S-400 krizi büyüyor

Erdoğan "S-400 süreci bitmiştir" derken, ABD'den çok yönlü yaptırım tehditleri geliyor.

31 Mart seçimleri sonrası ilk yurtdışı ziyaretini Rusya'ya yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, dönüşte (10 Nisan) "Nereye gidersek gidelim herkes S-400'ü soruyor;... ‘alıyor musunuz almıyor musunuz, niye almıyorsunuz, vazgeçin, bırakın falan.' Bizler de ‘bu bizim bitmiş bir işimiz, her şeyimiz tamam' diyerek cevap veriyoruz. S-400 füze savunma sisteminin Temmuz'da teslimi söz konusu idi, belki öne de çekilebilir" diye konuştu.

5 Nisan'da İstanbul'da "S-400'le ilgili süreci bitirdik, Temmuz ayında teslimata başlanacak" diyen Erdoğan, şöyle devam etmişti:

"Bunları yapıyoruz ama bizim ABD'ye de teklifimiz şuydu. Sizden de Patriot'ları alalım. Ama bize uygun şartlarda, yani Rusya'nın S-400'lerde tanıdığı aynı şartlarda."

Maliyeti 2.5 milyar dolar

Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nın 2017'de yaptığı açıklamaya göre, Türkiye, Rusya'dan iki adet S-400 füze savunma sistemi alacak. Anlaşmanın toplam maliyeti 2,5 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Temmuz ayında ilk teslimat yapılacak. Sistemin teslimi hâlinde, Türkiye, S-400 kullanan ilk NATO üyesi olacak.

ABD ise Türkiye'nin S-400 almaktan vazgeçmesini, bunun karşılığında F-35 savaş uçakları satışının devam edeceğini ve Patriot füze savunma sistemlerini de alabileceğini söylüyordu.

Erdoğan yönetiminin son açıklamalarıyla birlikte, ABD'den gelen tepkilerin dozu da artttı.

"Amerika ve Rusya arasında bir seçim yap"

Savunma alanında söz sahibi dört senatör, New York Times gazetesinde (9 Nisan) ortak imzalı bir makalede, ”Türkiye, bu yılın sonunda topraklarında ya gelişmiş savaş uçağı F-35'e ya da Rus S-400 füze savunma sistemine sahip olacak. İkisine birden sahip olmayacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yaptığı seçimin, ülkesinin dünyadaki yeri, Amerika'yla ilişkileri ve NATO'daki konumu üzerinde çok derin etkileri olacak" değerlendirmesinda bulundu.

ABD Senatosu Silahlı Hizmetleri Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Partili Oklahoma Senatörü Jim Inhofe, komisyonun kıdemli üyesi Demokrat Partili Rhode Island Senatörü Jack Reed, Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Cumhuriyetçi Partili Idaho Senatörü Jim Risch ve komisyonun kıdemli üyesi Demokrat Partili New Jersey Senatörü Bob Menendez, Türkiye'nin Amerika ve Rusya arasında bir seçim yapması gerektiğini belirtiyor.

"Türkiye'ye baskı yapacağım"

ABD Başkanı Donald Trump'ın Türkiye Büyükelçiliği'ne aday gösterdiği David Michael Satterfield, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi'nin sorularını yanıtladı. (11 Nisan)

Satterfield, Türkiye'nin Rusya'dan S-400 almasına ilişkin, "Türkiye, F-35 programına katılımını büyük riske atıyor ve yaptırımlarla karşı karşıya" dedi. Türkiye'nin bir seçim yapması gerektiğini belirten Satterfield, "Onaylanırsam, Türkiye'ye doğru stratejik kararı vermesi için baskı yapacağım" ifadesini kullandı.

Satterfield, Rusya'dan S-400 hava savunma sistemi alınması durumunda ABD'nin Türkiye'ye Patriot füze savunma sistemi satışı yapmayacağını da söyledi.

Halen ABD Dışişleri Bakanlığı Yakın Doğu İlişkilerinden sorumlu müsteşar olan Satterfield, Ankara Büyükelçisi olabilmesi için Senato'da yapılacak oylamayı bekliyor.

"Yaptırımlar devreye sokulur"

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Robert Palladino, geçen ay Washington'da yaptığı açıklamada, Ankara'nın Rusya'dan S-400 alması durumunda, Washington'un Türkiye'ye yönelik yaptırımları devreye sokabileceğini vurgulamıştı.

İlk sonuç

Türkiye'nin S-400 alımında kararlılığı ve ABD ile gerginliğin ilk sonucu TL'nin dolar karşısında değer kaybı oldu. 31 Mart seçimleri sonrası yeniden yükselişe geçen doların yukarı yönlü hareketinin ana etkenin İstanbul seçimlerine yönelik iktidar müdahalesi olduğu belirtilirken, ekonomistler S-400 krizinin de TL'nin düşüşünde bir etken olduğunu söylüyor.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar