da çocuğu olanların devlet başkanı olmaz' şeklindeki hükümden dolayı hukuken başkan olamamış ve iktidarı askerlerle paylaşmak zorunda kalmıştı. Suu Kyi’nin eski İngiliz akademisyen eşinden iki oğlu var.

Budist rahiplerin başını çektiği ulusal  çapta örgütlenen bir hareket de Suu Kyi'e ve anayasa değişikliğine karşı çıkıyor. Milliyetçi din adamları, "orduyu Budist çoğunluklu ulusun koruyucusu" olarak niteliyor. 

Myanmar ordusu ise 49 yıllık acımasız baskı rejimi ve Arakan müslümanlarına yaptığı katliamla tanınıyor.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar