30 Haziran/1 Temmuz 1934: “Uzun Bıçaklar Gecesi”

Dünyayı sarsan büyük ekonomik ve politik krizin ardından küçük burjuva kitlelerin öfkesini ve korkusunu örgütleyen faşistler, krizi büyük burjuvazi lehine çözmek üzere iktidara gelmişlerdi. İktidara gelir gelmez işe işçi sınıfının bütün örgütlerini dağıtmakla başlayan Nazilerin krizi büyük sermaye lehine çözme arzusu, küçük burjuva kitlelerin çıkarlarıyla çelişiyordu.

Nasyonal Sosyalizm'in vurucu sokak gücü olan SA'lar başlangıçta lümpenlerden oluşuyordu, ancak ilerleyen zaman içerisinde gelecek umudu kalmamış ve işçileşmekten ölesiye korkan milyonlarca küçük burjuvanın sığındığı bir liman oldu. Naziler başlangıçta orta sınıfların çıkarlarına hitap etmiş, büyük sermayenin azgınlığından dem vurmuşlardı, ancak iktidarlarını pekiştirdikten sonra hızla krizi büyük sermaye lehine çözmeye çalıştılar.

Naziler ilk olarak bütün işçi örgütlerini dağıtarak, işçi sınıfını atomize ettiler. Büyük sermaye için dizginsiz bir sömürünün önünü açtılar. 1933-39 yılları arasında Vögler, Thyssen, Krupp, Bosch, Siemens, IG-Farben, AEG, Cuno, Deutsche-Loyd, Deutsche Bank, Dresdner Bank gibi sanayi ve finans devlerinin net kârları % 433 arttı. Bunlar yapılırken, çalışanlara düşman olarak Yahudiler gösteriliyor, servet düşmanlığı Yahudi zengin düşmanlığı şeklinde anti-Semitizme dönüştürülüyordu. Böylece çalışan kesimin uğradığı yoğun sömürüden dolayı yükselen öfkesini kendilerine ve patronlara değil, Yahudilere yöneltiyorlardı.

Nazilerin krizi büyük burjuvazi lehine çözmek istediklerini gören SA örgütü başkanı Röhm, bu programa şiddetle karşı çıktı. Bunun yerine küçük burjuvazinin, dükkân ve küçük işyeri sahiplerinin çıkarlarını savunan bir başka ekonomik model önerdi. Bu model büyük şirketlerin devletleştirilmesini, çalışanlara kâr payı verilmesini ve faiz oranlarının düşürülmesini öneriyordu. Tüm bunlar Hitler'in iktidara gelmesini destekleyen büyük sermaye için söz konusu olamayacak şeylerdi.

Röhm, bir adım daha atarak, düzenli ordunun lağvedilmesini ve sayıları 2 milyona yaklaşan SA militanının düzenli ordunun yerini almasını önerdi. Bu durum karşısında, iktidara gelmelerini sağlayan sokak gücünün kontrolden çıktığını düşünen Hitler, Göring ve SS'lerin başı Himmler, SA'ları ortadan kaldırmak konusunda anlaştılar. Propaganda Bakanı Göbbbels başta Röhm'ün yanında olduğu halde, güç dengesini görünce saf değiştirerek güçlünün yanına geçti.

1934 Haziran'ın son iki gününde bizzat Hitler'in yönettiği operasyonla SA'lara karşı saldırıya geçildi. SA'ların şefleri (Röhm, Ernst, Strasser, Schleicher, von Papen'in sekreteri von Kohr) ve çok sayıda SA öldürüldü. Tarihe "Uzun Bıçaklar Gecesi" diye geçen bu olay, Nasyonal Sosyalist hareket içinde büyük sermaye ile orta sınıfların temsilcilerinin çatışması ve ikincilerin (orta sınıf etkisinin) tasfiye edilmesidir.

Bu katliamda birtakım eski ve kişisel hesaplar da görülmüş, Hitler, Göring ve Himmler kişisel düşmanlarını, diş bilediklerini veya sevmediklerini, bu arada Nazi aleyhtarı bir çok burjuva siyasetçiyi de ortadan kaldırmışlardır.

Fotoğraf: Adolf Hitler ve SA lideri Röhm, 1933.

İlginizi çekebilecek diğer yazılar