“... İşçi sınıfının kurtuluşu ne yerel ne de ulusal bir sorundur; modern dünyanın bütün ülkelerini kapsayan toplumsal bir sorundur.” (Karl Marx, I. Enternasyonal’in tüzüğü)
Enternasyonalizm, yani kapitalizmin bir parçasında değil bütün parçalarında kurtuluş fikri marksizmin temelidir.
1. Dünya Savaşı’nda kendi burjuvalarını destekleyen sosyal-demokrasi ve “tek ülkede sosyalizmin” mümkün olduğunu savunan stalinizm, egemen sınıfın fikri olan milliyetçilik virüsunu sosyalizme enjekte etti.
Türkiye’de enternasyonalizm solun geniş kesimleri tarafından, Küba veya benzer bir ülkeden resmi bir devlet görevlisini kongrelere çağırmak, o çevre hangi tek ülke pratiğini benimsiyorsa oradan bir müzik grubunu şenliklere çıkartmak ya da başarılı olmuş bir gerilla hareketini kardeş ilan edip övünmek olarak anlaşılır.
Sosyalizmi, kemalizm ve stalinizmden öğrenen yerel sol geleneğin ulusalcı, bayrak ve vatan sever, rejim ve devlet savunucusu aşırı sağ poziyonlara sürüklenmesi, Marx’ın enternasyonalizm fikrinin reddinden kaynaklanıyor.
Elbette 21. yüzyılda ulusal politikaları ve yerel çözümleri savunanlar, ne taraftar ne dinleyici bulabilir. Marx’ın Komünist Manifesto’da anlattığı sermayenin uluslararasılaşması ile dünya çapında işçi sınıfının birliğinin, küresel kapitalizmi küresel mücadeleyle ortadan kaldırma gücü bugün tartışmasız bir gerçek.
2011’de Tunus’ta patlak veren devrim Kuzey Afrika’dan Ortadoğu’ya yayıldı. Suni sınırlarla bölünmüş Arap halkları bölgesel bir devrimin gerekliliğini hem emperyalist ilişkilerden hem de yerel egemen sınıfların işbirliğinden çıkartıyordu. 2011’de Tahir Meydanı’nında devrimin zaferini İspanya’da Öfkeliler’in meydanları zapt etmesi izledi.
Arap devrimleri, egemen sınıfları ve emperyalizmi bölgesel düzeyde yenemediği için bugün karşıdevrimle boğuşuyor. Yunanistan’da Syriza’ya oy verip hükümete taşıyan işçiler, euro bölgesinde tek başına kurtuluşun olmadığını çok iyi biliyor ve Podemos’un yaklaşan zaferini kendi zaferleri olarak görüyor.
Enternasyonalizm bir niyet değil pratik mücadeledir. Her ülkede egemen sınıfı yenme kavgası, küresel dayanışma ve birlikte mücadele ile buluşursa güçlenir. Bu bütün ülkeleri kapsayan toplumsal bir sorun: Küresel ısınmayı ve savaşları durdurmak için dünya devriminin zaferine mecburuz.
Volkan Akyıldırım
(Sosyalist İşçi)