Marielle Franco cinayetinin ardından Brezilya’da protestolar durulmuyor

Belediye meclisi üyesi Marielle Franco’nun vahşice katledilişinin arkasından geçen hafta Brezilya’da onbinler sokağa çıktı. Charlie Kimber, Marielle Franco ardından farklı politik güçlerin nasıl tavır aldığını ve bunun Temer hükümetine nasıl yansıdığını anlatıyor.

Belediye meclisi üyesi Marielle Franco’nun vahşice katledilişinin arkasından geçen hafta Brezilya’da onbinler sokağa çıktı.

Franco, şoförü Anderson Pedro Gomes ile birlikte geçen hafta Çarşamba günü infaz-tipi bir saldırıyla vurulmuştu.

PSOL (Sosyalizm ve Özgürlük) partisinden olan Franco 2016 seçimlerinde ezici bir zafer elde ederek meclise girmişti. PSOL, eski başkan Lula’nın liderliğini yaptığı İşçi Partisi’nden kopan daha solda bir politik grup.

Franco, yoksulların, siyahların ve LGBT+lerin sözcüsü olarak görülüyordu.

Başka Temer’in sağcı hükümeti kısa süre önce Rio de Janeiro’nun varoşlarına (favela) binlerce PM’nin (askeri polis) müdahalesiyle “düzeni tesis etmeye” girişmişti. Franco, bu operasyona karşı açık muhalefet yürüttü.

Polisin hemen her gün gençleri öldürmesini ve bölge sakinlerini taciz etmesini yüksek sesle eleştirdi.

Öldürülmeden bir gün önce attığı twitte “PM’nin sorumlu olduğu bir genç ölümü daha. Bu savaşın bitmesi için kaç kişinin daha ölmesi gerekiyor?” diye soruyordu.

Yazdığı başka bir twitte, “Askeri polisin 41. Tugayı ölüm tugayı olarak bilniyor. Tüm halkın üzerinde tepindiğiniz yeter! Gençlerimizi öldürdüğünüz yeter!” diyordu.

Askeri Müdahale

Rio’da sadece Ocak ayında 154 kişi “polis müdahalesine muhalefetten” dolayı öldürüldü.

Geçen hafta Sao Paulo’daki gösterilerde bir eylemci şöyle diyordu: “Marielle bizim sesimizdi. Sıradan politikacılar gibi değildi. Politikacılar sürekli favelaları unutmayacaklarının sözünü veriyorlar ve sonra kaybolup uzaklara gidiyorlar. Marielle öyle değildi.”

PSOL partisinin başkanı Juliano Mederios ise Marielle’nin ölümüyle ilgili şunları söyledi: “Marielle Franco’nun katillerini harekete geçiren sebeplerle ilgili kesin konuşmak için daha erken. İnsan hakları aktivistlerine korku salmak? Rio’da polis şiddetine karşı toplum içinde yeni bir sol liderliğin yükselmesini engellemek? Bunlardan emin olamasak da bir şeyden emin olabiliriz: bu cinayetin arkasında ırkçılık ve cinsiyetçilik var. Marielle tarihsel olarak zengin beyaz erkeklere ayrılmış o ayrıcalıklı yere girmeye cesaret eden Mare favelasından siyah, lezbiyen bir kadındı. Bu özellikleri onu infazcıların hastalıklı beyninde ‘doğal’ bir hedef yaptı.”

Birçok politikacı olayın ayrıntılı incelenmesi çağrısında bulundu. Ama Ekim’de yapılacak genel seçimler için yapılan kamuoyu yoklamasında ikinci sırada bulunan aşırı sağcı Jair Bolsonaro sessiz kalmayı tercih etti.

Bolsonaro’nun toplumsal tabanı polis ve silahlı kuvvetler. Seçim platformu devletin gücünün attırılmasını talep ediyor.

Brezilya’da 1964’ten 1985’e kadar süren askeri diktatörlüğün açıkça arkasında duruyor.

Marielle Franco anısına plananlan devasa gösterilerden bir diğeri bugün gerçekleşiyor.

Bu cinayetin yarattığı öfke Temer hükümetinin yolsuzluk ve zenginleri kayıran politikalarına karşı yükselen öfkeyle birleşebilir.

Charlie Kimber

(Socialist Worker’daki İngilizce aslından çeviren Canan Şahin)

İlginizi çekebilecek diğer yazılar