İyi ki doğdun Friedrich Engels!

Freidrich Engels, 28 Kasım 1820'de Almanya'da, varlıklı bir ailenin en büyük oğlu olarak doğdu.

Ailevi sebeplerle lise eğitimini yarım bıraktı. Fakat felsefe ve politika üzerine okumaya devam etti. Alman ideolojisini ve özellikle de, evreni sürekli gelişmekte ve değişmekte olan bir süreç olarak gören Hegel'in fikirlerini benimsedi.

1842 yılında babası, radikal fikirlerinden de kurtulacağını düşünerek Engels'i Manchester'daki aile şirketlerinde yönetici olarak çalışmaya gönderdi. İngiltere'deki tekstil şirketinde çalışmaya başlayan Engels devrimcileşmekte olan işçi sınıfını ve çartistleri tanıdı.

İşçi sınıfı

Diğer yandan Engels, Manchester'daki işçi sınıfının yoksulluğunu ve işçilerin içinde yaşadığı sefaleti de gördü. Pamuk endüstrisi ile gelişen şehirde işçiler ve aileleri pislik içindeki gecekondu yığınlarında yaşıyorlardı. Bu gecekondu mahallelerinde işçi sınıfı; aşırı nüfus yoğunluğu, artan çocuk ölümleri, kolera ve tifüs gibi salgın hastalıklarla boğuşuyordu.

Engels, işçi sınıfının içinde yaşadığı bu koşulları, çocuklar ve kadınlar dahil tüm işçilerin ölesiye çalıştırıldıklarını gördükten sonra "1844 yılında İngiltere'de İşçi Sınıfının Durumu" adlı ilk kitabını yazdı. Bu kitabında Engels, işçi sınıfının içinde yaşadığı koşulları, egemen sınıfın zalimliğini gösterdi ve tüm bu düzenin nasıl değişebileceğini -ve değişmesi gerektiğini- anlattı.

1844'te Engels Almanya'ya dönmeye karar verdi. Fakat dönüş yolunda Karl Marks ile tanışmak için önce Paris'e gitti. 28 Ağustos 1844'te bir kafede tanışan Engels ve Marks'ın ömür boyu sürecek olan arkadaşlıkları ve politik birliktelikleri başlamış oldu.

1845'te, Engels ve Marks üç yıl yaşayacakları Brüksel'e gittiler. Kısa süre sonra Brüksel'deki bir yeraltı örgütü olan Komünistler Birliği'ne katıldılar. Burada kaldıkları süre boyunca vakitlerinin çoğunu işçilerinin örgütlülük mücadelelerine destek olmak için harcadılar. 1847'de Komünistler Birliği'nin kongresinde Engels ve Marks, gerek teoride, gerek pratikte yol gösterici olacak bir programı yazmakla görevlendirildiler. Bunun üzerine Engels ve Marks daha sonra Komünist Manifesto adıyla dünya çapında yankı uyandıracak olan Komünizmin İlkeleri adlı broşürü yazdılar. 

Örgütlenme

Şubat 1848'de Fransa'da bir devrim patlak verdi ve tüm Batı Avrupa ülkelerine yayıldı. Devrimin patlak vermesiyle birlikte Engels ve Marks Prusya'ya döndüler. Burada Neue Rheinische Zeitung adlı günlük bir gazete çıkarmaya başladılar. Ancak 1849'da darbe olmasıyla gazete kapatıldı ve Marks ülkeyi terk edip önce Paris'e ardından da Londra'ya gitmek zorunda kaldı. Engels ise Prusya ordusuna karşı verilen devrimci savaşa katıldı. Fakat devrimciler yenildiler ve Engels hakkında tutuklama kararı çıkarıldı. Bu sebeple Engels de hayatının geri kalanını geçireceği İngiltere'ye döndü.

Yoldaşlık

Marks ile birlikte, Kutsal Aile ve Alman İdeolojisi de dahil çok sayıda kitap ve makale yazan Engels ayrıca Marks'ı ve ailesini ekonomik olarak da hayatı boyunca destekledi. Bunun için her ne kadar nefret etse de 1869'a kadar Manchester'daki aile şirketinde çalıştı. 1969'da emekli olan Engels, Marks'ın ve ailesinin yaşamakta olduğu Londra'ya taşındı. Engels, Marks'ın ölümüne (1883) kadar hem Marks ile birlikte çalışmaya devam etti, hem de kendi çalışmaları üzerinde yoğunlaştı . Marks'ın ölümünden sonra kendi çalışmalarına devam eden ve bu sırada çok önemli eserler yayınlayan Engels vaktinin çok önemli bir kısmını da Kapital'in tamamlanmamış ciltlerini derlemek ve yayınlamak için harcadı. 

Engels, Marks ile birlikte yazdığı kitaplardan başka Anti-Dühring, Doğanın Diyalektiği ve  'Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni' gibi pek çok eserle de marksist ideolojiye büyük katkılar sağladı.

Devrimci

Engels bu önemli eserlerini yazarken işçi sınıfının mücadelelerinden de uzak kalmadı. Hayatının son yıllarında dahi sürekli mücadelenin içinde; sendikalarda, grevlerde ve eylemlerde hep işçi sınıfının yanında yer aldı. 1895'te kanserden hayatını kaybeden Engels, tüm dünyada sosyalist harekete unutulmayacak katkılar sağladı. Bu zeki ve yetenekli devrimcinin hayatı ve fikirleri bugüne ışık tuttuğu gibi geleceği de aydınlatmaktadır.
İyi ki doğdun Engels, iyi ki doğdun yoldaş!

Engels'in kitapları:

İki kategoriye ayrılıyor, Engels'in tek başına yazdıkları ve Marks'la birlikte oluşturdukları metinler. Engels'in bir çok kitabının Türkçe çevirileri mevcut. Sol Yayınları tarafından yayımlanan kitaplar oldukça ucuz. 

Komünizmin İlkeleri

Hakiki Sosyalistler

Doğanın Diyalektiği

Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni

Ütopik Sosyalizm ve Bilimsel Sosyalizm

Ludwig Feuerbach ve Klasik Alman Felsefesinin Sonu

Tarihte Zorun Rolü

Köylüler Savaşı

Almanya'da Devrim ve Karşı-Devrim

İngiltere'de emekçi sınıfın durumu

Konut Sorunu

Büro ile Barikat Arasında

Marks ve Engels'in ortak çalışmaları:

Kutsal Aile

Alman İdeolojisi

Komünist Manifesto

Gotha ve Erfurt Programlarının Eleştirisi

Anarşizm Üzerine

Nüfus Sorunu ve Malthus

Seçme Yazışmalar (1844-1895, 2 kitap)

Basın Söyleşileri

Burak Demir

(Sosyalist İşçi) 

İlginizi çekebilecek diğer yazılar