İngiltere'de mücadele eden Sosyalist İşçi Partisi'nin (SWP) önde gelen üyelerinden, Kings' College (Londra) Avrupa Çalışmaları Merkezi direktörü, Marksist kuramcı Alex Callinicos, Marksizm 2015'te Avrupa'da solun durumu üzerine bir sunum yaptı.

Callinicos'un konuşmasından Marksist.org'un derlediği satır başları şöyleydi:

- İngiltere ve Türkiye’de yakın zamanda seçim var. İngiltere’de ana kapitalist partiler giderek yok oluyor. İki ana parti, İşçi Partisi ve Muhafazakar Parti ciddi oy kaybedecek. Oyların bir kısmı sağcı Büyük Britanya Bağımsızlık Partisi'ne (UKIP) kayacak. Solda karmaşık bir durum var. İskoçya bölgesinde oylar kemer sıkma politikalarına karşı olan ve biraz da ilerici görülen İskoç Ulusal Partisi'ne gidiyor.

Kemer sıkma politikaları insanları bıktırdı

- Batı Avrupa’da pek çok ana kapitalist parti küçülüyor. Temel sebep neoliberal saldırılar. Kriz ve kemer sıkma, seçmenleri bıktırdı. Kuzey Avrupa’da ırkçı sağ yükselişte, Fransa’da ırkçı Ulusal Cephe’de kavga var. Baba Le Pen açık ırkçılık yapılmasından yana, kızı Le Pen daha yumuşak. Güney Avrupa’da ise sol yükseliyor. Yunanistan’da Syriza, İspanya’da Podemos. Sol buralarda niçin yükseliyor?

1. Kemer sıkmanın tahribatı daha fazla; işsizlik, yoksulluk çok yüksek
2. Neoliberalizme karşı olan hareketler güçlü

Avrupa demokrasiyi yok sayıyor

- Yunanistan’da 5 yılda 33 genel grev oldu. 2011’de İspanya’da bütün meydanlar Öfkeliler Hareketi tarafından işgal edildi. Yunanistan’da Avrupa egemen sınıfı solu imha etmeye çalışıyor, bunun için parayı kullanıyorlar. Avrupa Merkez Bankası, 5 yıldır borç verdiği Yunanistan’ı artık borç vermemekle tehdit ediyor. Syriza’nın politikalarını engellemeye çalışıyor, halbuki Syriza bunun için oy almıştı, Avrupa demokrasiyi yok sayıyor.

- Syriza’nın, solundan kurtulup sağcı partilerle işbirliği yapması tavsiye ediliyor. Avrupa, Yunanistan’da antidemokratik yollar öneriyor. "Neoliberalizmi yeterince uygulamadınız" deyip işçiler için daha kötü önlemler dayatıyorlar. Yunanistan çok kilit durumda, Syriza başarılı olursa direniş yayılabilir.

Marksizm 2015'in programı

Syriza ödün vererek sorunu çözeceğini sanıyor

- Alman Dışişleri Bakanı “Yunanistan’a teslim olursak reformların sonu gelir” dedi. Syriza’yı ezmek istiyorlar, Syriza ise ödün vererek adım atıyor. Varufakis “Avrupa’yı kapitalizmden kurtarmak istiyoruz” diyor ama Avrupalı kapitalistler onun kendilerini kurtarmasını istemiyor. Ve Syriza ödün vermeye devam ediyor. Örneğin Pire limanının özelleştirmesini durdurma sözü vermişti, şimdi Çinli bir firmaya devrediliyor. IMF’ye borç ödemeye devam ediyor. Oysa IMF hırsızdır, tek kuruş verilmemelidir. Syriza ise borcu ödemek için emeklilik maaşlarına el koydu. Ödün vererek sorunu çözeceğini sanıyor.

Uzlaşma mı, işçi sınıfının kendi eylemi mi?

- Alternatif ne? Sol bir hükümetin yapacağı aslında bellidir ama bunu uygulamak için gerçekten iktidar olmak gerekir. İşçi sınıfının kitlesel seferberliği şarttır. Seçenekler şunlar: Uzlaşma mı, işçi sınıfı eylemi mi? Biz Uluslararası Sosyalist Akım olarak, işçi sınıfının kendi örgütleri ve eylemleri ile kendisini kurtaracağını söylüyoruz. Kapitalizme karşı işçi sınıfının örgütlenmesi şart. İşçi sınıfının örgütlülüğünü ve eylemlerini geliştirmek gerekir.

- Bunları söylemek kolay, her gün somut eylemler yapmalıyız. Hepimiz farklı ülkelerdeyiz, ama Avrupa’nın bütününde önde gelen konu ırkçılığa karşı mücadele. Çünkü ırkçı partiler yükseliyor. Yunanistan’da faşist Altın Şafak da büyüyor. Eğer Syriza yenilirse insanlar kendiliğinden daha sola yönelmezler, beklemekle olmaz, Syriza veya Podemos başarısız olursa sağ daha da yükselir.

Marta Castillo: “Podemos'un tabanında binlerce antikapitalist var”

Irkçılığa karşı mücadele

- Bu nedenle Akım, tüm Avrupa’da ırkçılığa karşı cephe örgütlüyor. Geçen yıl 22 Mart'ta Irkçılık Karşıtı Gün'de kitlesel eylemler yaptık. Eylemler Yunanistan’da başlamıştı, Avrupa’da yayıldı. Bu yıl da 21 Mart'ta eylemler düzenledik. Örneğin İngiltere’de UKIP'in ırkçı olarak deşifre olması için mücadele ediyoruz. Ama özellikle uluslararası mücadele gerekli. Avrupa işçi sınıfı ırkçılar tarafından kullanılıyor.

- Bugün bir basın açıklamasına katıldım, Kürt hareketi ile dayanışma amaçlıydı. Marksizm 2015'in ana temasının Ermeni Soykırımı'nın 100. yıl dönümü olduğunu biliyorum. DSİP’in bu faaliyetleri çok önemli ve siyasi. Marksizm’e göre işçiler, sadece sömürüye değil her türlü ezilmeye karşı mücadele etmelidirler. LGBTİ, kadın, etnik ezilmelere karşı mücadele ederek geçmişteki ezilmelerle de mücadele etmiş oluyoruz.

Radikal sol devlete nasıl bakmalı?

- Radikal sol devlete nasıl bakar? Örneğin Syriza, devlet kurumlarını kullanmayı kabul ediyor. Sol kanadı ise "devlet kurumlarının hem içinde hem dışında çalışmalıyız" diyor. Burada iki sorun var. Derin devlet ve devletin karmaşıklığı sorunları. Devletin baskı güçleri ordu, polis, sermayenin son savunma hattıdır. Gerçek sosyalizm için bu hat aşılmalıdır. Bunu da ancak işçi sınıfı yapabilir. Syriza derin devletle uzlaşmaya çalışıyor. Savunma Bakanı sağcı, polisten sorumlu kişi sağcı. Çipras derin devletle uzlaşarak akıllı davrandığını sanıyor. Ama asıl olan işçi sınıfı hareketidir.

- Reformist hükümetler hep kendi tabanlarını durdurur. Örneğin Şili’de Allende böyle yaptı, işçi sınıfını engelledi, generaller rahatsız olur diye düşündü ama o generaller sonra darbe yaptı. Yunanistan’da derin devlete ödün veriliyor, militanlara susun deniyor. O yüzden Syriza dışında bir sol örgütlenme önemli. Tutarlı antikapitalist olmak için devrimci olmak, devlete karşı olmak gerekir. Bu yüzden DSİP’in D’si önemli.

(Video) Marksizm'de Avrupa'dan sosyalistlerle “solun yükselişi” tartışıldı

Marksizm 2015'teki toplantıların videoları ve özetleri

İlginizi çekebilecek diğer yazılar