Sözcü’nün "Her 10 Suriyeli 6 Türk’ü işsiz bıraktı" haberi manipülatif

Kocaeli Dayanışma Akademisi Üyesi Doç. Dr. Hakan Koçak, Sözcü’nün “10 Suriyeli 6 Türk’ü işsiz bıraktı” haberinin manipülasyon olduğunu ifade etti. Twitter hesabından haberi ve dayandığı rapora ilişkin incelemelerini paylaşan Koçak, “Haberi araştırdım. Vardığım sonuç; bu bir manipülatif haber. Suriyeli düşmanlığını meşrulaştırmak için üretilmiş bir haber. Dayanak yaptığı raporu doğru yansıtmamakta” dedi.

Türkiye’de Kalkınmaya Duyarlı Göç Yönetimi Politikalarının Uygulanmasına Destek (SUMMIT) Projesi kapsamında hazırlanan Suriyeli yatırımcıların Gaziantep ekonomisine etkileri raporu 2020 yılında yayınlandı.

Bahse konu raporu paylaşan Koçak, “Rapor esasen Suriyeli yatırımcıların Antep ekonomisine katkısını ele almakta. Haberde rapordan ifadeler cımbızlanarak alınmış, manipülatif kullanılmış” dedi.

10 Suriyeli işçi, 3 kayıtlı yerli işçinin iş bulmasını sağlıyor

Sözcü’nün haberindeki “Her 10 Suriyeli mülteci, 6 Türk’ün işsiz kalmasına neden oldu” spotunu ele alan Koçak rapordaki ifadelerin bütününü şu şekilde aktardı: “Enformel sektörde çalışan her 10 Suriyeli işçi, vasıfsız 6 yerli işçinin işini kaybetmesine neden olurken, ilave 3 kayıtlı yerli işçinin iş bulmasına neden olmaktadır. Bahsedilen işlerin yüksek vasıflı, eğitimli iş gücü için ortaya çıkması da olumlu bir yön olarak değerlendirilmektedir.”

Öte yandan aynı kurumların yakın tarihte çıkardığı bir başka raporu daha paylaşan Koçak, “Nedense bu rapora haberde hiç yer verilmemiş” değerlendirmesinde bulundu.

Koçak rapordan bazı çarpıcı ifadeleri şöyle sıraladı: “Suriyelilerin, ucuz iş gücü olarak piyasaya girmeleri, büyük arazi sahiplerinin de iyi kazanç elde etmesine yol açmıştır. Genel olarak bakıldığında özel sektörün kayıt dışı işçi çalıştırma tercihi sömürüye yol açmıştır.”

Suriyeliler bilinçlendikçe, düşük ücretli işleri reddediyorlar

Suriyelilerin zamanla bilinçlenerek, düşük ücretli işleri reddetmeye başlaması ancak yeni yeni gerçekleşmeye başlamıştır. İşverenlerin bir taraftan kayıt dışı bir şekilde yabancıları işe almayı tercih etmelerine rağmen yabancılar için çalışma izni almamalarının ardındaki temel sebep, Kızılay tarafından AB fonu ile verilen sosyal yardımları kaybetmek istememeleridir.”

Raporda görüşme yapılan Suriyeli ve Afgan göçmen işçilerin anlatımlarına da yer verildiğini belirten Koçak şöyle devam etti: “Bir Suriyeli, Suriye’de çalışma saatlerinin 08.30-15.00 olduğunu, Türkiye’de ise çok az ücret almasına rağmen neredeyse 12 saat çalışması gerektiğini belirtmiştir. Bir Afgan şöyle anlatmış: Türkler bu koşullarda çalışmayı kabul etmediler. Bir günün bitmesini bile beklemiyorlar, birkaç saat çalıştıktan sonra işin insanlık dışı olduğunu söyleyip gidiyorlar.”

Son olarak ilgilenenlerin raporda benzer pek çok ifade bulabileceğini belirten Koçak, “Özetle habere dayanak olan rapordaki ifadeler bağlamından kopartılmış görünüyor. Aynı kurumun benzer temalı raporuna ise hiç yer verilmiyor. Böylece ortaya yönlendirici bir haber çıkmış oluyor. Bu haber Suriyeli ve diğer göçmenlere karşı düşmanca yargıların nasıl üretildiğini, kanaatlerin nasıl yönlendirildiğini göstermesi açısından çarpıcı bir örnek. Öte yandan basın ilkeleri açısından da sorunlu bir durum” dedi.