Aşırı zenginliğin maliyeti

“Geride bıraktığımız elli yılın tarihi, zenginliğin sadece aşağıdan yukarı doğru akışına tanıklık etti. Son yıllarda bu eğilim daha da hızlandı... Çözüm, herkesin görebileceği kadar açık ve basit. Siz, küresel temsilcilerimiz, bizi, yani ultra zenginleri, vergilendirmelisiniz.”

Davos’ta Dünya Ekonomik Forumu’ndaki dünya liderlerine hitaben yazılan, “Aşırı Zenginliğin Maliyeti” başlıklı açık mektubu 13 ülkeden 205 milyoner ve milyarder imzalamış!

Mektup şöyle devam ediyor:

“Herhangi bir toplumun tahammül edebileceği gerginliğin bir sınırı vardır. Herhangi bir anne veya babanın bir yandan aç kalan çocuklarını izlerken bir yandan da ultra zenginlerin giderek büyüyen servetlerini görmesinin bir sınırı vardır. Eyleme geçmenin maliyeti pasif kalmanın maliyetinden çok daha ucuz.”

Mektubu imzalayanlardan, Almanya’nın en büyük kimya şirketi BASF’ın sahiplerinden biri demiş ki, “Bütün dünya, hem iktisatçılar hem de milyonerler, gözlerinin önündeki çözümü görebiliyor: Ultra zenginleri vergilendirmemiz gerek. Demokrasinin güvende olmasını önemsiyorsak, toplumlarımızın ve gezegenin yaşamasını istiyorsak, bu adımı atmamız gerek.”

Aynı günlerde, Nobel ödüllü iktisatçı Joseph Stiglitz en yüksek gelir düzeyindeki zenginlerden dünya çapında %70 oranında gelir vergisi alınmasını önerdi.

Şöyle dedi:

“Zenginlerin servetini daha fazla vergilendirmeliyiz, çünkü servetin epey bir çoğunluğu miras yoluyla edinilmiş. Bir arkadaşım bu durumu ‘sperm piyangosu’ olarak tarif ediyor. Tepedekilerden daha çok vergi alınırsa belki biraz daha az çalışırlar. Ama buna karşılık daha eşitlikçi, daha uyumlu bir toplum ortaya çıkar.”

Tam servetlerin vergilendirilmesi tartışılırken, Oxfam adlı hayır kurumu maddî eşitsizlikle ilgili bir rapor yayınladı.

Rapora göre, pandeminin başlangıcından bu yana dünyadaki servet artışının üçte ikisi en zengin %1’in cebine girmiş.

Rakam olarak söylersek, en zengin %1’in toplam serveti üç yıl içinde 26 trilyon dolar artmış! Yani 26.000.000.000.000 dolar.

Oxfam raporu, en zenginlerin ek %5 oranında vergilendirilmesinin 2 milyar kişiyi yoksulluktan kurtarmaya ve dünyada açlığa son vermeye yeterli olacağını belirtiyor.

Kapitalizm mantıklı, makul ve insanî bir sistem olsaydı, zaten en baştan 26 trilyon dolar %1’in cebine akmazdı.

Mantıklı ve makul insanlar çare olarak vergilendirmeyi düşünüyor.

Ama sistemin kendisi ve yöneticileri böyle bir şeyi akıllarına bile getirmiyor. Dünyada tek bir hükümet böyle bir şey yapmış değil.

Vergiye itirazımız yok, ama bizzat sistemin kendisini değiştirmek daha makul olmaz mı?