Tüm dünya Barzani’ye karşı

Irak Bölgesel Kürt yönetimi lideri Mesud Barzani, karşı çıkanların çeşitliliğine, gücüne, caydırıcılık “maharetlerinin” bilinmesine rağmen 25 Eylül’de bağımsızlık referandumu yapmakta kararlı. Kimler karşı çıkmıyor ki bağımsızlık referandumuna!

ABD. Referanduma karşı, zamanlamasının hiç doğru olmadığını düşünüyor. Galip Dalyan’ın yazdığı gibi 2018 Irak seçimlerinden önce dengelerin değişmesini istemediği ve IŞİD karşıtı mücadele odağının dağılmaması için ABD Barzani’nin önerisine karşı.

İran referanduma net bir şekilde karşı. Merkezi Irak hükümetinin zayıflamasını istemiyor.

Suriye rejimi referanduma net bir şekilde karşı çıkıyor.

ABD referandumun ertelenmesini kesin bir dille talep ederken, Fransa Dışişleri Bakanı Jean Yves Le Drian, referandumun yapılmasının ‘uygunsuz’ olacağını söyledi.

Almanya Hükümet Sözcü Yardımcısı Georg Streiter ise Irak Kürt Bölgesel Yönetiminin tek yanlı referandum kararını eleştirdiklerini açıkladı ve ülkesinin Irak'ın toprak bütünlüğünden yana olduğu bildirildi.

İngiltere ABD’nin kaygılarını birebir paylaştığı şu açıklamayı yaptı: "İngiltere, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi'nin 25 Eylül'de referandum düzenleme niyetini desteklemiyor. Odaklanılması gereken konu DEAŞ'ı yenmekken referandum, bölgedeki istikrarsızlığı arttırma riskini barındırıyor.”

Ve PKK. Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık referandumunu PKK de eleştiriyor.

Referandum konusunda en sert hamle Merkezi Irak Hükümeti’nde geldi. Irak Anayasa Mahkemesi, 25 Eylül'de Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde düzenlenmesi planlanan bağımsızlık referandumunu askıya alma kararı verdi.

Türkiye ise zaman zaman sert zaman zaman ılımlı açıklamalarla referanduma karşı çıkarken, en sonunda bütünüyle sert bir çizgi izlemeye başladı. Erdoğan Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na katılmadan önce yaptığı açıklamada, MGK toplantısının 22 Eylül’e çekildiğini ve referandum ısrarını sürdüren Irak Kürt Bölgesel yönetimine Türkiye’nin ne kadar kararlı olacağının bu toplantıda gösterileceğini söyledi.

Referanduma sessiz kalan Körfez ülkeleri de dışında bırakılırsa sadece İsrail Kuzey Irak’ta gerçekleşecek referandumu hararetle destekliyor. Bütün dünya, Barzani’nin “yapacağız, kararlıyız” dediği referanduma karşı. Karşı çıkanların gerekçeleri ne kadar farklı olursa olsun bir halkın kendi kaderini belirlemesini engellemeye çalışıyorlar. Birbirinden bu kadar farklı siyasi eğilimin hatta birbirine düşman siyasi güçlerin Irak Kürdistan’ında yaşayan halkların kendi kaderini belirlemesine karşı çıkmakta ortaklaşması, IŞİD’e karşı ilginç “eylem birliği”nin ardından bir ilk. Tüm küresel ve bölgesel güçler bölge halklarının kaderini belirleyen kudrete sahip olduklarını düşünüyor.

Bu ülkeler arasında Türkiye ise sorunu “devletin beka kaygısı”na indirgeyen ve referandumu “savaş sebebi” olarak görmeyi başarabilen parti başkanlarına sahip olan tek ülke.

Türkiye’de herkes şu soruya yanıt vermelidir? Irak’taki referandumdan size ne? Irak halkının statüko elde etmesi, bağımsızlık kazanması, ABD’yi neden ilgilendirir, ABD sanki karar verici ülkeymiş gibi nasıl müdahale edebilir sorusu ne kadar haklıysa, Irak Kürtlerinin siyasi tercihi Türkiye açısından bir ölüm kalım sorununa nasıl dönüşebilir?

Türkiye’nin Kürtlerle kuracağı tek ilişki, eşit koşullarda kardeşlik ilişkisidir, dostluk elini Kürtlere uzatmaktır.

Şenol Karakaş

[email protected]

(Sosyalist İşçi)