24 Nisan, o dönem Osmanlı İmparatorluğu’nda 1,5 milyonluk Ermeni nüfusun neredeyse tamamen yok olmasıyla sonuçlanacak korkunç sürecin başlangıcıydı. Çoluk çocuk, genç yaşlı kafilelerle Ermeni halkı Anadolu’nun dört bir bucağından çöllere sürüldü. Çoğunluğu öldürüldü. Kiliseler, okullar harabeye döndü. Mal mülk el değiştirdi. Telgraflarla din değiştirme talimatları verildi. Hem yaşadıkları yerlerin hem sağ kalanların isimleri değiştirildi. Çocuklar evlatlık verildi. Bütün bunlar İttihat Terakki’nin devlet aygıtı eliyle ve bütün dünyanın gözü önünde gerçekleştirildi.
Bu coğrafyanın ekonomik, sosyal ve kültürel zenginliklerinin yaratıcılarından olan koca bir toplum imha edildi. Türk ve Müslüman olmayanlara yönelik baskıyı, inkârı, asimilasyonu ve fiziksel saldırıları içeren hükümet politikaları, korkunç acılara yol açtı.
Kurulan yeni Cumhuriyet bu acılarla yüzleşmedikçe, bu mirasın üzerinde yükselmiş oldu.
İnkar, 1915’in ardından Ermeni halkının gerçeğini sadece resmi bir anlatı haline getirilen tarihten değil, anılardan da silmenin yöntemi olarak devreye girdi.
Ama 1915 anmalarından birisinde söylediğimiz gibi, “Bazı acılar zamanla unutulmaz!” 1915 unutulabilecek bir acı değil. Unutulduğu sanıldığı her seferinde, inkarcılığın yarattığı baskı, sefalet, yalancılığın tozu dumanı içinde görünür olmayı başarıyor.
İnkara karşı verilen mücadeleler, yüzleşmenin vaz geçilemez bir şekilde gündeme girmesine neden oluyor.
Yüzleşme, Türkiye’de yaşayan tüm sıradan insanları özgürleştirecektir.
Demokrasinin, çatışma kültürü yerine barış içinde bir arada yaşama dinamiklerinin güçlenmesi, ırkçılığın ve nefret söyleminin geriletilmesi, içindeki her bir bireye, gruba, çevreye, kimliğe güven veren bir sosyal dokunun inşa edilmesi için bu yüzleşme adımının atılması bir zorunluluktur.
Şenol Karakaş
(Sosyalist İşçi)
