Portreler: Joe Hill

16.12.2021 - 11:01
Haberi paylaş

Joe Hill, 1879’da İsveç’in Gavle şehrinde Joel Emmanuel Hägglund ismiyle doğdu. Küçük yaşlarından itibaren aile fertleriyle ilgili şarkılar yazmaya başlayan Joel, yerel bir kafede piyano çalıyor ve işçi merkezlerinde konserlere katılıyordu. Bir tren kondüktörü olan babası genç yaşta hayatını kaybedince Hägglund ailesi ciddi bir yoksullukla yüz yüze kaldı. 12 yaşında ip fabrikasında çalışmaya başlayan Joel, itfaiyecilik de yaptıktan sonra verem ve cilt sorunları yüzünden işi bırakmak durumunda kaldı. Sağlık sorunlarıyla boğuştuğu ilk gençlik yıllarının ardından 1902 yılında kardeşi Paul Elias Hägglund ile birlikte ABD’ye göç etti. Birkaç yıl boyunca gezgin bir işçi olarak şehir şehir gezdi. 1906’da San Francisco’ya gitti, büyük deprem sırasında oradaydı, bu depremle ilgili bir İsveç gazetesine yazı yazdığı dışında döneme ilişkin hakkında pek bilgi bulunmuyor.

1910 yılında Joseph Hillstrom ismiyle Industrial Workers of the World (IWW- Dünyanın Sanayi İşçileri) örgütüne katıldı. Bu sırada Kaliforniya’daki San Pedro Limanı’nda çalışmakta olan Joel veya Joseph bu yıllardan itibaren Joe Hill ismini kullanmaya başladı ve kısa bir süre sonra IWW’nin San Pedro sekreteri oldu. Bu dönem en ünlü şarkılarını da yazmaya başladığı dönemdi. Hill’in şarkıları IWW’nin Küçük Kızıl Şarkı Kitabı’nda yer aldı. Şarkılarında işçilerin sorunlarına değiniyor, göçmenlerden demir yolu işçilerine kadar pek çok kesimin hikâyesini anlatıyordu.

IWW’ye üye olduktan sonra Hill, pek çok farklı yerdeki mücadelelere bizzat katıldı. 1911’de diktatör Porfirio Diaz’ı devirmek ve Aşağı Kaliforniya eyaletini ele geçirerek işçileri özgürleştirmek isteyen bir ordunun parçası olarak Meksika’nın Tijuana şehrinde bulundu. 1912’de San Diego’da şehir merkezini mitinglere yasaklayan bir polis kararını protesto etmek için bir araya gelen bir koalisyon içinde aktif bir militan olarak yer aldı ve ifade özgürlüğünü savundu. Bir süre sonra British Columbia’da demir yolu işçilerinin grevine katıldı, İtalyan liman işçilerinin grevine ise müzikal olarak destek oldu. 1913’te San Pedro’ya döndü ve liman işçilerinin grevi sırasında polis tarafından ilk defa tutuklandı ve 30 gün serserilik suçlamasıyla hapiste tutuldu.

10 Haziran 1914’te bir tartışma esnasında silahla vurularak yaralandı. Aynı gün şehrin bir başka tarafında bir manav ve oğlu öldürüldü. Polis, Hill’in aynı gün yaralanmış olmasını fırsat bilerek onu suçlu ilan eden bir kampanya başlattı. Hill’i teşhis edecek hiçbir tanık olmamasına ve Hill ile dayanışma için büyük bir kampanya başlatılmasına rağmen Hill suçlu ilan edildi. 9 Kasım 1915’te kurşuna dizilerek idam edildi. Hill, ölümünden sonra işçi hareketi içinde bir efsaneye dönüştü. Şarkıları Pete Seeger, Woody Guthrie gibi işçi şarkıları yazma geleneğini sürdüren müzisyenleri etkiledi. Alfred Hayes tarafından sözleri yazılan ve Earl Robinson tarafından bestelenen Joe Hill isimli şarkı aralarında Joan Baez’in de bulunduğu sayısız müzisyen tarafından seslendirildi.

Joe Hill, kurşuna dizilmeden önce IWW lideri Bill Haywood’a yazdığı mektupta şöyle diyordu:

“Hoşça kal Bill, gerçek bir isyancı gibi ölüyorum. Yas tutmakla vakit kaybetmeyin. Örgütlenin!”

Can Irmak Özinanır

(Sosyalist İşçi)

Bültene kayıt ol