2017 Nobel Barış Ödülü, Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Kampanya ICAN'a verildi.
Norveç'in başkenti Oslo'daki Nobel Komitesi, 2017 Nobel Barış Ödülü'nün "nükleer silahsız bir dünya" çalışmalarından dolayı Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Kampanya ICAN'a verildiğini duyurdu.
Komite, Nobel Barış Ödülü'nün nükleer silah kullanımının yıkıcı sonuçlarına dikkati çektiği ve bu silahların anlaşma temelinde yasaklanması amacıyla harcadığı çığır açan çabalar nedeniyle ICAN'a verildiğini açıkladı.
Açıklamada, 100 farklı ülkeden sivil toplum kuruluşları tarafından oluşturulan bir koalisyon olan ICAN'ın, tüm ulusları, nükleer silahların yasaklanması ve yok edilmesi için çaba gösteren ilgili taraflarla işbirliği yapmaları konusunda öncü rol oynadığına dikkat çekildi.
Açıklamada şu görüşlere yer verildi:
"Şimdiye kadar 108 devlet, bu girişime destek verdiğini açıkladı. Dahası ICAN, uluslararası hukuk çerçevesinde nükleer silahların yasaklanması için çaba gösteren öncü bir sivil toplum aktörü haline geldi. 7 Temmuz 2017'de BM'ye üye 122 ülke, Nükleer Silahların Yasaklanması Anlaşması'nı kabul etti. Anlaşma, 50 ülke tarafından onaylandığında nükleer silahlar yasağı yürürlüğe girecek ve anlaşmaya taraf olan tüm ülkeler için uluslararası hukuk çerçevesinde bağlayıcı hale gelecek."
Trump ve Kuzey Kore'ye mesaj
Nobel Barış Ödülü'nın ICAN'a verilmesi sonrası açıklama yapan yönetici Beatrice Fihn, "ABD Başkanı Donald Trump ve Kuzey Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un nükleer silah kullanmanın yasal olmadığını bilmeliler" dedi.
Nobel Barış Ödülü'nü aldıkları için gururlu olduklarını belirten Fihn, Trump ve Kim'e verdiği mesajda, "Nükleer silahlar yasal değil. Nükleer silahlarla tehdit etmek yasal değil. Nükleer silahlara sahip olmak, elde etmek ya da geliştirmeye çalışmak yasal değil. Buna son vermeleri gerekir" şeklinde konuştu.
Nükleer Silahların Tamamen Ortadan Kaldırılması İçin Uluslararası Kampanya ICAN''ın şu anda en aktif bürosu İsviçre'nin Cenevre kentinde bulunuyor.
Cenevre'deki büronun yönetimini ise 34 yaşındaki İsveçli Beatrice Fihn yapıyor. Büroda 4 kişi çalışıyor ve hepsinin yaş ortalaması 35.
Yıllardır nükleer silahlanmaya karşı mücadele eden ICAN'ı dünya genelinde destekleyen 468 kuruluş bulunuyor. 2017 Nobel Barış Ödülü'nü kazanan ICAN'a yaklaşık 1 milyon euro para ödülü verilecek.
ICAN'in tarihi
ICAN çalışmalarına ilk olarak 2007 yılında başladı. ICAN 2007 yılında Avustralya'nın Merbourne kentinde kuruldu.
ICAN’ in ortaya çıkışını sağlayan temel gelişme, NPT (Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması)’nın 2005 yılında gerçekleşen Gözden Geçirme Konferansı’nın nükleersiz bir dünya hedefine ulaşma yönünde adım atma konusunda başarısız olması oldu.
2006 yılında Nobel Barış Ödülü'nü alan Nükleer Savaşı Engellemek İçin Uluslararası Fizikçiler örgütü, ICAN'in kurulmasında öncü rol oynadı.
ICAN, kurulduğu günden beri, nükleer silahların tamamen yasaklanmasını sağlayan bir anlaşmanın imzalanmasını sağlayacak hareketin inşası için çalışıyor.
ICAN, kuruluş amacını şöyle tanımlıyor:
"Bugüne kadar nükleer silahların sayısının azaltılması ya da sınırlandırılması için iki taraflı ya da çok taraflı sayısız anlaşma imzalandı. Ancak bunların hiçbirisi nükleersiz bir dünyanın oluşmasını sağlayamadı. Biz, nükleersiz bir dünyaya giden yolun, sınırlandırma ya da sayı azaltmaktan değil, nükleer silahların hiçbir ayırım gözetmeksizin bütün ülkeler için yasaklanmasından geçtiğine inanıyoruz. Ancak, böylesi bir antlaşmanın imzalanması sivil toplumun, nükleer karşıtlarının katkısı olmaksızın başarılamaz."
ICAN'in 101 ülkede 468 ortak kuruluşu bulunuyor. ICAN, Türkiye'de de faaliyet yürütüyor.