Kazakistan'da protestolar devam ediyor: 'Zamlara hayır, hükümet istifa!'

Kazakistan'ın petrol zengini şehrinde LPG'ye yüzde 50 zam halkı sokaklara döktü. Zam geri çekildi, Cumhurbaşkanı hükümeti görevden aldı ve OHAL ilan etti. Buna rağmen protestolar, en büyük şehir Almatı'ya sıçradı.

Kazakistan'da zamlara karşı protestolar ikinci gününde. Hazar Denizi kıyısında bulunan ve petrol zengini Mangistau'da başlayan isyan boyutlanarak sürüyor.

LPG zammı gösterileri tetikledi

2011 yılında maaşların artırılması talebiyle yapılan petrol işçileri grevine ve bu greve yapılan polis saldırısı sonucu 14 işçinin ölümüne sahne olan Mangistu'da bu kez kitlesel halk ayaklanması patlak verdi.

Göstericiler öfkeli, çünkü yanıbaşlarındaki Hazar rezervlerine ve çalıştıkları dev rafinelerde işlenen petrole rağmen bireysel enerji olarak tükettikleri LPG'ye yüzde 50 zam yapılmasını kabul edilemez görüyorlar. Başka birçok şey gibi.

Protestolar yayıldı

Zammın açıklandığı 4 Ocak günü başlayan protestolar, öyle büyüdü ki Mangistu'da hayat felç oldu. Milyarlarca dolarlık yatırım yapan tesislerde üretimin durması ve artan istikrarsızlıktan endişelenen Kazakistan Cumhurbaşkanı ve üst yönetimi, hükümeti görevden aldı ve zamları geri çekti. Fakat protestolar durmadı ve ülkenin en büyük şehri Almatı'ya sıçradı.

OHAL ilan edildi

Bunun üzerine Mangistu ve Almatı'da OHAL ilan eden iktidar, sosyal medya uygulamalarını da kapattı. 5 Ocak günü ise görüntülerde ellerinde sopalarla belediye binasına girmek isteyen öfkeli göstericiler vardı. İki haftalık OHAL ile birlikte gelen sokağa çıkma yasağına rağmen protestolar "hükümet istifa" ve "ihtiyarlar dışarı" sloganlarıyla sürüyor. Baskı rejimi, genç işçilerin ve işsizlerin başını çektiği protestoların yayılması karşısında OHAL'i ülke geneline yaydı.

Yozlaşmış diktatörlüğe karşı mücadele

LPG zammı bardağı taşıran son damla oldu. 1991'de SSCB'nin dağılışıyla bağımsızlığını ilan eden Kazakistan, 30 boyunca "kurucu lider"  Nursultan Nazarbayev tarafından demir yumrukla yönetildi. 2019'da emekli olan diktatör Nazarbayev'in yerine, onun desteklediği Tokayev seçimi kazanarak göreve geldi. Kazakistan halkı Tokayev'i bir kukla olarak görüyor, onlarca yıllık baskı rejiminin devamcısı olan yozlaşmış hükümetin arkasındaki diktatörlüğe karşı çıkıyor. 

Nitekim 81 yaşındaki Nazarbayev ülke yönetiminde hâlâ etkin. Güvenlik Konseyi Başkanı olan Nazarbayev, "Ulusun Lideri'' sıfatıyla yargıdan muaf ve birçok ayrıcalığa sahip.