Referandum kampanyalarında eşitsizlik: Televizyonda ‘Evet’in süresi ‘Hayır’ın 10 katı
23.03.2017 - 16:01Demokrasi İçin Birlik İnisiyatifi’nin raporuna göre TRT ve diğer özel televizyon kanallarında referandum yayınları yapılırken ‘Hayır’ cephesi ve HDP görmezden gelindi.
İnisiyatifin internet sitesinden yayınladığı araştırma kapsamında, mart ayında TRT, Kanal D, CNN Türk, Fox ve Habertürk dahil 17 televizyon kanalı incelendi.
Araştırmada haber, canlı yayın, söyleşi ve konuklu programlarda AKP, MHP, CHP, HDP, cumhurbaşkanı ve danışmanlarına ayrılan sürelere bakıldı.
Buna göre, 1-10 Mart tarihlerinde haber bültenlerinde cumhurbaşkanlığına 53,5 saat, AKP’ye 83 saat, MHP’ye 14,5 saat, CHP’ye 17 saat ayrılırken, HDP’ye 33 dakika yer verildi.
1-20 Mart tarihlerindeki canlı yayınlarda cumhurbaşkanlığına 169 saat, AKP’ye 301,5 saat, MHP’ye 15,5 saat, CHP’ye 45,5 saat ayrıldı, HDP’ye hiç yer verilmedi.
Diğer deyişle ‘Evet’ 485 saat canlı yayında anlatılabildi, ‘Hayır’ ise 45,5 saat.
Cumhurbaşkanlığı 20, AKP’liler 115, MHP’liler yedi, CHP’liler 20 kere tartışma programlarına katıldı. HDP’liler hiç çağırılmadı.
Kamu yayıncılığında ayrımcılık
Kamu yayıncılığı yapmakla sorumlu TRT’de cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı danışmanları, hükümet ve parti temsilcilerinin katıldığı canlı yayın programı sayısı altı.
AKP’li bakan ve yetkililer de 15 programa katıldı. Bu programlarda cumhurbaşkanlığına 3,35 saat, AKP’ye 9,4 saat ayrıldı.
Canlı yayın, söyleşi, konuklu program ve ayrıca grup toplantısı ve miting haberleri de dahil edildiğinde, TRT’de 1-20 Mart tarihlerinde cumhurbaşkanı ve danışmanlarına toplam 20,8 saat, AKP’ye 42 saat ayrıldı.
Cumhurbaşkanı ve AKP’ye toplam 20 günde 62,8 saat ayrılırken, MHP’ye 48 dakika, CHP’ye 3,2 saat yer verildi.
HDP’ye ise yer verilmedi.
‘Eşitsiz yayına ceza’ iptal edilmişti
İnisiyatifin açıklamasında, 687 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameyle (KHK) 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunu’nun 149/A maddesinin yürürlükten kaldırıldığı hatırlatıldı. Bu maddede, eşitlik ilkesini de içeren esaslara aykırı olarak yayın yapan özel televizyon ve radyolara yayın durdurma ve para cezaları verilmesini öngörüyordu.
Maddenin kaldırılmasıyla, ‘partili cumhurbaşkanlığı’nı hedefleyen anayasa değişikliğine gidilirken yayın kuruluşlarına özgürce tek bir kampanyaya dair haberlere yer verme hakkı da tanınmıştı.
İnisiyatif buna dair şu yorumu yaptı: “Eşitsizliği bütün çıplaklığıyla ortaya seren bu verileri kamuoyunun dikkatine sunuyoruz. Hepimizin geleceğini ilgilendiren anayasa değişikliğinin, OHAL kaldırılarak, eşit, adil, yurttaşların özgür kanaatlerini oluşturabilecekleri koşullarda yapılması yolundaki talebimizi yineliyoruz.”
(Diken)