CHP, Anayasa Komisyonu'nu terk etti: Dertleri ilk 4 maddeyi korumak!

CHP, Meclis'te kurulan Anayasa Komisyonu'nu terk etti. Kemalist parti, Tayyip Erdoğan'ın tek adam olma hevesinin yansıması olan başkanlık sisteminin yanı sıra, HDP'nin ilk 4 maddenin kaldırılmasıyla ilgili önerisini de "tartışılmaz" buldu.

CHP’nin "4 madde ve başkanlık sistemi tartışılmaz" tutumuna HDP’den de eleştiri geldi. HDP, her konunun tartışılması gerektiğini belirterek, CHP’nin ‘dayatmacı pozisyonu’nun komisyonu kilitlediğini söyledi. 

HDP’nin Anayasa Komisyonu üyesi Mithat Sancar, komisyonun dağılmasıyla ilgili olarak Evrensel’e şunları söyledi:

“Çalışma usulleriyle ilgili karar almak için biraraya gelmiştik. Yani komisyonun adı, amacı, çalışma süresi gibi konularda ilkeleri belirlemeye yönelik bir toplantıydı. Komisyonun adıyla ilgili CHP’nin önerisi vardı. CHP Komisyonun ‘Türkiye’yi darbe hukukundan arındırma komisyonu’ olarak adlandırılmasını istiyordu. Komisyonun adını da buna göre değiştirmeyi tekif etti. CHP’nin önerdiği şey şu, bu komisyon parlementer demokrasiye dayanan ve kurucu ilkelere bağlı bir anaysa yapmak için toplanır. Komisyonun amacı parlementer demokrasiyi esas alan ve kurucu ilkelere bağlı bir anayasal düzen teklifleri vardı. Başkanlık sistemlerini tartışmayacağız, ilk dört madde tartışılmayacak... Komisyon bunları tartışmadan yeni bir anayasa yapmak için toplanırsa biz varız. Eğer bunları kabul etmezse biz yokuz anlamına gelen bir tavır içindeydiler. Başkanlık sistemi daha önce de başka şekilde gündeme gelmişti ama, tartışılmaması meselesi değil. Biz her türlü önerinin tartışılabileceğini söyledik. Herkesin önerdiği hükümet sistemi modelini dile getirmesinin doğru olacağını söyledik. Bizim tercihimiz parlementer sistem olduğunu ama bu parlementer sistemde de yerel demokratik ilkelerinin esas alınmasını belirtmiştik. Fakat bu diğer önerilerin tartışılmayacağı anlamına gelmiyor. Herkes kendi önerisini getirir komisyon tartışır, uzlaşma olmazsa da zaten biter. CHP'nin tavrı böyle değildi. ‘İlk dört madde ve başkanlık sistemi tartışılmayacak’ diye bir dayatma getirdi. Bu şu demektir, bizim önerilerimiz de tartışılmayacak, AKP'nin önerisi de tartışılmayacak. Komisyonun toplanması o zaman anlam taşımıyor. Bizler komisyonun ismi ile ilgili katı bir tutum içinde değildik. Anayasa mutakabatı komisyonu olabilir dedik. Diğer iki parti AKP ve MHP de isim konusunda herhangi bir itirazı olmadı. Biz komisyonun amaçını tarif ederken bir ara yol bulunabiliceğini söyledik. Komisyonun amaçı özgürlükçü, demokratik, katılımcı bir anayasa yapım sürecinin yaratılması için gerekli çalışmaları yapmak ve anaysa taslak metni hazırlamaktı. Fakat CHP bunuda yeterli bulmadı ve kabul etmedi. Kısacası CHP kendi tutumunda ısrar etmesi nedeniyle komisyonun çalışmaları son buldu.”

Komisyonun dağılmasının sebebinin CHP’nin katı tutumu olduğunu vurgulayan sancar, “ ‘Şu konular tartışılmaycak’, ‘bunlar tartışılacak’ yani benim istediğim çerçevede bir tartışma olacak şeklindeki diretmesiydi. Biz komisyonun hemen dağılmamasını önerdik Meclis başkanına, bir formül bulunur çalışmaların devam etmesi için. Bizim çalışmalara devam etmeyi istememizin nedeni komisyonda her şeyin tartışılmasını sağlamak ve toplumda da hangi partinin ne istediği açıkça görülmesine yardımcı olmakta. Komisyonun diyalog ve müzakere kültürüne katkı imkanı olarak gördük. Biz şeffaf, kamuoyunun takip edebileceği demokratik bir müzakerenin şartlarının yaratmanın bu komisyonun bir imkan olduğunu düşündük. Çalışmaların devamından yanaydık. CHP’nin bu tutumundan dolayısıyla komisyonun çalışmaları kitlendi ve sona erdi” diye konuştu.

İlk 4 madde kalacaksa, anayasanın nesi "yeni" olacak?

CHP'nin korunmasını istediği, korunduğu takdirde ise 12 Eylül anayasasının pek değiştirilememesi anlamına gelecek olan ilk 4 madde şöyle:

"I.  Devletin şekli

MADDE 1. – Türkiye Devleti bir Cumhuriyettir.

II.  Cumhuriyetin nitelikleri

MADDE 2. – Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir hukuk Devletidir.

III.  Devletin bütünlüğü, resmî dili, bayrağı, millî marşı ve başkenti

MADDE 3. – Türkiye Devleti, ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir.

Bayrağı, şekli kanununda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır.

Millî marşı “İstiklal Marşı”dır.

Başkenti Ankara’dır.

IV.  Değiştirilemeyecek hükümler

MADDE 4. – Anayasanın 1 inci maddesindeki Devletin şeklinin Cumhuriyet olduğu hakkındaki hüküm ile, 2 nci maddesindeki Cumhuriyetin nitelikleri ve 3 üncü maddesi hükümleri değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez."

İlginizi çekebilecek diğer yazılar