Türkiye’de son olarak Temmuz’da doğalgaza yüzde 12, elektriğe yüzde 15 zam yapılmıştı. Eylül’de doğalgaza tekrar zam yapıldı, sanayi ve elektrik üretim amaçlı gaz yüzde 15 zamlandı.
Türkiye’nin boru hatları üzerinden şu an bin metreküpünü yaklaşık 240 dolara satın aldığı Rus gazının fiyatı Ekim başında 270 dolara yükselecek. Geçen yıl bu gazın fiyatı 180 dolardı. Geçen yıl varili 20 dolar olan petrol de şimdi 70 dolar.
Ayrıca sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) fiyatları da hızla artıyor. BOTAŞ, kış döneminde artan gaz talebini yüksek fiyatlı spot LNG ile karşılamak zorunda.
Bu yüzden evlerde ve sanayide kullanılan gaz fiyatları daha da artacak. Yıl sonuna kadar doğal gaz ve elektrik fiyatlarına yüzde 40 zam gelebilir.
Elektrik ve gaz faturaları el yakıyor
Elektrik faturaları son bir yılda yüzde 23 arttı. Geçen yıl Eylül ayında kilovat saati 75 kuruş olan elektrik bugün 92 kuruş. 4 kişilik bir ailenin ortalama elektrik harcaması aylık 230 kwh olarak kabul edilmekte. Bunun bedeli 2020 Eylül’ünde 172 lira iken bugün 216 lira. Yıl sonuna doğru ise elektrik fatura bedellerinin aylık 300 lirayı geçmesi bekleniyor.
Doğal gazın m3 fiyatı geçen yıl Eylül ayında 1,8 lira idi. Şimdi 2 lira. Ancak dünya piyasalarında doğal gazda hızlı bir artış var. Bu artışın küçük bir kısmı bile Türkiye’nin ithal ettiği doğal gaza yansırsa ki yansıyacak, doğal gazın m3 fiyatının 3 lirayı bulması bekleniyor.
4 kişilik bir ailenin yıllık doğal gaz tüketimi ortalama 1500 m3’tür. Bu miktar yaz aylarında 100 m3, kış aylarında 300 m3 olmaktadır. Doğal gaz fiyatı 3 liraya ulaştığında pek çok ailenin gaz faturası bin liraya ulaşacak demektir. Elektrik, su, telefon gibi diğer zorunlu harcamalarla birlikte kış aylarında 2 bin lirayı bulan bir ödeme söz konusu.
Bu harcamalara kira, gıda, ulaşım, okul, sağlık gibi zorunlu harcamalar da dahil edildiğinde her hane için gerekli harcama miktarı, yoksulluk sınırı olan 10 bin liraya kadar ulaşıyor.
Asgari ücretin 2 bin 824 lira, ortalama gelirin 4 bin lira olduğunu düşünürsek, önümüzdeki kışın milyonlarca insan için çok zorlu geçeceği ortada.