29 Mart 1826: Alman Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin kurucusu Wilhelm Liebknecht doğdu

29.03.2016 - 10:37
Haberi paylaş

Politikacı ve yayıncı Liebknecht, 1848/49 Baden Ayaklanması'na katıldı. Kaçışı esnasında Engels'le tanıştı ve sosyalist oldu. August Bebel'le birlikte Alman Sosyaldemokrat İşçi Partisi'ni kurdu. Sosyal demokrat "Vorwärts" (İleri) gazetesini çıkardı. Karl Liebknecht'in babasıdır.

Wilhelm Liebknecht, Hessen hükümet memuru Ludwig Christian Liebknecht'in ve eşi Katharina'nın oğlu olarak 29 Mart 1826'da Giessen'de doğdu.

Wilhelm henüz altı yaşında annesiyle babasını yitirdi. Çocukluğunu ve gençlik yıllarını akrabalarının yanında geçirdi. 1832 - 1842 yılları arasında okula gitti. Giessen'de liseden mezun oldu.

1842 yılından itibaren Liebknecht Giessen, Marburg ve Berlin üniversitelerinde filoloji, teoloji ve felsefe öğrenimi gördü. 1847'de üniversite öğrenimini tamamladı. 1847 – 48 yıllarında bir anaokulunda öğretmenlik yaptı. Ayrıca "Mannheimer Abendzeitung"'da muhabirlik yaptı.

Wilhelm Liebknecht 1848 yılında Paris'teki devrimci mücadeleye katıldı. Aynı yıl Baden ayaklanmasında cumhuriyetçi Gustav von Struve'nin saflarında çarpıştı, yakalanarak gözaltına alındı. Bir sonraki sene anayasa için verilen mücadeleye katıldı.

Baden ayaklanması sonunda bastırıldı ve Liebknecht kaçmak zorunda kaldı. İlk olarak İsviçre'nin Cenevre şehrine gitti. Orada işçi derneğine katıldı. Aynı yılda, 1849'da, Friedrich Engels'le tanıştı. 1850'de İsviçre'deki Alman İşçi Dernekleri Birliği'ne katıldı. Ancak ertesi yıl ülkeyi terk etmek zorunda kaldı.

Wilhelm Liebknecht Londra'ya gitti ve 1850 - 1862 yılları arasında burada kaldı. Burada "Komünistler Birliği"ne üye oldu ve Karl Marx'la tanıştı. Artık Wilhelm Liebknecht, Karl Marx ve Friedrich Engels düzenli olarak bir araya geliyordu. Liebknecht geçinebilmek için özel dersler veriyor, konuşmalar yapıyor ve gazeteci olarak çalışıyordu. 1862 yılında ilan edilen afla Almanya'ya dönebildi.

Bir yıl sonra başkanlığını Ferdinand Lassalle'ın yaptığı "Genel Alman İşçiler Derneği"ne (ADAV) girdi. 1864 ve 1865 yılları boyunca Jean-Baptist von Schweitzer tarafından yayımlanan "Der Sozial-Demokrat" gazetesi için çalıştı. Fakat gazetenin Prusya yanlısı yayını nedeniyle istifasını verdi.

Liebknecht Berlin'den ayrıldı ve Leipzig'e yerleşti. Orada sosyal demokrat August Bebel'le tanıştı. Birlikte 1867 yılında "Saksonya Halk Partisi"ni kurdular. Partilerinin temsilcisi olarak Kuzey Almanya Meclisi'ne girdiler. 1869'da Eisenach'da Almanya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ni kurdular. Wilhelm Liebknecht liderliği üstlendi ve partinin yayın organı "Der Volksstaat"ı (Halk Devleti) çıkarmaya başladı.

Liebknecht, 1871 yılında Fransa'ya karşı savaş için bütçeden yeni paylar ayrılmasına karşı çıktı. Sosyal demokrat faaliyetleri yüzünden 1872'de vatana ihanetle suçlandı ve Leipzig'de yapılan duruşmalardan sonra iki yıl kalebentliğe mahkûm edildi. Hapisten çıktıktan sonra 1874'de tekrar meclise seçildi.

Bir yıl sonra "Almanya Sosyal Demokrat İşçi Partisi" ile "Genel Alman İşçiler Derneği"ni, "Almanya Sosyalist İşçi Partisi"nde birleştirdi. 1876'da partinin yayın organı "Vorwärts"in redaktörlüğünü üstlendi. Bu gazetede Marksist teoriye dair yazılar kaleme aldı.

1878 - 1890 arasında Almanya Sosyalist İşçi Partisi'nin yasaklanması üzerinde, federal mecliste Almanya İmparatorluğu'nun politik durumunu tartışmaya açtı. Liebknecht İngiltere, Fransa, İsviçre ve ABD'de çeşitli uluslararası sosyalist toplantılara katıldı. Bu sayede dünyanın her yerinde güçlü bir sosyalist lider olarak tanındı.

1890'da Parti "Almanya Sosyal Demokrat Partisi" (SPD) adını aldı. Liebknecht 1891'de "Vorwärts"in baş redaktörü oldu. Aynı yıl Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nin Erfurt Programı'nı yazdı. Bu tarihten itibaren Wilhelm Liebknecht Almanya'nın her yerinde sayısız toplantıya katılarak popüleritesini artırdı. 1900 yılında Dresden'de Almanya İmparatorluğu'nun sömürgeci politikalarını eleştirdi.

Wilhelm Liebknecht 7 Ağustos 1900 günü Berlin/Charlottenburg'da öldü. Son yolculuğuna onu yaklaşık 150.000 insan uğurladı.

Bültene kayıt ol