Kriz günlüğü: Bugün neler yaşandı? (11.08.2018)

ABD ile Türkiye hükümetleri arasında yaşanan siyasi gerginliklerin ardından Türk Lirası'nda yaşanan değer kaybı devam ediyor.

Yaşanan krizle ilgili bugün medyaya yansıyan gelişmeler şöyleydi:

- Marksist.org yazarı Faruk Sevim, Berat Albayrak'ın yeni ekonomik modelini yorumladı.

- Türkiye Bankalar Birliği (TBB), Finansal Kurumlar Birliği (FKB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), uluslararası haber ajansı Bloomberg’in, BDDK’nın bankaların döviz talebini karşılamakta yaşadığı sorunlar nedeniyle ‘acil durum toplantısı’ düzenleyeceği yönündeki haberi yalanladı.

- Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye bazı yaptırımlar uygulayan ve rahip Andrew Brunson’ın serbest bırakılmasını isteyen ABD’nin “Yarın saat 18.00’e kadar Brunson’ı göndereceksiniz” dediğini söyledi. Erdoğan, "Yazık yazık, NATO'daki stratejik ortağınızı bir papaza değişiyorsunuz" dedi ve halka dolar bozdurma çağrısı yaptı.

- ABD hükümeti, Türkiye'den ithal ettiği çelik üzerindeki gümrük tarifesi oranını iki katına çıkararak yüzde 50'den uygulamaya 13 Ağustos'ta başlayacağını duyurdu. T.C. Ticaret Bakanlığı ise "Çelik ve alüminyum ihracatçılarımızın menfaatini,hukuka aykırı uygulamalara karşı uluslararası platformda savunmaya devam edeceğiz" açıklamasını yaptı.

- Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye’den finansal destek için talepte bulunmayı düşündüğüne dair herhangi bir işaret almadığını açıkladı.

- Hükümete ekonomiyle ilgili 13 maddelik öneride bulunan CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, “Her türlü katkıyı veririz” dedi. Kılıçdaroğlu ayrıca Trump'ın attığı tweeti kabul etmediklerini duyurdu.

- İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, döviz kurlarındaki yükseliş ve Türk Lirası'ndaki değer kaybına ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Soylu, Türkiye’nin ve ekonomisinin bu süreçten daha da güçlenerek çıkacağını vurguladı. Soylu Berat Albayrak’ın açıkladığı ekonomi yaklaşımına ilişkin de “Yeni ekonomi modelimiz başarılı olacak” değerlendirmesi yaptı.

- Deutsche Welle'de yer alan habere göre, Türk Lirası'nın hızla değer kaybetmesi Avrupa ekonomi çevrelerinde de huzursuzluk yarattı. Türkiye'nin moratoryum ilan etmek zorunda kalıp dış borçlarını ödeyemez duruma düşmesinin kreditör durumundaki Avrupa bankalarının durumunu sarsmasından endişe ediliyor.

- Erdoğan gerilen ilişkilerin ardından Amerikan halkına doğrudan seslenmek için ülkenin etkili gazetelerinden New York Times'a bir makale yazdı. Makalenin yayınlanan ilk halinde yayınlanan Türkçe tercümesinde ABD’nin füze krizinin tepe noktaya vardığı dönemde, gerilimi “Türkiye’ye Jüpiter füzesi yerleştirerek” dağıttığı bilgisi yer aldı. Oysa Küba füzeleri krizinde tam tersi yaşanmıştı. ABD, Jüpiter füzelerini Türkiye topraklarına Küba Füzeleri krizi çıkmadan önce yerleştirmişti. Küba füzeleri krizinin çıkmasının ardından ise ABD’deki Başkan Kennedy yönetimi, SSCB ile varılan uzlaşma çerçevesinde, Sovyetlerin Küba’daki füzeleri çekmeleri karşılığında, ABD de Türkiye’deki Jüpiter füzelerini geri çekmişti. Gazete, Erdoğan'ın makalesiyle ilgili düzeltme yayımladı.

- CHP’li Muharrem İnce, kriz konusunda sivil toplum kuruluşlarına seslendi: “Yarın çok geç olabilir.”

- Binali Yıldırım "Her gün gelişen ve umut vadeden Avrasya coğrafyasında İran, Rusya ve şimdi de Türkiye'yi hedef alan bu hasmane tutum ülkelerimizin yakın iş birliği ve dayanışması karşısında işe yaramayacaktır. Tek müttefiki dolar olan ABD yönetimine duyurulur" diye tweet attı.

 - İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) Türkiye'ye yönelik yaptırımlarına karşı Türkiye'nin yanında olduklarını duyurdu.

- Nobel ödüllü iktisatçı Paul Krugman, Türkiye’nin Asya ülkelerinin 1997-98 döneminde yaşadığına benzer tipte, kendi kendini besleyen bir ekonomik krizin içinde olduğunu belirterek, “Bu yazgıdan kaçınmanın yolu yok mu? Var, ama biraz alengirli” dedi.

Nobelli iktisatçı bunun nasıl işleyeceğini şöyle anlattı: “Panik halinde kaçan sermayeyi engellemek için borç oranındaki patlamayı geçici sermaye kontrolüyle durdurup belki de bazı döviz borçlarını ödemeyi kabul etmeyerek yapabilirsiniz. Bu esnada mali olarak sürdürülebilir bir rejim için işleri yoluna koymak gerek. Eğer her şey yolunda giderse, güven zamanla yeniden kazanılır ve nihayetinde sermaye üzerindeki kontrolleri kaldırabilirsiniz.”

- Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, “Ekonomideki çöküşü sadece ‘ABD krizi’yle ‘dış güçlerin operasyonu’yla açıklamak gerçekleri görmemektir” dedi.

- Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Daily Sabah gazetesinde Türkiye ile ABD arasındaki gerilimle ilgili dikkat çeken bir makale kaleme aldı. Kalın makalesinde “Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye’yi tamamen kaybetme riskiyle karşı karşıyadır” ifadelerini kullandı.

- İtalya Dışişleri Bakanı Enzo Moavero Milanesi, Türk Lirası'ndaki değer kaybının Euro'nun varlığından şüphe eden tüm tarafları düşünmeye sevk etmesi gerektiğini, Euro'nun bu para birimini kullanan ülkeler arasında koruyucu bir sistem sağladığını belirtti.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar