Çadır temin edemeyen iktidar ihale dağıtıyor

Deprem bölgesinde insanların yüzde 70’i çadır bulamazken, iktidar konut yapımına girişti. Depremi fırsat bilen iktidar yandaş firmalara ihale dağıtmaya başladı. Deprem bölgesinde 4 bin konutun yapımı işi 6 milyon liraya TOKİ tarafından kapalı kapılar ardında yandaşlara verildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan 200 bin konut için temel atmaktan bahsediyor. Yani 300 milyar lira yandaşlara dağıtılacak.

İktidarın acil ihtiyaçları karşılamadan konut yapım işine girişmesi tepki çekti. Ayrıca bu konutları da depremde yaptığı binalar yıkılan müteahhitlerin yapmayacağının bir garantisi yok. Aynı zamanda uzmanlar zemin etütleri yapılmadan yer belirlemesi yapılmasına şiddetle karşı çıkıyorlar. Yandaş basında zemin etütlerinin yapıldığı yazıyor. Oysa deprem sonrası eski fay haritaları geçersiz oldu. Şimdi fayın gerçek yeri haritalara tekrar işlenecek. Dolayısıyla önceden yapılmış zemin etütlerinin artık geçerliliği yok. 

Deprem sonrası 15 günde çadır bile bulamayan, halkın tuvalet ihtiyacını karşılayamayan iktidarın yeni zemin etütleri yaptırmış olma ihtimali ise sıfır. Binalar hangi plana göre inşa edilecek, belli değil.

Bölgede sarsıntılar devam ediyor. Dün Defne’de 5 şiddetinde deprem oldu. Bu ortamda bina yapımı mümkün değil. Bu binalar daha yapım aşamasında yıkılabilir. Daha çadır bile kuramayan iktidar, inşaat derdine düştü.

1 milyon ısıtılabilir çadıra veya konteynere ihtiyaç var

Deprem bölgelerinde en az 4 milyon insan evlerine giremiyor. Bu insanlar çeşitli nedenlerle bulundukları kentleri de terk edemiyorlar. Evlerine giremeyen 4 milyon insan için en az 1 milyon çadır veya konteyner gerekli. AFAD’ın çadır konusunda açıkladığı ve bölgeye ulaştırdığını söylediği sayı 350 bin civarında. Yani her 3 aileden 2’sinin çadırı yok. Toplam 40 bin nüfuslu Defne ilçesinin Harbiye Mahallesi’ne gönderilen çadır sadece 320. İnsanlar genellikle kendi buldukları naylonlarla derme çatma barınaklar yapmaya çalışıyorlar. Depremzedeler sokakta konaklıyorlar. 

Çadırın yanı sıra en büyük sorun tuvalet. Bölgede seyyar tuvalet yok denecek kadar az. Banyo yapma ihtiyacı ise hiçbir biçimde karşılanamıyor. İnsanların büyük bir kısmı depremden bu yana banyo yapamadı. Bütün bunların yanı sıra hijyen ürünleri, ilaç, çocuk bezi, mama gibi malzemelerde büyük sıkıntılar var. Hijyen sorunları ortadan kaldırılmaz, gerekli önlemler alınmazsa ishal, kızamık, kolera, bit ve uyuz salgını hortlar ve bulaşıcı hastalıklar yayılır. 

Deprem bölgesindeki 2 milyona yakın göçmen ise çok daha kötü koşularda bulunuyor. Bu insanlara çadır verilmiyor, verilen az sayıda çadırlar bile daha sonra ellerinden alınıyor. 

İktidar bir an önce bütün ihtiyaç sahiplerine ısıtılabilir çadır veya konteyner, seyyar tuvalet ve seyyar banyo temin etmelidir. 

Göç eden depremzedelere verileceği söylenen 3 bin lira hiçbir kira için yeterli değil. Çevre illerde kiralar şimdiden en az 10 bin liraya çıkmış durumda. Kira desteğinin de en az 10 bin lira olması gerekir. Her kentte binlerce boş konut bulunmaktadır, devlet bu konutlara depremzedelerin yerleştirilmesini sağlamalıdır. Bütün bunları tamamlamadan konut yapım işine girişmek fırsatçılıktan ve yeni felaketlere davetiye çıkarmaktan başka bir şey değildir.

Faruk Sevim