Geçtiğimiz yıl Birleşik Krallık’ta ortaya çıkan ve kısa süre içerisinde 72 ülkede yerel grupları olan küresel bir harekete dönüşen Extinction Rebellion (Yokoluş İsyanı) ikinci büyük isyanı ’Küresel İsyan’ 7 Ekim itibariyle başladı.
Dünya genelinde 60 şehirde yaşam savunucuları 2 hafta boyunca toplanacak ve iklim ve ekolojik kriz konusundaki eylemsizlikleri nedeniyle dünya hükümetlerine karşı isyan etmeye devam edecek.
Yokoluş İsyanı ne talep ediyor?
Talepleri arasında kısaca iklim ve ekoloji krizi hakkında gerçeğin söylenerek iklim acil durumu ilan edilmesi, karbon emisyonlarının sıfırlanması ve süreci denetlemek için bir yurttaşlar meclisinin kurulması yer alıyor.
İsyanın birinci günü oldukça hareketliydi.
Sidney'de protestocular ana yola oturarak yol kapattı. Polis yüzlerce kişiyi uzaklaştırarak ve 30 kişiyi gözaltına alıdı. Avustralyalılar ayrıca Melbourne ve Brisbane'de protesto gösterileri düzenlediler.
Yeni Zelanda başkenti Wellington’da aktivistler pembe bot ve arabalarıyla denizden gaz ve petrol çıkarmaya devam izni veren Petrol ve Maden Ofisi’nin önünde yol kapatıp kendilerini kilitlediler.
Londra’da Westminister Bölgesi’nde 11 nokta trafiğe kapatıldı. Gün boyunca atölyeler, dans gösterileri ve forumlar düzenledi. İlk günün sonunda şehirde 280 gözaltı yaşandı.
New York’ta eylemciler Wall Street Boğa heykelinde, şehrin önemli kesişim noktalarında die-in (temsili ölüm eylemleri) gerçekleştirerek iklim krizine karşı harekete geçmeye çağrıda bulundu. Eylemler sonucu 93 göstericinin gözaltına alındığı açıklandı.
Berlin’de Almanya’nın farklı şehirlerinden gelen aktivistler şehir merkezinde kamp kurdu. Potsdamer Platz Meydanı ve Big Star Kavşağı gün boyunca trafiğe kapatıldı. Polis ise gözaltılardan kaçınacaklarını söyledi.
Madrid merkezinde yüzlerce kişi Nuevos Ministerios köprüsünü trafiğe kapattı. Aktivistler, polis müdahalesi sonucu alanı terk etmek zorunda kalsa da eylemlerine farklı bir lokasyonda devam etti. Madrid’de toplam 43 gözaltı gerçekleşti.
Hollanda Ulusal Müzesi Rijksmuseum dışındaki ana yol üzerinde bir çadır kampı kurduktan sonra Amsterdam'da 100'den fazla kişi tutuklandı.
Paris’te, 1000 eylemci bir alışveriş merkezini işgal etti.
Viyana'da aktivistler merkezi Museumsquartier bölgesinde bir kavşağı tıkadı ve eylemler 70 kişinin gözaltına alınmasıyla sonuçlandı.
Hindistan’ın Mumbai kentinde yaklaşık 250 eylemcinin katıldığı bir temsili ölüm eylemi vardı.
İstanbul’da da isyancılar öfkelerini yaslarıyla birleştirerek yokolan türler için bir temsili cenaze töreni düzenlediler, Red Brigade’nin eşliğinde Kadıköy’de yürüdüler.
Extinction Rebellion Uluslararası Gözaltı Destek Ekibi, 7 Ekim günü sonunda küresel çapta toplam 702 gözaltı gerçekleştiğini bildirdi.
8 Ekim, Uluslararası isyanda ikinci gün
Londra’da eylemler Westminister bölgesindeki 12 ayrı noktada devam etti. Sabah saatlerinde aktivistler Ulaştırma Bakanlığı girişlerine kendilerini yapıştırıcıyla yapıştırdı. İçişleri Bakanlığı’nın dört girişi kapatılırken aynı anda diğer aktivistler kendilerini binanın önüne getirilen bir kamyona bağladı.
Hareketin gençlerinin oluşturduğu ‘XR Youth’, Eğitim Bakanlığı önünde toplanarak okul müfredatlarının değiştirilmesi ve gençleri, belirsiz olan geleceklerine daha iyi hazırlayacak şekilde düzenlenmesi çağrısında bulundu. Tüm bunlar yaşanırken polis bir yandan Horseferry’de aktivistlerin çadırlarıyla kamp kurduğu alanı boşaltmaya çalıştı. Gece boyunca da işgal edilen Trafalgar Meydanı’nda konserler vardı.
New York’ta isyanın birinci gününe göre nispeten sakin bir gün yaşandı. Gün boyunca şehirde çeşitli atölyeler düzenlendi.
Montreal’de eylemciler, şehrin işlek köprülerinden biri olan Jacques Cartier Köprüsü’ne çıkarak trafiği bir saat aksattıktan sonra gözaltına alındılar. Protestolarının “aşırı’’ olduğu hakkında eleştiriler alan aktivistler, eylemlerinin ancak “bilimin iklim krizi hakkında söylediklerinin aşırılığı kadar aşırı olduğunu” söyledi. Gün sonunda toplam 43 kişi gözaltına alındı.
Berlin’de Potsdamer Platz’da polis eylemcileri dağıtınca eylemler şehrin farklı noktalarında devam etti. Big Star Kavşağı’nda ise işgal yağmura rağmen devam etti ve isyancılar müzik ve danslar eşliğinde bir gün geçirdi.
Paris’te isyanın ikinci gününde binlerce iklim aktivisti çadırlarıyla kamp kurdukları Châtelet Meydanı’ndaydı. Eylemlerin ikinci günü de gözaltısız bitti. Gün içerisinde konser, açık forum ve atölyeler düzenlendi.
Yokoluş İsyanı Uluslararası Gözaltı Destek Birimi’nin açıkladığı rakamlara göre 8 Ekim’de toplam 402 kişi gözaltına alındı. 7 Ekim’de gerçekleşen gözaltılarla birlikte sayı 1104’e yükseldi.
9 Ekim, Küresel isyanın üçüncü günü Yaşam Savunucuları günüydü
Çarşamba günü tüm dünyadaki isyancılar küresel bir dayanışma eyleminde bir araya gelerek gezegendeki yaşamı savunurken kaybedilen tüm iklim aktivistlerini onurlandırmak ve anmak adına yas tuttu.
Buenos Aires’te büyük bir grup geçtiğimiz yıl küresel güneyde öldürülen 164 aktivisti anmak için siyahlar içinde, ellerinde fotoğraf ve mumlarla BM binası önüne yürüyerek tebeşirlerle öldürülen yaşam savunucularının isimlerini yazdılar.
Dublin’de eylemciler elleri sahte kanla kaplı bir şekilde, Kolombiya’dan kömür satışını koordine eden Kömür Pazarlama Şirketi’nin (CMC) kapıları önünde diz çökerek oturdu.
Berlin’de bol eylemli bir gün yaşandı. Aktivistler, 58 saat boyunca kesintiye uğrattıkları Big Star Kavşağı’nı boşaltıp yeni noktalara geçtiler. Günün erken saatlerinde 300 eylemci Reichstag yakınındaki Marschall Köprüsü’nü, akşam saatlerinde de 1500 kişi dört şeritli Mühlendamm Köprüsü’nü kapattı. Gün içinde toplamda dört köprü kapatan grup şehirde trafiği durma noktasına getirmeyi başardı.
Başka bir grup, Angela Merkel’in ofisi dışında temsili ölüm eylemi gerçekleştirdi.
Londra’da sabah saatlerinde 200 anne, bebekleriyle birlikte Downing Caddesi’nde oturma eylemi gerçekleştirdi. Gail Bradbrook ve George Monbiot gibi isimler konuşmalar yaptı.
92 yaşında John isimli yaşam savunucusu gözaltına alınarak sayıları üç günde 800’e ulaşmış olan özgürlüklerinden fedakarlık eden eylemcilerden biri oldu. Londra polisine ülkenin dört bir yanından destek için 500 polis memuru geldi. Eylemlerin üçüncü gününde polis taktik değiştirip daha sert davranarak eylemcilerin çadır, yiyecek su, gibi birçok malzemesine el koydu. Akşam saatlerinde Trafalgar Meydanı’ndaki 164 isyancı küresel dayanışma eylemine destek vererek die-in eylemi gerçekleştirdi.
İsyan başladığında eylemciler için “İşbirliği yapamayan hippiler’’ yorumunu yapan ve “kenevir kokulu çadır alanlarını” terk etmelerini söyleyen Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson, sözlerini “Extinction Rebellion’ın gerçekleşmekte olan yokoluşa karşı isyan etme hakkı olduğu’’ şeklinde değiştirerek bir dönüş yaptı.
Eylemlerin üçüncü gününde Paris’te aktivistler Châtelet Meydanı’ndaki eylemlerini genişleterek Rue de Rivoli bölgesini de ele geçirse de yaptıkları hiçbir şey polis müdalalesine yol açmadı, şehirde henüz bir gözaltı yok.
Melbourne’deki isyancılar meclis binası merdivenlerinde gece nöbeti tuttular ve yürüyüş yaptılar. Avusturalya genelinde 48 yerel grup şiddetsiz sivil itaatsizlik eylemlerine devam ediyor. Son üç günde gözaltına alınan yaşam savunucularının sayısı 148’e ulaştı.
Roma’da açlık grevinde olan 15 isyancı parlamento binası önünde pankartlarıyla oturdu. Siyasetçiler ise olanları görmezden gelmeye devam ediyor.
Geçtiğimiz üç gün içinde sadece Londra’da bile 800 kişinin gözaltına alındığı Küresel İsyan, dördüncü gününde de devam edecek. Bugün için planlanan büyük eylemlerden biri Londra City Havaalanı’nı kapatmak.