Bu hayatımda ilk kez olmuyor. Brejnev döneminde hapse atıldım, Yeltsin döneminde dövüldüm ve ölümle tehdit edildim. Şimdi de Putin döneminde ikinci kez tutuklanıyorum.

İktidardakiler değişiyor ama siyasi muhalifleri demir parmaklıklar ardına koyma geleneği ne yazık ki devam ediyor. Ancak pek çok insanın inançları, özgürlükleri ve sosyal hakları için fedakarlık yapma istekliliği değişmiyor.

Mevcut tutuklama, açıklamalarımın siyasi öneminin tanınması olarak değerlendirilebilir. Elbette, biraz daha farklı bir biçimde tanınmayı tercih ederdim, ancak her şeyin bir zamanı var. İlk tutuklanmamdan bu yana geçen 40 küsur yılda sabırlı olmayı ve Rusya'da siyasi talihin ne kadar değişken olduğunu fark etmeyi öğrendim.

Şu anda kaderin ve FSB müfettişlerinin iradesiyle kendimi bulduğum Komi Cumhuriyeti'nde hava fena değil ve hapishanedeki her şey kötü organize edilmemiş. Yani ben iyiyim.

Ne yazık ki, yanımda getirdiğim kitapları kullanmama henüz izin verilmiyor. Aşırıcılık açısından kontrol ediliyorlar. Umarım sansürcüler onları incelerken ufuklarını genişletir.

Kitaplardan biri modern üniversitelerin durumu hakkında ve kendisi de hapse atılan Shaninka'nın [Moskova Sosyal ve Ekonomik Bilimler Okulu] eski rektörü Sergei Zuev tarafından yazılmış. Diğeri ise İkinci Dünya Savaşı'nın tarihi hakkında.

Mektup almama izin veriliyor. Çok sayıda mektup var. Ve onlara cevap vermek mümkün. Bu anlamda şimdi hapiste olmak, Brejnev dönemindekinde daha kolay. 

Yiyecekler çok daha iyi. Hesabıma para yatırmanın mümkün olduğu bir tezgah var. Tezgahtaki ürünlerin listesi, bazı dağıtım mağazalarından daha kötü değil. Yine de fiyatlar daha yüksek.

Cezaevi kafesinde öğle yemeği bile sipariş edilebilir. Menü oldukça iyi! Ancak, yiyecekleri ısıtmak için mikrodalga yok.

Sonuç olarak, insan burada yaşayabilir. Tek soru bunun ne kadar süreceği. Ama bu sadece benim sorunum değil. Ülkenin dört bir yanındaki milyonlarca insan aynı şeyi düşünüyor. Nerede ya da hangi koşullarda olursak olalım aynı kaderi paylaşıyoruz.

Hücredeki televizyondan gerçekte neler olup bittiğini anlamak zor. Ama yine de bize önemli haberleri anlatıyorlar. 1982'de Lefortovo cezaevindeyken her gün Pravda gazetesinin hücrenin tepsi girişine yerleştirilmesini ilgiyle beklediğimizi hatırlıyorum.

Geçmiş yılların deneyimi, öyle görünüyor ki, iyimserliğe pek elverişli değil. Ancak tarihsel deneyim bir bütün olarak çok daha zengindir ve olumlu beklentiler için çok daha fazla gerekçe sunar. Shakespeare'in Macbeth'te ne yazdığını hatırlıyor musunuz?

"Gündüzü asla bulamayan gece uzundur."