Milyonlarca insan borç içinde, yoksulluk yayılıyor

Türkiye’de yaşanan ekonomik krize geçen Nisan ayında eklenen Covid-19 salgını ve bunun getirdiği kısıtlamalar, özellikle toplumun geniş kesimlerini her anlamda olumsuz etkiledi. Bu dönemde artan işsizlik, düşen ücret gibi nedenler bireyleri günübirlik ihtiyaçlarını karşılamak için daha fazla krediye yönlendirdi.

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin açıkladığı veriler bunu bir kez daha ortaya koydu:

2021 yılı Şubat sonu itibarıyla kredi borcu (bireysel, konut, otomotiv, ihtiyaç) olanların sayısı 63 milyona (bazı kişilerin birden fazla kredi borcu var) yükseldi. Bu kişilerin kredi borcu 1 trilyon 610 milyar liraya ulaştı. 

Hane başına düşen kredi borcu rakamı yaklaşık 55 bin lira.

Türkiye, dünya ekonomik göstergeler sıralamasında geriliyor

Türkiye'nin ekonomik zenginliğini büyük ölçüde kaybettiğini ortaya koyan gösterge, sadece korona sürecinde vatandaşa yeterli ekonomik desteğin sağlanamaması değil. Diğer bazı rakamların da gösterdiği gibi Türkiye, ekonomik gücünü kaybetmeye ve küme düşmeye devam ediyor.

2013 yılında Türkiye kişi başına gelirde dünya ortalamasının üzerindeydi. Dünya ortalaması 10 bin 784 dolar iken Türkiye’de kişi başı gelir 12 bin 480 dolara ulaşmıştı. 2020 yılında dünya ortalama kişi başı geliri 11 bin 300 dolar seviyesindeydi. Türkiye kişi başı gelirde, 7 bin 715 dolarla dünya ortalamasının epeyce gerisinde kaldı. Toplam güç olarak Türkiye 2013 yılında dünyanın 16. büyük ekonomisi düzeyine gelmişti. Artık bu sınıflandırmada da 20. sırada bulunuyor. Türkiye ekonomik açıdan oldukça zayıflamış bir ülke.

Türkiye korona döneminde insanlarına en az yardım eden ülke

Pek çok ülke koronavirüs nedeniyle neredeyse bir yıldır kapanmış durumda. İşyerleri kapatılıyor, insanlar evlerine yollanıyor. Ama bu ülkeler, esnafa kapattığı dükkânı nedeniyle cirosunun yüzde 70’i gibi bir destek veriyor. Bu esnaf o destek sayesinde işçilerine hiç aksatmadan çalışmadıkları günlerin parasını ödeyebiliyor.

Hatta bunun dışında doğrudan kişi başına 1000-1500 dolar gibi ayrıca mali destek paketleri veren ülkeler var.

Türkiye ne yaptı? Bazı ailelere bin liralık nakdi destek verdi. Bir de ücretsiz izne çıkanlara günlük 39 lira, şimdi ise 49 lira para verildi. Hazineden karşılanan bütün yardımların toplamı 10 milyar lira civarında. Bunun da 2 milyar lirası IBAN verilerek vatandaşlardan tekrar geri toplandı.

Kasada döviz bırakılmadı, ihtiyat paraları bitti. Korona salgınına borçlu olarak yakalandık.

Tam kapanmaya gidiyoruz dedikten sonra esnafın durumuna bakmayan, işsiz kalan işçiye bakmayan başka kaç ülke vardır? Buna rağmen borçlarda bir azalma yok, dış borçların milli gelire oranı yüzde 63’e yükselmiş durumda. Hükümet gelecek nesillere artan Hazine garantili iç ve dış borçlar bırakıyor.

Lebalep kongreler yapıldı, tıklım tıklım cenaze törenleri düzenlendi. Sonra sıfır destekle kapanma ilan edildi. Hazinenin, Merkez Bankasının rezervlerini tüketen hükümet şimdi halktan fedakârlık istiyor.