2015 İşçi Sınıfı Eylemleri Raporu açıklandı. Yazılı basın ve internet kaynaklarının takibiyle hazırlanan raporda geçen yıl gerçekleşen işçi direnişlerinin kapsamlı analizi yapılıyor.
19 Mart’ta Emek Çalışmaları Topluluğu tarafından kamuoyuna sunulan rapora göre, 2015 yılında işçiler, iş yeri sorunlarına ve taleplerine dair 628 tane eylem yapmış. Siyasi taleplerle veya başka iş yerlerindeki işçilerle dayanışma amacıyla yapılan eylemler de raporda yer alıyor. Eylemlerin yüzde 41’i basın açıklaması ve yürüyüşlerden oluşuyor. Grevlerin oranı ise yüzde 26. Rapora göre 388 gün süren Nestle direnişi, en uzun süreli işçi eylemi.
İşçileri haklarını korumaya çalışıyor
Ağırlıklı olarak işyeri temelli eylemlere odaklanan rapora göre, geçen sene eylemlerin yüzde 30’u mevcut hakları geliştirici talepler için yapılmış. Eylemlerin çoğunluğuysa kazanılmış haklara yönelik saldırılara karşı, mevcut hakları koruma talebiyle gerçekleştirilmiş.
İşçilerin haklarını geliştirmek için talep ettiklerinin başında; sendikalaşma, toplu iş sözleşmesi, ücret, sigorta, taşeron işçilere kadro ve daha iyi bir sendikada örgütlenme hakkı gibi talepler geliyor. 2015 boyunca keyfi cezalar, tazminat ve ücret gaspı, işten atılmalar, grev ertelemeler, özelleştirme gibi kazanılmış haklara yönelik saldırılara karşı eylemler yapılmış.
Üretimi en çok durduran sendikasız işçiler
Raporun analiz ettiği çarpıcı verilerden biri de sendikasız işçilere dair. 2015 yılında sendikası olmayan işçiler sendikalılara göre daha fazla üretimi durdurdu veya iş yavaşlattı. Herhangi bir sendika tarafından örgütlenmeyen eylemlerin oranı yüzde 40. Özellikle taşeron işçilerin, ağırlıklı olarak kadro talebi ve ücret gaspına karşı yaptığı eylemlerin 102 tanesinde, eylemlere öncülük eden herhangi bir kurum yer almamış. İş bırakan işçiler arasında inşaat işkolunda çalışanlar yüzde 35’i oluşturuyor. İnşaat işçileri en çok ücret gaspı nedeniyle iş bırakıyor.
Metal işçilerinin mücadelesinin damga vurduğu 2015’in işçi eylemliliğine dair raporda ortaya konan önemli verilerden bir tanesi de savaşın işçi direnişleri üzerinde yarattığı etki. 2014’ün ikinci yarısından itibaren artmaya başlayan işçi mücadeleleri, son 10 yılın eylemliliğiyle karşılaştırıldığında önemli bir ivmenin yakalandığını gösteriyordu. Ocak ayında başlayan metal grevi dalgası yayılırken siyasi gündemde yaşanan değişiklikler, son dönemde artan işçi mücadelelerinin yavaşlamasına neden oldu.
Savaş ve milliyetçilik sınıfı bölüyor
Yaz aylarından beri devletin hem Suriye’de hem de Türkiye’de yürüttüğü savaş politikaları, savaştan hiçbir çıkarı olmayan işçilerin, hakları için yürüttüğü mücadelenin önünü kesiyor. Yaz aylarından itibaren işçi eylemliliği yarı yarıya gerilemiş durumda. Savaş politikalarıyla birlikte yükselen milliyetçilik işçi sınıfını bölüyor. İşçilerin hak gaspı 2016’da da devam ediyor. Kıdem tazminatının gaspı, 657 sayılı yasada yapılacak değişiklikle iş güvencesine saldırı, kiralık işçi uygulaması gibi bir dizi neoliberal saldırı işçilerinin tamamını etkiliyor.