Suriyeli mülteci ve eğitmen Taha El Gazi'ye pandemi döneminde Türkiye'deki mültecilerin içinde bulunduğu koşulları sorduk.
Pandemi sürecinde mülteciler neler yaşadı?
Maddi koşullarımız çok kötü. Son bir yıldır işsizlik çok arttı. Suriyeliler zaten yoksuldu, daha da yoksullaştı. Korona şüphesi olanlar bile hastanelere gitmek istemiyor. Çünkü sınır dışı edilmekten korkuyorlar.
Ekonomik durumlarımız çok bozuldu. Çoğu aile ev kiralarını ödeyemiyor. Son aylarda 12-13 kişi iş kazalarında hayatını kaybetti. Çünkü işsiz kalanlar inşaat sektöründe işe başladı, bilmedikleri bir iş, çoğu iş kazası geçirdi, ölenler oldu.
Bazı mülteciler başka illere göç ediyorlar, bazıları Suriye’ye dönmeyi düşünüyor, ekonomik nedenlerle.
Uzaktan eğitim sistemi bize uygun olmadı. Çünkü ailelerde buna uygun telefon, televizyon yok. Bu defa aileler çocukları işe verdiler, çocukların eğitimleri aksadı. Maddi durumlar da sosyal durumlar da zarar gördü. Boşanma vakaları arttı.
Mültecilerin temel talepleri, kısa ve uzun vadede nelerdir?
Burada K. Çekmece’de çok sayıda mülteci var. Suriyeli, Afgan, Iraklı, Uygur. En temel talepleri iş. Çünkü maddi koşulların iyi olması çok önemli. Ama iş her yerde bulunmuyor. Binlerce insan işini kaybetti. Ayakkabıcılar Sitesinde atölyeler kapandı. Çok sayıda mülteci işsiz kaldı. En temel talebimiz iş bulmak.
Belediyelerden, kaymakamlıklardan destek alıyoruz. Ama bütün ihtiyaçlarımızı böyle gideremeyiz. 3-4 ayda bir verilen bir gıda paketi ihtiyacımızı karşılamaz. Kızılay paketlerinden bahsedilir. Ama pek çok Suriyeli Kızılay’dan herhangi bir destek görmüyor.
Mültecilere vatandaşlık verilmesi konusuna nasıl yaklaşıyorsunuz?
Vatandaşlık mültecilerin hayatlarını olumlu etkiler. Mültecilerin en büyük sorunu, idari işlemler konusunda yaşadığı sorunlar. Vatandaşlık bu işlemleri yapmasını kolaylaştırır. Vatandaşlık mülteciler için yeni bir dönemi başlatır. Daha rahat İş bulur, hastaneye gider. İdari işlerini daha rahat yaptırır. Elbette vatandaşlık çok önemli. Ama sonuçta bir gün Suriye’ye dönmek istiyoruz.