Gençlerin ve kadınların mücadelesi aşırı sağı yendi

Aşırı sağın adayını geride bırakan radikal solcu eski öğrenci lideri Gabriel Boric, Şili’nin en genç cumhurbaşkanı olacak.

Seçimlerin ikinci turunda, José Antonio Kast'a karşı büyük bir zafer elde eden 35 yaşındaki Boric, Santiago’da sokakları dolduran on binlerce kişiye yaptığı konuşmada, “Artık Şili’deki eşitsizliğin bedelini yoksulların ödemesine izin vermeyeceğiz” diyordu. 

Pinochet diktatörlüğüyle başlayan neoliberal politikaların sorumlu olduğu yoksulluk ve eşitsizlikle mücadeleye adanılıp, gençlerin ve kadınların öncülüğünde yürütülecek kapsayıcı bir yönetim biçimine geçileceğini duyuran Boric, “özel emeklilik sistemini” sona erdireceğini ve “iklim kriziyle mücadele” sürecini başlatacağını ifade etti.

Diktatör Augusto Pinochet'nin acı mirasını tarihe gömmeye kararlı radikal sol adayı Gabriel Boric hukuk eğitiminin son yılında, genç öğrenci liderlerinin eğitim sistemine karşı yürüttüğü özgürlük mücadelesinin lideri olmuştu. Hukuk derecesini tamamlamak yerine mücadeleye ağırlık verip 2013 yılında meclise girmeyi başardı ve iki dönem boyunca milletvekilliği yaptı. 

“Şili, neoliberalizmin doğum yeriydi ve şimdi mezarı olacak!”

Cumhurbaşkanlığı yarışında Pinochet destekçisi Jose Antonio Kast’ı yenerek cumhurbaşkanı seçilen Boric, ülkeyi Pinochet diktatörlüğünden kurtarma ve kamu harcamalarını artırma sözü verdi. Seçmenlerin yüzde 55,87'sinin oyunu alan genç cumhurbaşkanı, zaferini Santiago sokaklarındaki on binlerle birlikte kutlarken “Şili, neoliberalizmin doğum yeriydi ve şimdi mezarı olacak!” dedi.

Bir zamanlar Latin Amerika’nın en “istikrarlı” ekonomisi sayılan Şili, Pinochet’nin baskıcı, ezici, ayrıştırıcı ve yoksullaştırıcı neoliberal uygulamalarıyla birlikte, nüfusun %1’inin tüm servetin %25’ini ele geçirdiği bir ülkeye dönüşmüş ve dünyada gelir uçurumunun en derin olduğu ülkelerden biri haline gelmişti. Haftalık çalışma saatlerini 45’ten 40’a düşüreceğini de duyuran Boric, yenilenebilir enerji yatırımlarına ağırlık vereceğini ve bu eşitsizliği tarihe gömerken madencilik projelerini de sonlandıracağını söyledi.

Seçmenlerin yüzde 51'inin kadın olduğu Şili’de toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesi, Boric’in rakibini alt etmesinde çok önemli bir rol oynadı. Kürtaj yasasından kadın cinayetlerine ve emeklilik haklarının gaspına kadar yıllardır korkunç saldırılara maruz kalan kadınların mücadelesi, Boric’i başkanlığa taşıyan bu süreçte gençlik hareketinin güçlenmesini sağladı. İki hareketi birleştiren kadınlar ve öğrenciler, hem müfredatın içeriğine karşı hem de cinsel şiddet olaylarının görünür kılınması için kazanımlarla sonuçlanan talepler sundular ve aynı zamanda bölgesel kadın meclisleri oluşturdular. 

Yeni başkan Boric’in zaferi, bu mücadeleyi başlatıp devrimci nitelik kazandıran öğrenciler ile örgütlenme konusundaki deneyimleriyle onu güçlendiren kadınların zaferidir.

Tuna Emren