Barışın akademiden tasfiyesinin birinci yılı
01.09.2017 - 12:30Barış isteyen akademisyenlere yönelik tasfiye, geçen yıl 1 Eylül Dünya Barış Günü’nde başlatıldı.
MulkiyeHaber.net'ten Nurettin Öztatar'ın hazırladığı bir yıllık bilanço şöyle:
Savaşın sona ermesi amacıyla bilim insanlarını yaptığı çağrının ardından başlatılan “cadı avı” ve sonrasında ilan edilen OHAL’e dayanılarak çıkarılan KHK’larla 378 imzacı bilim insanı kamu üniversitelerinden atıldı. Vakıf üniversiteleri dahil istifa, zorla emeklilik gibi çeşitli biçimlerde akademiden uzaklaştırılanların toplamı ise 460’a ulaştı.
21 Temmuz’da ilan edilen olağanüstü halden iki gün sonra 23 Temmuz 2016’da ilk OHAL Kanun Hükmünde Kararnamesi olan 667 sayılı KHK yayımlandı. Resmi Gazete’nin 1 Eylül tarihli mükerrer sayısında yayımlanan 672 sayılı KHK ile Barış için Akademisyenlerin bildirisini imzalayan akademisyenler üniversitelerden ihraç edilmeye başlandı. Son Kanun Hükmünde kararname ise 25 Temmuz 2017’de yayımlanan 694 sayılı KHK oldu.
Türkiye’de üniversite tarihinin en kapsamlı tasfiyesinin yaşanmasına neden olan kanun hükmünde kararnamelerle Barış İçin Akademisyenler’in 11 Ocak 2016’da kamuoyuna açıkladığı “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı barış bildirisini imzalayan 378 bilim insanı üniversitelerden uzaklaştırıldı. En büyük tasfiye ise Erkan İbiş’in rektörlüğünü yaptığı Ankara Üniversitesi’nde oldu. Üniversiteye bağlı fakültelerden toplam 87 imzacı akademisyen atıldı. En fazla tasfiyenin yaşandığı diğer üniversiteler ise Yıldız Teknik Üniversitesi (28), Marmara Üniversitesi (24), Anadolu Üniversitesi (23) Mersin Üniversitesi (21) oldu.
12 Eylül Darbesi sonrası YÖK’ün kurulmasının ardından 1402 sayılı Sıkıyönetim Yasasına dayanılarak yapılan tasfiyelerde de en çok etkilenen üniversite Ankara Üniversitesi olmuştu. O dönemde aralarında Korkut Boratav, Tuncer Bulutay, Mete Tunçay’ın da bulunduğu 20’ye yakın bilim insanı Ankara Üniversitesi’nden atılmıştı. Akademisyenler yaklaşık 7 yıl sonra 1990’da üniversiteye dönmeye başladılar.
İlk tasfiye Dünya Barış Günü olan 1 Eylül’de yayımlanan 672 sayılı OHAL KHK’sı ile oldu. Söz konusu KHK ile Barış İçin Akademisyenler dahil 2346 akademisyen üniversiteden atıldı.
BAK’ın verilerine göre, OHAL KHK’ları ile üniversiteden atılan barış imzacısı akademisyenlerin üniversitelere göre dağılımı şöyle:
Barış İçin Akademisyenlere yönelik saldırılar ihraçlarla sınırlı kalmadı. BAK’ın derlediği verilere göre, KHK ile işten çıkarma, işten çıkarma, istifa ya da emekliliğe zorlama yoluyla kamu ve vakıf üniversitelerinden toplam 460 bilim insanı uzaklaştırıldı. Toplam 505 bilim insanı hakkında disiplin soruşturması başlatıldı. Aradan geçen 1,5 yıla rağmen bu soruşturma dosyalarının büyük bir kısmı sonuçlandırılmadı.
Bu süre içinde barış imzacısı 70 akademisyen gözaltına alındı. 4 imzacı tutuklanarak cezaevine gönderildi.
BAK’ın derlediği verilere göre barış imzacılarına yönelik hak ihlalleri şöyle:
